Hình ảnh sinh viên cặm cụi với chồng sách cao, ngồi hàng giờ từ sáng đến chiều tại thư viện từng là biểu tượng quen thuộc của thế hệ đầu 2000s. Đi cùng với tốc độ phát triển của xã hội, thói quen học tập của lớp trẻ đã thay đổi. Thay vì không gian tĩnh lặng, có phần gò bó về mặt thời gian, các bạn trẻ ưu tiên không gian thoải mái, nơi tập hợp cộng đồng có chung mục tiêu làm việc trong thời gian dài. 

Nắm bắt xu hướng của giới trẻ, nhiều mô hình coworking (làm việc chung một không gian) xuất hiện. Không phải quán cà phê được trang trí đẹp, cũng không hoàn toàn là thư viện truyền thống, điều gì khiến mô hình coworking trở thành lựa chọn yêu thích của các bạn trẻ? Hãy cùng tìm hiểu lý do trong bài viết dưới đây của The Influencer!

Từ xưa: Thư viện truyền thống

Ngoài giờ học trên trường, thế hệ 9x thường lựa chọn thư viện trường hoặc thư viện công cộng để nghiên cứu và trau dồi thêm tri thức. Những dãy bàn dài, kệ sách cao đầy ắp sách đa dạng trường lĩnh vực là nơi gắn liền với quá trình học tập của một thế hệ.

Ưu điểm thư viện truyền thống

1. Nguồn tài liệu phong phú 

Thư viện là “kho tàng tri thức” tập trung khối lượng sách, báo, giáo trình và tài liệu tham khảo uy tín. Từ sách học thuật chuyên sâu trong nước đến các nguồn tài liệu ngoại văn hiếm, sinh viên và độc giả có thể dễ dàng tra cứu và tiếp cận nguồn kiến thức uy tín, so với quá trình tìm kiếm thông tin tràn lan trên mạng. 

Ví dụ, Thư viện Quốc gia Việt Nam sở hữu lượng tài nguyên tri thức lớn với các đầu sách, tài liệu số về lịch sử, văn hóa và pháp luật. So với Thư viện Hà Nội, dù quy mô nhỏ hơn nhưng mang ưu thế tài liệu liên quan tới đời sống đô thị và gần gũi đời sống. Đối với thư viện trong trường, nguồn tài liệu được tập trung theo từng lĩnh vực chuyên môn của từng khoa hoặc từng ngành học, đồng thời là nơi lưu trữ luận văn, đề tài nghiên cứu của các khóa trước. 

2. Không gian yên tĩnh

Nếu bạn muốn tìm đến sự tập trung, thư viện là nơi lý tưởng giúp bạn duy trì nhịp độ học tập. Hiện tại, nhiều thư viện được đầu tư kỹ lưỡng về mặt không gian và nội thất. Từ đó, mang tới tinh thần học tập cho sinh viên và độc giả.

Thư viện Phạm Văn Đồng thiết kế 4 tầng, được đầu tư 11 triệu USD để phục vụ 600.000 sinh viên và 27.000 giảng viên (Nguồn ảnh: Thư viện Đại học Kinh tế Quốc Dân)

Thư viện Hà Nội sau dự án cải tạo vào năm 2023 (Nguồn ảnh: VTV Online)

3. Chi phí hợp lý

So với quán cà phê hay không gian coworking, thư viện là sự lựa chọn tiết kiệm nhất. Phần lớn thư viện trường học sẽ miễn phí hoàn toàn cho sinh viên, trong khi thư viện công cộng sẽ thu một khoản phí bạn đọc theo năm hoặc theo thẻ để duy trì hoạt động. Yếu tố này phù hợp với những bạn cần học tập, nghiên cứu thường xuyên

Nhược điểm thư viện truyền thống

Mỗi thư viện sẽ mang đặc trưng khác nhau, đồng thời là không gian người học có thể tìm hiểu các vấn đề chuyên sâu. Tuy nhiên, nếu xét trên góc độ trải nghiệm học tập lâu dài, không gian học tập này vẫn tồn tại một vài hạn chế nhất định.

1. Hạn chế về không gian 

Mặc dù thư viện mang ưu thế về yếu tố không gian yên tĩnh, tuy nhiên chính "sự yên tĩnh" lại là rào cản với một số bạn trẻ. Người học khó trao đổi trong không gian "yên tĩnh như tờ". Thứ hai, một số thư viện cho phép mang nước uống vào trong nhưng hạn chế đồ ăn từ bên ngoài. Điều này gây ra rào cản với những cá nhân học tập, làm việc trong thời gian dài, vì bạn sẽ mất thời gian cất đồ và di chuyển để nạp năng lượng. Thứ ba, không phải thư viện nào cũng được trang bị đầy đủ ổ cắm sạc hay khu vực trình chiếu, hỗ trợ làm việc theo nhóm.

