Nhắc đến cộng đồng trên mạng xã hội, nhiều người sẽ liền nghĩ đến group trên Facebook. Group được ưa chuộng bởi khả năng kích hoạt các UGC, tạo sự tương tác, gắn kết các thành viên dựa trên một mối quan tâm chung. Tuy nhiên, không chỉ Facebook Group mới làm nên cộng đồng. IG không cần tính năng group vẫn có thể trở thành các cộng đồng nhờ một số ưu điểm của nền tảng như:

• IG có được niềm tin từ người dùng: Những lời khuyên từ Influencer, những thương hiệu kinh doanh trên IG đều được người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn để tìm kiếm giữa nhiều mạng xã hội. Nhờ vậy, IG hoàn toàn có thể trở thành một cộng đồng dẫn dắt quan điểm, ý kiến. 
• IG quy tụ nhiều tính năng: Việc IG sở hữu nhiều tính năng giúp mang lại lợi ích cho những người xây dựng cộng đồng, các content creator. Nếu Facebook Group chỉ tập trung ở một số định dạng như photo-video post, phòng họp mặt, thì IG nổi trội hơn khi giúp các content creator tương tác với người dùng qua nhiều hình thức từ photo-video post, story đến IGTV, Reels… 

Tuy nhiên, khi đã có nhóm công chúng riêng, các cộng đồng sẽ phát triển và duy trì ra sao và làm thế nào để có nguồn thu? Câu hỏi này sẽ được giải đáp trong những chia sẻ của  anh Đại Tổng - người sở hữu cộng đồng @sex_and.smoking (SAS - 222k followers), @_inner_sinner_ (Chị Nhị Nương - 110k followers), confession @s6x_oclock (68.7k followers) và hệ thống các shop:  

• @lalendi.vn (44.5k followers): Sản phẩm BCS, thực phẩm chức năng
• @rendi.vn (35.4k followers): Chuyên dòng sản phẩm cho nam
• @lalendi.studio (17.9k followers): Chuỗi homestay cho thuê theo giờ tại Hà Nội
• @thom_di (23.1k followers): Chuyên nước hoa chiết
• @meemdi.vn (10.5k followers): Lingerie

Đọc thêm về chuỗi cộng đồng trên IG của anh Đại Tổng tại: 

Anh Đại Tổng - Key4 là hệ sinh thái tạp chí dành cho giới trẻ trên mạng xã hội

Dưới đây là những chia sẻ thẳng và thật từ anh Đại Tổng, The Influencer đã lắng nghe và ghi chép lại:

05 thứ để bắt đầu 

• Lựa chọn ngách nội dung mới mẻ: Trước hết, cộng đồng lớn mạnh đến từ cách chọn ngách nội dung, thị trường. Anh chọn thị trường liên quan đến sex để tấn công trước vì đó là một nhu cầu rất thực tế của con người, như việc ăn, mặc, ngủ, nghỉ. Ở Việt Nam, không phải chưa ai làm về lĩnh vực này, nhưng ít người thực sự hiểu giới trẻ và giải quyết được nhu cầu mà giới trẻ đang cần.
• Xác định giá trị cốt lõi: Chọn thị trường xong rồi, mình chọn giá trị sẽ mang đến cho các bạn. Ví dụ, cùng chọn sex, nhưng một người muốn làm những thứ liên quan đến chuyện vui vẻ tìm bạn tình sẽ khác với một người nghĩ đến chuyện giúp các bạn hoà hợp, tăng tỷ lệ hạnh phúc.
• Xác định nhóm công chúng mục tiêu phù hợp: Giáo dục giới tính là một chủ đề rất cơ bản của con người, tuy nhiên, mọi người chưa thẳng thắn nói về nó, đặc biệt là nói với các bạn trẻ, vị thành niên (16-25 tuổi). Điều đó dẫn đến việc các bạn thiếu kiến thức căn bản và nảy sinh nhiều vấn đề không hay như mang thai ngoài ý muốn, ấu dâm… Vì vậy, anh chọn cách tiếp cận đối với nhóm đối tượng mục tiêu là vị thành niên và chia sẻ với họ như một người anh lớn.
• Chọn cá tính cho tài khoản: Sex là một đề tài rất nhạy cảm, nếu chúng ta nói với một thái độ cợt nhả, thiếu nghiêm túc thì sẽ không tạo dựng được niềm tin nơi các bạn trẻ. Mọi điều chúng ta nói phải chuẩn xác, uy tín, đậm màu kiến thức nhưng vẫn thân thiện. 
• Liên tục mở tài khoản khi thấy phát sinh nhu cầu mới: Nhìn thấy nhu cầu ở đâu, anh giải quyết bài toán nhu cầu tại đó. Ví dụ, khi làm SAS, anh thấy có quá nhiều bạn nữ có nhu cầu riêng, những câu chuyện mà các bạn ấy chỉ có thể chia sẻ với một người nữ khác thay vì một anh nào đó. Vậy nên @inner_sinner đã ra đời để giải quyết vấn đề, nhu cầu cho các bạn nữ. 

