“Nếu không thể sống tách biệt ra khỏi những “cơn bão" định kiến tiêu cực từ bên ngoài, tại sao chúng ta không lao thẳng vào “tâm bão" để rồi vượt lên khỏi mặt nước một cách ngoạn mục?”

Vũ Thu Trà My sinh năm 1994 tại Hà Nội. Người đẹp từng đăng quang ngôi vị Hoa khôi ảnh Hà Nội 2019 và vượt qua nhiều đối thủ nặng ký, đăng quang cuộc thi “Miss & Mister Hà Nội 2022”. Mới đây nhất, người đẹp vừa chiến thắng giải thưởng Người Mẫu Quốc Tế và Người Mẫu Châu Á Xuất Sắc Nhất trên sân khấu International Fashion Runway 2024 tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia.

Ngoài đam mê thời trang, trình diễn trên sàn catwalk, Trà My cũng được công chúng biết đến với vai trò ca sĩ. Đa tài là thế nhưng sau khi đăng quang Hoa khôi Hà Nội 2022, Trà My dừng lại một nhịp. “Hoa khôi ở ẩn”, “Hoa khôi kín tiếng”… là biệt danh công chúng đặt cho Trà My. Cô không xuất hiện dày đặc trên truyền thông mà chọn cách sống lắng đọng, sâu sắc, thường xuyên tham gia các dự án từ thiện, vì cộng đồng.

Hiểu được tầm quan trọng của cảm xúc tinh thần, Trà My trau dồi bản thân để trở thành một phiên bản tích cực hơn. Và dù ở vai trò nào, chúng ta cũng thấy một Trà My luôn căng tràn năng lượng, sống hết mình và miệt mài truyền cảm hứng.

“Miss & Mister Hà Nội 2022” là cột mốc đầu tiên và chính thức kể từ sau khi mình quyết định thay đổi và tìm ra giá trị đích thực của bản thân. Là một người đã từng rơi vào trầm cảm khá nặng, mình thậm chí đã có những khoảnh khắc muốn làm hại, làm tổn thương chính mình. Khi ấy mình đã được biết đến qua các video hát cover trên mạng, đi làm mẫu ảnh và KOL nhiều năm, nhưng do biến cố từ gia đình và bị tăng cân không kiểm soát khiến tâm trạng mình suy sụp suốt một thời gian dài. Càng cố ép bản thân giảm cân bằng mọi cách thì lại càng gặp phải những biến chứng tiêu cực ảnh hưởng đến sức khoẻ - cả thể chất và tinh thần. Thời điểm sau đó mình vẫn tiếp tục tăng cân nhưng cơ tứ chi rất yếu, không đi lại được, công việc gặp khó khăn - tất cả mọi điều tồi tệ đều ập đến cùng lúc khiến mình mất niềm tin vào cuộc sống. Và mất niềm tin vào chính bản thân mình.

Vào khoảnh khắc tuyệt vọng nhất ấy, lần đầu tiên mình thấy giọt nước mắt của bố rơi xuống. Vì lo lắng và sợ hãi, vì không biết chuyện gì tồi tệ nữa sẽ tới với con gái. Vốn dĩ từ khi sinh ra, mình đã quan sát thấy bản thân là một cô gái… nam tính, mạnh mẽ của bố, trải qua nhiều biến cố từ gia đình mà trở nên nhạy cảm hơn nhưng từ sâu trong nội tâm vẫn luôn mạnh mẽ, muốn đương đầu với khó khăn, thử thách. Và trong chính khoảnh khắc đó, mình cảm nhận được sức mạnh nội lực từ bên trong, rằng mình sẽ không khuất phục, mình phải sống một cuộc đời khác, hạnh phúc và rực rỡ!

Mình bắt đầu học cách lắng nghe bản thân, chấp nhận những điều không hoàn hảo trong mình, không tạo áp lực phải xuống cân nhanh, tìm phương pháp dinh dưỡng khoa học để có thể cân bằng lại thể trạng và tâm lý. Bên cạnh đó, mình cũng học cách phát triển bản thân, tìm ra môi trường khiến mình cảm thấy tích cực, vui vẻ, từ đó tự tin và yêu thương mọi ưu nhược điểm của chính mình. Cho tới khi cân nặng giảm xuống mức ổn định, mình quyết định thử đăng ký ghi danh tại cuộc thi “Miss & Mister Hà Nội 2022”.