2. Giới hạn về thời gian

Khung giờ hoạt động cố định là yếu tố hạn chế của thư viện truyền thống. Các thư viện sẽ chỉ hoạt động trong giờ hành chính, một số thư viện đóng cửa trước 9 giờ tối. Hạn chế về thời gian là cản trở với những bạn học có nhu cầu học tập, làm việc trong khung giờ muộn hơn.

Đến nay: Không gian coworking 

Thay vì lựa chọn thư viện truyền thống - không gian hoàn toàn yên tĩnh và tập trung, hay quán cà phê - không gian thoải mái nhưng dễ xao nhãng, ngày nay, nhiều bạn trẻ tìm đến không gian coworking để linh hoạt trong quá trình học tập và làm việc.

Coworking space là gì?

Coworking space (không gian làm việc chung) là nơi nhiều cá nhân cùng sử dụng chung một không gian để làm việc hoặc học tập, nhưng mỗi người vẫn hoạt động độc lập với mục tiêu riêng. Khác với quán cà phê hay thư viện, coworking được thiết kế đặc biệt để tối ưu hiệu suất: có khu vực yên tĩnh để tập trung, khu thảo luận nhóm, phòng họp, ổ cắm sạc đầy đủ, thậm chí cả đồ uống và khu pantry nạp năng lượng tại chỗ. 

Năm 2010, mô hình không gian làm việc chung bắt đầu du nhập vào Việt Nam. Khách hàng chủ yếu là những freelancer (người làm việc tự do) và các doanh nghiệp start-up (khởi nghiệp). Hơn 15 năm sau, mô hình coworking dần tiếp cận với tệp khách là sinh viên, học sinh - những bạn trẻ có nhu cầu học tập trong thời gian dài và được cung cấp đa dạng dịch vụ, từ không gian thoải mái đến tự phục vụ đồ uống.

Ưu điểm không gian coworking

1. Không gian sáng tạo

Coworking space được thiết kế với đa dạng phong cách, phù hợp với gu thẩm mỹ về không gian làm việc của khách hàng. Khi thoải mái về yếu tố môi trường làm việc, bạn dễ dàng “up mood” và duy trì năng lượng "chạy deadline" trong thời gian dài.

Không gian làm việc tại Chung Workspace (Nguồn: Chung Workspace)

Khác với sự yên tĩnh của thư viện truyền thống, không gian làm việc chung cho phép nhóm bạn học thoải mái bàn luận ở mức vừa phải và không lo ảnh hưởng tới người xung quanh. Bên cạnh yếu tố về không gian, tiện ích bao gồm văn phòng phẩm, máy in, phòng họp nhóm hay đồ ăn nhẹ, cà phê đều được phục vụ chu đáo.

Phòng họp nhóm của Toong Cowoking Space (Nguồn: Toong)

2. Thoải mái về thời gian

Không gian làm việc chung linh hoạt trong giờ hoạt động, phù hợp với nhu cầu làm việc của các bạn trẻ hiện nay. Một số không gian coworking hoạt động theo mô hình 24/24 hoặc mở cửa đến sáng sớm để bạn học có thể lựa chọn làm việc xuyên đêm.

3. Cộng đồng chung mục tiêu

Ngồi trong không gian với những người cùng làm việc, bạn có xu hướng được tiếp thêm động lực và tự điều chỉnh hành vi để tập trung hơn. Hiệu ứng vô hình này giúp bạn duy trì kỷ luật so với quá trình tự học và làm việc tại nhà. Đây cũng là lý do nhiều bạn lựa chọn không gian coworking để được hòa mình trong môi trường thúc đẩy bản thân.

Không gian mang phong cách thư viện Châu Âu của coworking space The Time Hub (Nguồn video: The Time Hub)

Nhược điểm không gian coworking

Tuy đa dạng tiện ích so với thư viện và quán cà phê, không gian coworking vẫn tồn tại mặt hạn chế riêng. Thứ nhất là chi phí. Dù có gói dịch vụ theo giờ hay theo tháng, mức giá vẫn là rào cản với sinh viên hoặc người có ngân sách hạn chế. Thứ hai, coworking không sở hữu nguồn tài liệu học thuật chuyên sâu như thư viện, nên bạn học cần chuẩn bị giáo trình, sách tham khảo hoặc tra cứu qua các nền tảng số. Có thể nói, không gian coworking phù hợp với những người mong muốn tìm một nơi tối ưu cho hiệu suất và thoải mái trong không gian làm việc.