04 giá trị cốt lõi

Qua một thời gian mình làm, thị trường influencer về giáo dục giới tính bắt đầu nhiều hơn, điều giúp SAS giữ được vị thế của mình là 4 giá trị cốt lõi:

• Cơ hội: Như đã chia sẻ trước đó, anh làm SAS vì thấy những cơ hội phát triển trong lĩnh vực giáo dục giới tính và liên tục mở tài khoản khi thấy những nhu cầu mới. Anh không chờ đợi cơ hội đến, anh luôn sẵn sàng tạo ra cơ hội phát triển cộng đồng của mình. 
• Nội dung: Nội dung là cốt lõi của mỗi nền tảng. Với hướng phát triển nội dung giải quyết những vấn đề của đối tượng tiềm năng, SAS giúp họ cảm thấy thích thú, được thỏa mãn. Nhờ vậy, họ sẽ yêu thích và gắn bó với cộng đồng. 
• Trải nghiệm: Có trải nghiệm 15 năm làm việc với giới trẻ, anh hiểu được insight và vấn đề của các bạn. Sự thấu hiểu đó giúp anh tạo ra những thứ các bạn đang cần và đang có nhu cầu. Ngoài ra, anh có trải nghiệm làm truyền thông, marketing, kinh doanh, anh biết cách để thu hút người dùng. 
• Tinh thần: Anh luôn làm việc với một tinh thần không bao giờ hài lòng với những thứ mình có, luôn nghĩ ra cái mới, cái tốt hơn để làm. Cùng một chiếc cốc, mình có thể nhìn ở nhiều chiều cạnh khác nhau và mỗi chiều cạnh sẽ cho mình một hình ảnh riêng về dáng vẻ của chiếc cốc đó. 

Và 03 nguồn lực

Anh có ý tưởng, có định hướng, có tầm nhìn nhưng để phát triển một cộng đồng anh cần những nguồn lực kết hợp lại với nhau:

• Con người: Đầu tiên và quan trọng nhất vẫn là con người. Con người không chỉ là một người, mà phải hiểu là một tập thể. Hệ sinh thái SAS, S6X O'clock là do 1 tập thể tạo ra, tập thể này không chỉ dừng lại ở những admin, moderator, mà còn ở những bạn member đóng góp rất tích cực. Nếu chúng ta coi member là một ngòi nổ, một nguồn đóng góp thì hệ sinh thái của chúng ta sẽ mạnh. Thêm vào đó, anh luôn mời những nhân tài, các bạn trẻ tiềm năng về team để cùng phát triển cộng đồng. Một cộng đồng chất là cộng đồng nhiều tiếng nói, nhiều người nói, chứ không phải là một người nói và hàng nghìn người nghe. 

• Một người lãnh đạo có tâm: Màu sắc của cộng đồng luôn mang âm hưởng của người lãnh đạo. Người lãnh đạo tận tụy, tận tâm, luôn muốn cống hiến thì cộng đồng sẽ hấp thụ được năng lượng đó và mong muốn những những điều tương tự. 
• Nguồn lực tài chính (không đáng kể): Anh cho rằng làm cộng đồng không tốn về tài chính, nó chỉ là vấn đề ban đầu thôi. Tài chính dùng để tạo cuộc thi, minigame cho các bạn. Còn hệ thống tài chính để trả lương cho admin, moderator thì hoàn toàn là 0 đồng. 