Khi ấy mình muốn đăng ký thi để đánh dấu cột mốc quan trọng trong việc tìm lại niềm tin ở bản thân, không ngờ sự cố gắng của mình được ghi nhận bằng danh hiệu cao nhất trong cuộc thi. Ở thời điểm đó, những thông tin tiêu cực, trái chiều về các cuộc thi hoa hậu, hoa khôi, người mẫu chưa xuất hiện quá nhiều nên mình cũng may mắn có nhiều cơ hội công việc tốt sau cuộc thi, tiếp cận với công chúng ở nhiều vị trí, vai trò khác nhau. Bây giờ nghĩ lại, mình mới thấm thía “định lý": “Chúng ta phải rơi xuống trước, rồi mới có thể bay lên”.

Chúng ta dùng mạng xã hội hàng ngày, tiếp xúc với phương tiện thông tin đại chúng và cập nhật thông tin mới trong từng giây, cảm xúc bị chi phối và tác động bởi tất cả những gì nghe được, đọc được. Vậy nếu không thể sống tách biệt ra khỏi những “cơn bão" định kiến tiêu cực từ bên ngoài, tại sao chúng ta không lao thẳng vào “tâm bão" để rồi vượt lên khỏi mặt nước một cách ngoạn mục? Hãy rèn luyện và trau dồi sự vững vàng từ bên trong, tốt hơn chính mình mỗi ngày cả về trí tuệ và kiến thức, chăm sóc ngoại hình, cố gắng hoàn thiện mọi phương diện của bản thân để chạm tới đích đến “hoàn hảo” cho riêng mình.

Chiến binh dũng cảm nhất là người không ngừng cố gắng và “hoàn hảo" nên là định nghĩa cá nhân mỗi người tự xây dựng và theo đuổi.

Mình nghĩ là môi trường tạo nên tính cách. Tự lập từ khá sớm, tự lo toan và gánh vác cuộc sống khiến cho mình luôn lo lắng rằng, nếu không vững vàng, không cứng cỏi, không “đàn ông" một chút sẽ dễ dàng bị gục ngã và khuất phục trước khó khăn. Từ đó, mình luôn cố gồng lên để mạnh mẽ và không cho phép bản thân được yếu đuối, nhạy cảm hay quá “bánh bèo" (cười).

Sau này có nhiều trải nghiệm và hoàn thiện bản thân hơn, mình hiểu được tầm quan trọng của việc điều tiết sự cân bằng giữa tính nữ và tính nam từ bên trong. Nuôi dưỡng tính nữ cũng là một trong những việc mình làm trên hành trình thấu hiểu bản thân, bắt đầu từ việc bộc lộ những cảm xúc tự nhiên nhất từ sâu trong trái tim, không cố kìm nén hay “xua đuổi" sự mềm yếu. Hiện tại, mình có thể mạnh mẽ, cứng rắn khi cần thiết và vẫn có thể mềm mại, dịu dàng bất cứ lúc nào. Là con gái đôi khi “bánh bèo” một chút cũng được mà, phải không?

Mình đã tham gia những dự án thiện nguyện trong khoảng 10 năm trở lại đây, sau khi đăng quang cuộc thi “Miss & Mister Hà Nội 2022”, mình có thêm nhiều cơ hội tham gia các dự án thiện nguyện với quy mô lớn hơn. Có thể là một phép so sánh khập khiễng và không cùng hệ quy chiếu nhưng khi tiếp xúc với những mảnh đời cần hỗ trợ, mình thấy áp lực và khó khăn trong cuộc sống của mình chỉ còn là một điều nhỏ bé.