Tại sao giới trẻ có xu hướng tìm tới không gian coworking?

Thế hệ trẻ ngày nay đang đối mặt với tình trạng mất tập trung trong thời gian dài. Nguyên nhân xuất phát từ việc liên tục tiêu thụ nội dung ngắn trên mạng xã hội hay tình trạng FOMO (fear of missing out) thông tin, dẫn đến thói quen liên tục kiểm tra thông báo từ điện thoại.

Nghiên cứu của Gloria Mark tai Đại học California, Irvine chỉ ra rằng, sau mỗi lần bị gián đoạn khi làm việc, con người cần trung bình khoảng 23 phút để lấy lại hoàn toàn trạng thái tập trung ban đầu. Điều này khiến việc học một mình tại nhà hoặc ngồi trong môi trường ồn ào như quán cà phê trở nên kém hiệu quả. Vì vậy, nhiều bạn trẻ tìm đến không gian coworking như một giải pháp tập trung cộng hưởng. Khi ngồi giữa những người đang học hoặc làm việc nghiêm túc, áp lực vô hình giúp bạn tập trung hơn vào nhiệm vụ cá nhân và duy trì năng suất trong thời gian dài.

Nhiều bạn trẻ không chỉ tìm đến coworking vì muốn tập trung hơn, mà còn vì cảm giác “thuộc về” một không gian phù hợp với chính mình. Việc ngồi trong một căn phòng đẹp, ánh sáng dễ chịu và bày trí hợp gu thẩm mỹ giúp họ thấy mình đang ở đúng chỗ, có thêm động lực để bắt đầu công việc. Trên thực tế, không phải ai cũng làm việc hiệu quả vào ban ngày. Sự linh hoạt về thời gian mở cửa khiến coworking trở thành lựa chọn phù hợp dành cho những “cú đêm” hay những người có lịch trình làm việc thay đổi thường xuyên.

Study Influencer - đối tác chiến lược của không gian coworking

Trong bối cảnh thị trường coworking space ngày càng cạnh tranh, việc chỉ dựa vào quảng cáo truyền thống hoặc khuyến mãi giá theo tháng chưa đủ để tạo dấu ấn. Thay vì tiếp cận đại trà, nhiều không gian làm việc chung đang bắt đầu lựa chọn chiến lược Influencer Marketing. Với đặc thù hướng đến nhóm khách hàng cần môi trường học tập và làm việc nghiêm túc, nhóm Study Influencer trở thành “mảnh ghép” hoàn hảo để truyền tải giá trị trải nghiệm một cách chân thực và hiệu quả.

Hợp tác với các Study Influencer, mời họ đến trải nghiệm và ghi lại hành trình học tập tại không gian coworking là một trong những cách tiếp cận đúng hướng. Khác với các influencer về lifestyle hay giải trí, tệp người theo dõi của Study Influencer vốn đã có sẵn nhu cầu tìm kiếm môi trường học tập nghiêm túc. Với video "Study with me at a coworking space" tại HDC Coworking Station của The Hanoi Chamomile, người xem có thể được trải nghiệm trực tuyến không gian làm việc chung thông qua góc nhìn của influencer - người họ tin tưởng và theo dõi.

Ngoài ra, các coworking space có thể hợp tác cùng influencer để tổ chức workshop, lớp học kỹ năng hoặc các buổi chia sẻ cá nhân. Điều này không chỉ giúp tăng doanh thu từ dịch vụ thuê venue, mà còn xây dựng cộng đồng người học trung thành gắn với không gian. Về phía influencer, đây là cơ hội tạo ra giá trị thực cho cộng đồng của mình. Không đơn thuần dừng lại ở việc truyền cảm hứng qua màn hình, đây là cách influencer trực tiếp đồng hành cùng người theo dõi trong một không gian học tập chung, nơi họ có thể gặp gỡ, tương tác và phát triển cùng nhau với những chủ đề xoay quanh phát triển sự nghiệp cá nhân.

Buổi talkshow “Hãy làm điều bạn thích” diễn ra tại Chung Workspace trong tháng 09 vừa qua (Nguồn: Chung Workspace)