Nguồn thu dễ thấy nhất là từ booking

Nhờ cách xây dựng và phát triển cộng đồng với một lộ trình, định hướng rõ ràng, hệ sinh thái của anh lớn dần và anh có thể kiếm tiền từ nó. Trong đó, nguồn thu đầu tiên và dễ thấy nhất đến từ booking của các thương hiệu.

Influencer hay KOL không phải những từ chỉ dùng để nói đến các cá nhân, nhóm người mà còn được dùng cho các cộng đồng có sức ảnh hưởng cùng khả năng dẫn dắt quan điểm, ý kiến. SAS là một influencer mảng sex education. Với đặc điểm của cộng đồng chuyên chia sẻ những kiến thức, thông tin, tips, tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức của giới trẻ về quan hệ tình dục, SAS phù hợp cho các thương hiệu sở hữu sản phẩm như bao cao su (BCS), dung dịch vệ sinh, thực phẩm chức năng… uy tín, chất lượng. 

Tuy nhiên, việc nhận booking của SAS không nhiều. Điều đó không phải vì anh chê tiền hay không có thương hiệu đề cập đến câu chuyện booking. Anh chỉ muốn quảng cáo trên SAS cho nhãn hàng: 

• Một là có thương hiệu và tử tế
• Hai là thương hiệu đó phải tạo ra những sản phẩm hữu ích với giới trẻ
• Ba là thương hiệu lớn thì anh mới làm.

Kinh doanh sản phẩm

Anh vẫn hay nói mình là người có khả năng “ngửi thấy mùi tiền khét” nên anh luôn luôn tìm cách để mở rộng. Bởi vậy, những mô hình kinh doanh dần được hình thành, phân nhánh từ SAS. Việc kinh doanh từ cộng đồng cho anh 3 thế mạnh lớn:

• Thứ nhất là PR 0 đồng: Anh có cộng đồng nên mình không mất phí quảng cáo. Trong khi, các đơn vị khác sẽ mất rất nhiều chi phí.
• Thứ hai là anh có cơ hội giáo dục và định hướng sản phẩm. Ví dụ BCS Sagami là hot, mình nói trong cộng đồng là hot. Và nó hot thật. Khi ấy, các bạn sẽ truyền tai nhau về sản phẩm.
• Thứ ba là có quy mô nhỏ cho các bạn thử nghiệm sản phẩm trước. Khi mang sản phẩm về bạn không biết sản phẩm này được cộng đồng phản ứng thế nào? Có vấn đề gì? Có tốt không? Cần tối ưu không? Hệ thống tài khoản trong hệ sinh thái sẽ được sử dụng để mình giải đáp các vấn đề kia. 

Không chỉ giải quyết vấn đề cho đối tượng mục tiêu bằng kiến thức, thông tin, SAS lựa chọn mang đến những sản phẩm và dịch vụ chất lượng cho cộng đồng. Người làm kinh doanh không thể nói kinh doanh không vì lợi nhuận. Tuy nhiên, việc kinh doanh đó luôn đảm bảo mang lại giá trị thực cho cộng đồng mới là yếu tố cốt lõi và quan trọng trong một mô hình định hướng phát triển bền vững.  

Quan sát nhu cầu của cộng đồng, qua comment, qua confession, anh thấy các bạn hỏi rất nhiều về những sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của bản thân nhưng thị trường chưa có hoặc có mà không uy tín. Khi bán sản phẩm và nhận được phản hồi tích cực từ các bạn trẻ, anh thấy kinh doanh phục vụ nhu cầu của người dùng không đi ngược lại với giá trị cộng đồng và vẫn rất đúng đắn. Vấn đề là phải tập đặt ra những rào cản để mình không được phép vượt qua. 