Mình từng đến trung tâm điều dưỡng thương - bệnh binh, các bác ở đây được Nhà nước chu cấp đầy đủ về điều kiện sống nhưng đa phần chưa từng lập gia đình, không có người thân do ra chiến trường từ khi còn ở độ tuổi quá trẻ và bị thương tật vĩnh viễn, đã sống ở trung tâm từ khi chiến tranh kết thúc đến hiện tại và cho đến khi qua đời. Vậy nên các bác rất quý những người đến thăm, không cần quà tặng gì cả, chỉ cần đến thăm hỏi, nói chuyện, nghe kể câu chuyện thời chiến - vùng ký ức đẹp nhất cuộc đời thôi là các bác đã rất vui mừng và hạnh phúc rồi. Các bác có thể là những đối tượng không cần quá lo về vật chất, điều kiện sinh hoạt nhưng có đi, có gặp rồi mình mới hiểu rằng, thế hệ sau như chúng ta không thể bù đắp được trọn vẹn cho họ. Nhờ sự hy sinh cả tuổi xuân, cả cuộc đời của các bác chúng ta mới có cuộc sống bình yên như hiện tại.

Những trải nghiệm từ việc tham gia các dự án thiện nguyện giúp mình nhận ra và trân quý cuộc sống hơn, từ những điều nhỏ nhất cho tới sự thay đổi thế giới quan theo chiều hướng tích cực, sống với tâm thế biết ơn và cho đi nhiều hơn.

Thú thật, trước khi theo học các khoá life coach, mình rất đắn đo vì đây là một hướng đi hoàn toàn khác so với con đường mình đi từ trước. Vậy nên cho đến hiện tại, mình vẫn tâm niệm rằng việc học life coach này đầu tiên là giúp ích cho chính mình, có thêm kiến thức, phương pháp trợ năng cho mình trong cuộc sống.

Mình hoàn toàn có thể học không phải để khai vấn cho người khác hay trở thành một chuyên gia sau này, quan trọng hơn cả là mình áp dụng được những điều mình học vào cuộc sống, bổ trợ cho công việc nghệ thuật và hành trình truyền cảm hứng, lan toả sự tích cực tới mọi người xung quanh.

Về tâm, quan trọng nhất là phải quan sát được những ý xấu của mình. Khi tiếp xúc với một người, mình không suy đoán, không có định kiến, không đánh giá mà chỉ thực sự lắng nghe. Khi một sự việc hiện tượng xảy đến, mình không suy diễn, không đổ lỗi, chuyện xảy ra thế nào - mình ghi nhận như vậy. Trên toàn bộ hành trình theo học life coach của mình, đây là bài học thực hành đầu tiên và cần nhiều thời gian, công sức để rèn luyện nhất.

“Tâm sinh tướng", mình rèn luyện tâm thế nào - vẻ bề ngoài sẽ là tấm gương phản chiếu rõ ràng nhất. Khi tâm được rèn luyện, từng việc mình làm hàng ngày, cách mình cư xử với mọi người xung quanh cũng sẽ thay đổi dần dần. Mình quan sát điều đó mỗi ngày và nếu có vô tình sân si, suy diễn, có thành kiến tiêu cực - mình cũng không đánh giá hay dè bỉu bản thân. Bởi mình chưa rèn luyện được 100%, mình không thể tránh được tham sân si, quan trọng là mình phải nhìn ra và chấn chỉnh bản thân trở lại.

Cuối cùng, mình đề cao và ưu tiên việc học hỏi. Học không bao giờ thừa, học càng nhiều càng tốt. Từ kiến thức về tâm lý con người, về các vấn đề của xã hội, ngoại ngữ,... mình muốn biết nhiều hơn về mọi khía cạnh trong cuộc sống bên cạnh việc tập trung nâng cao kỹ năng và năng lực trong môi trường nghệ thuật trước đây. Đó là cách mình tập trung phát triển về trí tuệ trên hành trình này.

Gần đây, mình tiếp xúc với một bạn nam bị trầm cảm khá nặng, có xu hướng tự hại bản thân ở mức độ tương đối trầm trọng. Bạn luôn cảm thấy mình là một con người xấu tệ, luôn muốn được chú ý và muốn được chủ động quan tâm. Bản thân mình không nghĩ sẽ có thể thay đổi được bạn bởi khi tiếp xúc, mình hiểu có nhiều điều ảnh hưởng đến thế giới quan của bạn. Bắt nguồn từ những tổn thương trong quá khứ, mọi sự vật hiện tượng qua đôi mắt của bạn đều rất tiêu cực.

