Mấy ngày qua, mini contest Truth Be Told của Vietnam Booking KOLs - cộng đồng hàng đầu trong lĩnh vực influencer marketing tại Việt Nam, đã thu về rất nhiều những bài dự thi chất lượng. Với slogan “Sự thật được nói bởi bạn, Truth Be Told là nơi những người làm trong ngành influencer được mở lòng chia sẻ những trải nghiệm, những lần hợp tác đáng nhớ, kinh nghiệm xương máu, các tips làm việc với nhãn hàng/KOLs khi làm trong ngành này. 

Ở vai trò của những booking agency - cầu nối giữa nhãn hàng và cộng đồng influencer, họ có những “tiếng lòng" nào muốn chia sẻ, họ có những trăn trở thầm kín nào muốn nhãn hàng và influencer thấu hiểu? Cùng The Influencer đến với một vài bài chia sẻ của các thành viên VBK trong mini contest Truth Be Told. 

Mình tin là có, và điểm balance đó là thứ mà tất cả chúng mình buộc phải tìm ra để đảm bảo bản thân vừa có sức khỏe tinh thần vững vàng, vừa có thể hết mình với công việc

Như bao người bạn làm ngành khác, mình đã “được” trải nghiệm gần hết các câu chuyện làm ngành tiêu biểu. Từ lật brief sát giờ air, “viết bài air ngay em nhé”, rồi brief job hôm nay và yêu cầu ngày kia trả… Mình cũng đã có những khoảng thời gian bị “hành” lên bờ xuống ruộng, có ngày nghỉ cũng như không, thường xuyên ra khỏi công ty lúc 8-9h. Và mình biết rằng mình không phải người duy nhất. 

Với mình, chuyện ấy hoàn toàn không hề khỏe mạnh chút nào. Không chỉ sức khỏe tinh thần của mình bị ảnh hưởng (thiếu ngủ, stress, hay cáu bẳn…), sức khỏe thể chất của mình cũng “ăn đủ”. Có một thời gian mình bị sụt cân nghiêm trọng chỉ còn 36kg, trong khi ngày nào mình cũng ăn 3 bữa đầy đủ. Mình hoảng. Lúc đấy mình mới nhận thức được tình trạng của mình nghiêm trọng thế nào, và cần nghiêm túc thay đổi ra sao.

Cho đến nay, dù việc vẫn bận, job đôi khi vẫn “đè đầu”, nhưng mình tự thấy cuộc sống của mình cân bằng hơn rất nhiều. Mình ngủ đủ giấc, sáng dậy sớm ăn uống thong thả, nghe nhạc đọc sách , chiều tan làm vẫn có thời gian dắt chó leo cầu thang. Quan trọng là mình thấy bình yên và vui vẻ hơn trước rất nhiều, và đó cũng là động lực để mình có thể thoải mái đối diện với những tin nhắn gửi brief của account và trả bài đúng hạn. Sau đây là 2 learnings mà mình đã rút ra được:

1, Work-life balance không có nghĩa là chỉ được làm việc 8 tiếng một ngày, bất kể xong việc hay chưa. Work-life balance nên được hiểu là làm hết sức, chơi hết mình

Mình tận dụng 8-10 tiếng làm việc văn phòng để làm được nhiều việc nhất có thể, mỗi việc đều phải đảm bảo chất lượng để không phải sửa đi sửa lại nhiều lần. Mỗi sáng mình sẽ list ra tất cả các đầu việc trong ngày, và sử dụng phương pháp Pomodoro - làm việc 25 phút, nghỉ 5 phút. Trong 25 phút tập trung, mình sẽ tạm tắt hết các thông báo, chỉ chú tâm duy nhất vào task trước mắt. Sau khi làm xong task đó, hết 30 phút, mình mới dành khoảng 5-10 phút trả lời tin nhắn và chuyển sang sang một đầu việc khác.

Để cân bằng được, mình phải biết cách quản lý công việc, cuộc sống hiệu quả. Mình tin là mình sẽ không thể chơi thoải mái nếu như vẫn còn công việc chưa hoàn thành. Nó cứ stuck trong đầu mình ấy. Nên thôi, tốt nhất là giờ làm việc thì làm cho xong việc, bớt hái hoa bắt bướm, bớt lướt IG. Thế là 6-7h tối, mình thoải mái gập máy tính lại, sẵn sàng tận hưởng me-time của mình.

2, Communication is key

Cá nhân mình có 3 đối tượng để đối thoại: 1) bản thân, 2) đồng nghiệp, 3) bạn bè, người thân, người yêu. Mình có thói quen viết nhật ký (khoảng 1 trang/ ngày) để ghi lại những cảm xúc và những điều khiến mình biết ơn, và cả khó chịu. Mình nghĩ đây là một sự thực hành khá hay ho để mình nhận viết về cảm xúc của bản thân. Mình cũng sẽ biết được nếu như có gì đó đang đi chệch hướng.