Để sản phẩm được đón nhận, có 2 yếu tố cần lưu ý:

• Thứ nhất là lựa chọn sản phẩm thông minh. Sản phẩm cần giúp giải quyết nhu cầu thiết yếu của người tiêu dùng. Các mặt hàng anh lựa chọn tỷ lệ hoàn trả đơn hàng gần như bằng 0. Ví dụ, BCS là mặt hàng ít ai đổi, trả. Hàng tồn kho cũng không lo quá hạn, tồn kho 1-2 tháng cũng không sao. 
• Thứ hai là cần có giá trị cốt lõi rõ ràng. Một là bán đồ tốt, đồ có thương hiệu, hai là biên lợi nhuận không cao. Biên độ lợi nhuận phải cạnh tranh với thị trường, nếu không sẽ mang tiếng bán đắt và cộng đồng sẽ không ủng hộ nữa.

Việc bán với giá cao hơn một số shop trên thị trường là điều khó tránh. Nhưng dù không phải bên rẻ nhất, anh luôn đặt một mức giá có lợi nhất cho người tiêu dùng ở góc độ giá thành, bảo hành, quà tặng, tư vấn nhiệt tình. Anh không chỉ bán sản phẩm, anh bán cả dịch vụ, cảm xúc và trải nghiệm. 

Dự định phát triển mô hình trong tương lai

Với tinh thần không bao giờ hài lòng với những gì mình có, anh luôn tìm ra những cách mới để tạo giá trị cho cộng đồng và phát triển mô hình kinh doanh. Chia sẻ với The Influencer, anh có 3 dự định trong tương lai gần:

• Ra mắt SAS bản tiếng Anh: Sau cuốn Yêu Anh Đậm Sâu, Yêu Em Dài Lâu - cuốn sách chia sẻ về giới tính, đời sống tình cảm - được xuất bản đầu năm 2021, anh chưa có ý định ra thêm sách bởi ở Việt Nam những nội dung về giáo dục giới tính còn gặp nhiều khó khăn trong vấn đề được kiểm duyệt. Thay vào đó, trong quý II năm 2021, anh có ý định tạo một phiên bản tiếng Anh cho SAS nhằm nhân rộng đối tượng trong cộng đồng, hướng đến cả các bạn trẻ nước ngoài. 
• Biến LaLênĐi thành học viện giáo dục: Anh có ý tưởng biến LaLênĐi thành một học viện giáo dục về sex một cách văn minh. Dù chưa có concept cụ thể song đây không phải kiểu học viện đi theo hình thức lớp học, nơi mọi người được nghe giảng và ghi chép. Đó sẽ là một nơi mà mọi người ngồi xuống và chia sẻ về những vấn đề rất văn minh, chẳng hạn như chuyện sử dụng Tinder.
• Sản xuất sản phẩm: Trước hết, anh hướng đến xuất nhập khẩu những sản phẩm tốt, chất lượng cao từ các bên uy tín như Hàn, Thái… Bên cạnh đó, anh định hướng sản xuất những sản phẩm đã có trên thị trường song còn chưa đủ tốt. SAS sẽ tạo ra những sản phẩm chất lượng hơn, giá cả hợp lý hơn cùng trải nghiệm tốt hơn như dung dịch vệ sinh nam, nước hoa vùng kín... Trong giai đoạn đầu, SAS sẽ tập trung vào các dòng sản phẩm cho nam giới thay vì một thị trường cho nữ tính cạnh tranh cao. 

Tạm kết

Nhìn chung, từ làm cộng đồng đến kinh doanh, người quản trị cần bám sát những giá trị cốt lõi của cộng đồng để không đi lệch khỏi định hướng phát triển hay chạy theo lợi nhuận một cách mù quáng. Thay vì nhận booking trá hình, cộng đồng có thể hướng tới những hình thức phát triển lâu dài hơn như hỗ trợ các thương hiệu triển khai fanpage/ tài khoản iG. Hiện tại, hệ sinh thái SAS đã được không ít nhãn hàng lớn tin tưởng lựa chọn làm đơn vị triển khai các tài khoản/ fanpage, tiêu biểu như Sagami Việt Nam.

Bên cạnh đó, trong kinh doanh, những sản phẩm đem đến cho cộng đồng luôn phải đảm bảo yếu tố về chất lượng, giá cả và đừng quên vai trò của những dịch vụ đi kèm giúp nâng cao trải nghiệm mua hàng của người dùng. Và quan trọng nhất, yếu tố con người trong cộng đồng phải được đặt lên hàng đầu. 

Người chia sẻ: Anh Đại Tổng

Chắp bút: Như Ý