Ngày đầu tới gặp mình, bạn ấy nghi ngờ mình là bác sĩ tâm lý, bởi “lọ hoa chỗ chị giống lọ hoa chỗ bác sĩ điều trị tâm lý trước đây của em, chỗ chị cũng có cái ghế này - có phải ghế để thôi miên bệnh nhân không?”. Mọi người xung quanh có thể thấy những sự liên tưởng của bạn rất lạ lùng, nhưng may mắn và có duyên, cảm thấy đồng điệu với câu chuyện của bạn nên mình rất hiểu và tin rằng bạn là người có nghị lực.

Trò chuyện và tiếp xúc với bạn một thời gian, mình giúp bạn hiểu rằng - những hội chứng tâm lý hiện bạn đang gặp phải không hẳn là bệnh, thậm chí đây còn là vấn đề rất nhiều người ngoài kia gặp phải trong cuộc sống, vượt qua được hay không là do nội lực của mỗi người. Đầu tiên bạn phải tin rằng đó là những trạng thái tâm lý hoàn toàn có thể thay đổi được, sau đó là tin vào chính mình, tin rằng sâu bên trong mình vẫn có tình yêu thương. Cuộc đời của mình không phải do người khác mang đến nên phải quan tâm và yêu thương bản thân trước tiên.

Mình vừa nhận tin từ phía gia đình của bạn rằng bạn đã có sự thay đổi tương đối về mặt suy nghĩ và hành động trong thời gian dài, mình cảm thấy rất vui mặc dù thời gian mình đồng hành cùng bạn không quá nhiều. Mình càng hiểu thêm rằng, không cần quá nhiều phiên khai vấn phức tạp, chia sẻ chân thành từ trái tim cũng có thể tạo nên sự thay đổi kỳ diệu.

Đúng, đồng cảm - hay có thể coi là thấu hiểu. Thầy Thích Nhất Hạnh từng nói: “Thấu hiểu là tên gọi khác của yêu thương”. Ví dụ dễ thấy nhất trong mọi gia đình là hai câu nói: “Tại sao bố mẹ không hiểu con?” và “Tại sao con không chịu hiểu cho lòng cha mẹ nhỉ?”. Chúng ta thường đặt hai câu hỏi này nhưng chưa từng chủ động đứng ở vị trí ngược lại để có cái nhìn bao quát vấn đề, hiểu được những khúc mắc từ góc độ của đối phương để thấu hiểu.

Vậy nên đồng cảm và thấu hiểu là điều quan trọng nhất. Vậy làm thế nào để được thấu hiểu? Câu trả lời là, nếu bạn muốn được người khác đối xử như thế nào, mình phải làm điều đó trước, đừng mong cầu gì cả, mình tốt - tiếp tục tốt, mình không nên tốt vì mong được đáp lại như vậy. Mình cảm thấy thoải mái khi đối tốt thì cứ làm, còn nếu tốt mà phải suy nghĩ, cân đo đong đếm xem người ta có tốt lại với mình hay không thì thôi. Bạn có thể thiếu tình cảm gia đình từ nhỏ nhưng bạn vẫn yêu thương cuộc đời, yêu thương mọi người, trong bạn vẫn có một trái tim thiện lành thì bước ra ngoài xã hội, bạn sẽ được thấu hiểu và yêu thương. Điều đó được vun đắp từ việc mình cho đi mà không hề toan tính, từ tư duy chân thiện của chính mình.

Mình đã từng nghĩ một ngày hạnh phúc là mỗi sáng thức dậy, mình không phải lo về cơm áo gạo tiền, lo về những điều kiện vật chất trong cuộc sống. Tuy nhiên, sau khi trải qua giai đoạn Covid-19 và nhiều năm tham gia các dự án thiện nguyện, mình nhận ra được sống, cơ thể còn lành lặn, nhìn sang bên cạnh mình thấy bố mẹ còn khoẻ mạnh là đã trân quý và hạnh phúc nhất rồi.

Về đủ đầy, mình hy vọng có nhiều cơ hội công việc tốt để làm, tạo ra giá trị mới đồng thời chân thành trao đi, lan toả tình yêu và sự thấu hiểu với những người mình gặp, những nơi mình đến mỗi ngày.

Cảm ơn Vũ Thu Trà My vì những câu chuyện truyền cảm hứng về hành trình khám phá giá trị đích thực của bản thân, để tiếp tục mở lòng yêu thương và thấu hiểu.