Ngoài ra, mỗi lần được dí một chiếc deadline tương đối “vô nhân đạo” kể trên, mình sẽ nói chuyện với các bạn account để đi deal lại deadline với brand. Thường thì chỉ deal được nhiều nhất là 3 ngày, nhưng như vậy cũng là đủ. Mình nghĩ câu chuyện “người trên dí người dưới, client dí vendors” là câu chuyện đường dài, khó mà thay đổi trong ngày một ngày hai. Nên tạm thời mình chấp nhận việc thi thoảng mình vẫn “phải” ấm ức nhẹ vì có những người vẫn “coi rẻ” việc một bạn content cần thời gian để làm content chất lượng… Mình cũng rất biết ơn các bạn account công ty mình vì thật sự, các bạn thương creative nhiều lắm. 

Ngoài ra, mình cũng sẽ “kể khổ” với người yêu mình, để giải tỏa. Mình may mắn có ny làm chung ngành, lại senior và có nhiều năm kinh nghiệm. Những câu chuyện của mình, người yêu đều hiểu, có thể đưa ra một số lời khuyên và hỗ trợ mình về mặt tinh thần rất nhiều. 

Như mình đã nói, không phải “chỉ làm việc 8 tiếng/ ngày” mới được gọi là BALANCE. Mỗi người sẽ tự có một mốc balance của bản thân, và tự bạn phải tìm ra điều đó - qua việc thử, và sai, và thử lại. Như mình, 8-10 tiếng work là balance; còn người yêu mình có thể làm việc tới 10-12 tiếng mà vẫn thấy cuộc sống thỏa mãn, đẹp tươi.

Vậy nên, sau một bài viết dài, mình chỉ mong tất cả chúng mình đều sẽ tìm ra được điểm cân bằng cho chính mình, và có những sự thực hành hiệu quả để nâng niu sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của bản thân. Phải khỏe, phải vui thì mới thoải mái cống hiến được, mọi người ơi!

--------------

Mình muốn gửi những câu chữ này đến những người đồng nghiệp của mình trong giới agency và tất cả bạn bè anh chị đang làm việc tại brand: Thế giới không tự nhiên sinh ra Thứ Bảy và Chủ Nhật!

Mình chấp nhận bước chân vào con đường làm agency, chấp nhận việc làm overtime, chấp nhận việc bị khách dí deadline mỗi ngày, nhưng mình không chấp nhận việc khách/đồng nghiệp đụng chạm đến khoảng thời gian cá nhân mà lại không có một lời xin lỗi hay cảm ơn. Bài viết này mình muốn nói rõ ràng hơn cho mọi người (agency partner, client, freelance,...) về những vấn đề mà mọi người đang hiểu sai về một Booking Agency:

1. Không phải chỉ cần mở excel lên đã có ngay 1 một list KOL phù hợp 

Mình đã gặp rất nhiều khách và agency partner bị nhầm lẫn về việc này. Booking Agency không phải là một công ty quản lý nghệ sĩ, chúng mình không phải chỉ cần mở một tab excel ra là có đầy đủ “giá rổ” của hàng trăm, hàng ngàn KOLs đang hoạt động. Tại sao mọi người luôn nghĩ chỉ cần vài tiếng, thậm chí vài phút là chúng mình có thể gửi lại list để mọi người lựa chọn được? Tại sao mọi người gấp nhưng lại brief muộn rồi lại yêu cầu phải trả lại báo giá sớm chỉ bởi vì nghĩ list KOLs chúng mình sẽ có sẵn?

Không các bạn, chúng ta là những con người, không phải những cỗ máy được lập trình sẵn. Giới KOL cũng là một thế giới có sự phát triển và có sự tàn lụi, họ không thể vẫn mãi giữ nguyên một mức giá cả đời được.

2) Không phải cứ Creative thì mới cần thời gian

Từ sai lầm số 1 dẫn đến số 2, đừng chỉ nghĩ làm Creative thì mới cần đầu óc, cần nhiều thời gian để suy nghĩ. Lựa chọn những gương mặt phù hợp, giá cả phải chăng cũng là những điều rất tốn thời gian mà không phải chỉ 5, 10 phút là có thể hoàn thành. Nếu mọi người muốn trả nhanh trong 5, 10 phút thì chúng mình cũng làm được, nhưng mọi người muốn feedback 1 lần hay 100 lần? Mọi người muốn 1 bài Văn điểm 1 hay một bài Văn 9 điểm?

3) Agency không serve khách, họ consult khách

Mình chỉ muốn nói là agency không phải là một bộ phận trực thuộc team marketing của bất kì một nhãn hàng, công ty nào cả, vậy nên Agency không phải là những người phục vụ cho nhãn hàng đó. Chúng mình tồn tại vì chúng mình có một chút 'nhạy cảm' hơn khách hàng trong mảng (ngành) mà chúng mình đang làm. Chúng mình ở đây để tư vấn để giúp đỡ khách trong những phần, những mảng mà khách chưa thực sự tốt hoặc họ cần người trợ giúp.

4) Không cần xin lỗi, cảm ơn vì chúng ta là win- win

Từ điều 1, 2 và 3 dẫn đến điều thứ 4. Mình (đã, đang và có lẽ sẽ) gặp những khách brief vào chiều thứ 6 và yêu cầu trả deadline vào thứ 7, chủ nhật. Thậm chí dù đã deal sang tuần nhưng cuối tuần họ vẫn bắt cho bằng được. Mình không ý kiến nhiều vì bước chân vào con đường agency mình hiểu điều đó.

Nhưng điều mình không chấp nhận được là họ không hề xin lỗi khi làm vậy và cảm ơn khi nhận lại bài từ chúng mình. Thế giới có ngày nghỉ, có thứ bảy, có chủ nhật, có buổi tối, có buổi đêm,...có rất nhiều thứ không tự nhiên mà sinh ra để con người được nghỉ ngơi. Vậy nên nếu bạn đang đụng chạm đến những khoảng thời gian đó của người khác thì hãy gửi họ một lời xin lỗi và một lời cảm ơn để bù đắp cho khoảng thời gian mà bạn đã cướp đi của họ nhé.

--------------------

Mình mới bắt đầu làm Copywriter tầm vài tháng trở lại đây, mà cơ duyên đến với công việc này cũng khá là kỳ thú. Sau một năm trượt dốc mất định hướng, mình được nhận vào công ty vì từng làm nội dung TikTok, chứ không hẳn là có chuyên môn nổi trội. Thế là mình chính thức đồng hành cùng mọi người trong công ty với vị trí Copywriter, ôm vài job lớn nhỏ với “mùa trăng” feedback kéo dài. Nếu mẹ của Forrest Gump so sánh cuộc đời như viên chocolate thì mình xin phép được so sánh cuộc sống làm agency như chiếc bánh trung thu mà chúng ta chẳng biết bên trong nhân đậu xanh hay thập cẩm.

Đổi lại mình được trải nghiệm nhiều thứ mới mẻ hơn trong công việc viết lách, tự tìm ra sự thú vị riêng theo góc nhìn cá nhân. Và, mình sẽ kể cho mọi người nghe lý do vì sao vị trí Copywriter trong ngành Influencer Marketing rất đáng để thử.

Sau khoảng thời gian được “nếm trải” sương sương, mình nhận thấy Copywriter không chỉ viết quảng cáo đủ thể loại, mà còn “nhập vai” vào các tầng lớp xã hội và ngành nghề khác nhau để hoàn thành tốt “vai diễn” của mình. Mình hay nói đùa rằng, công việc của mình là “diễn xuất” bằng câu chữ, sáng đóng vai siêu mẫu có mái tóc dài suôn mượt nhờ sử dụng dầu gội đầu của thương hiệu A, đến chiều lại thành Hot mom bỉm sữa tư vấn tháp dinh dưỡng cho sự phát triển toàn diện của bé. Một ngày vừa làm chuyên gia chứng khoán, vừa làm beauty blogger là bình thường. Có lẽ, đó chính là sự thú vị khiến mình tận hưởng công việc này mỗi ngày. Lâu lâu được viết bài cho thần tượng còn khiến mình sướng rơn người, chau chuốt từng câu chữ sao cho giống với voice của người ấy nhất. 

Thế nhưng, thế lực tối cao mang tên “khách hàng” đã mang đến một chân lý nữa, đó là diễn tròn vai thôi vẫn chưa đủ. Trong lần mình nhận viết caption KOL quảng cáo cho nhãn hàng C, bài viết bị sửa tới sửa lui với feedback là “không giống với voice của KOL”. Điều đáng nói ở đây, mình từng có thời gian làm trợ lý cho KOL đó và thậm chí ở cạnh nhau 24/7. Thế mà, đúng bài viết về KOL đó mình lại bị sửa nhiều nhất. Mình cũng khá khó hiểu, tự nhiên nhớ đến câu chuyện nhà văn Nguyễn Khải nhận lời phê lạc đề từ cô giáo của con trai.

Hoá ra diễn tròn vai chỉ là sự đòi hỏi cơ bản, quan trọng là làm sao bắt chước được ngữ điệu và tính cách của KOL để lồng ghép sản phẩm cho hợp lý. Khả năng “diễn xuất” thượng thừa nằm ở chỗ cân đối được yếu tố quảng cáo của nhãn hàng và voice của KOL theo cách tài tình nhất. Thế là bạn đã hoàn thành xuất sắc “vai diễn” của mình rồi đấy!

Kết lại, chia sẻ của mình chỉ là một phần rất nhỏ trong tất cả những thứ mà vị trí Copywriter có thể làm. Sự thú vị mà mỗi người cảm nhận trong công việc yêu thích là khác nhau, viết bài cho KOL không phải là công việc chính của Copywriter nhưng lại là phần khiến bản thân mình khá hứng thú. 

Mini contest Truth Be Told vẫn đang diễn ra với nhiều phần quà hấp dẫn. Tham gia ngay tại đây.