Bên cạnh dòng chảy xô bồ và ngập tràn thông tin ngắn trên các nền tảng mạng xã hội, có một “vũ trụ song song” nơi bạn được đắm chìm vào những nội dung chuyên sâu, những bài viết chất lượng, và đôi khi bạn còn sẵn sàng trả phí để được tiếp nhận những nội dung này. Đó là những bản tin hàng tuần do các content creator hoặc các chuyên gia trong một vài lĩnh vực cụ thể chia sẻ. 

Substack - nền tảng gửi email thu phí, được ra đời năm 2017 để giúp những người viết chuyên nghiệp khởi tạo hệ thống bản tin trả phí của riêng mình. Chỉ sau một năm, nền tảng này đã có hơn 25.000 độc giả trả phí. Tính đến tháng 3/2023, nền tảng này đã có hơn 500.000 thành viên và hàng triệu độc giả. 

Thị trường sáng tạo nội dung tại Việt Nam, dù có một độ trễ nhất định so với thị trường quốc tế, nhưng cũng không nằm ngoài mạch phát triển này. Trong bài viết dưới đây, The Influencer tổng hợp các bản tin chất lượng do các chuyên gia/content creator Việt Nam xây dựng, xoay quanh đa dạng các chủ đề như phát triển bản thân, chuyên môn trong một vài sự nghiệp nhất định, hoặc về các góc nhìn mới mẻ hiện đại về cuộc sống và thế giới.

Tham khảo bản tin tại: https://www.freelancetofreedom.info/ 

Freelance to Freedom là bản tin chuyên môn dành riêng cho những người muốn trở thành một làm việc tự do (freelancer) hoặc một một kinh doanh chuyên môn độc lập (solopreneur). 

Bản tin này được xây dựng và phát triển bởi tác giả Linh Phan. Cô là một tác giả sách, cây viết và là một solopreneur, đã có gần 10 năm sống và làm việc tại Nauy. Linh có 20 năm viết, 15 năm học tập làm việc trong lĩnh vực tiếp thị và truyền thông, 5 năm học tập và làm việc trong lĩnh vực tâm lý gia đình, xuất bản hơn 10 cuốn sách, dịch giả của nhiều đầu sách và sở hữu nhiều dự án với khoảng 100,000 followers và hàng triệu lượt đọc.

Bản tin Freelancer to Freedom có 3 mảng nội dung chính: 

• Productivity & Skills: Hướng dẫn chi tiết giúp bạn cải thiện các kỹ năng cần thiết khi làm solopreneur, đặc biệt là tư duy, nâng cao hiệu suất và các kỹ năng quan trọng như viết lách, tiếp thị. (Hình thức: Miễn phí)
• Business & Marketing: Hướng dẫn chi tiết, các bài học và những phân tích về xu hướng, cơ hội cho những ai muốn theo đuổi solopreneur (đặc biệt là các bạn làm coach/trainer hoặc liên quan tới lĩnh vực sáng tạo, tri thức). (Hình thức: Trả phí một phần)
• Trends: Những nghiên cứu và phân tích, tổng hợp về các xu hướng nổi bật trong kinh doanh, tiếp thị trên thế giới. (Hình thức: Trả phí một phần)

Với hơn 5 năm kinh nghiệm phát triển sự nghiệp solopreneur cùng nhiều kinh nghiệm đa dạng trước đó, Linh Phan đưa nhiều kinh nghiệm đắt giá về phát triển bản thân, phát triển kinh doanh tri thức và thương hiệu cá nhân vào bản tin, với sứ mệnh giúp người đọc “vừa theo đuổi chuyên môn yêu thích, vừa có thu nhập tốt và sống cuộc đời mơ ước”. Hiện tại, bản tin đã có hơn 16.000 người đăng ký. 

Đọc thêm: Linh Phan: Hành trình phát triển từ freelancer đến solo-preneur với thu nhập $10,000/ tháng (Phần 1)

Linh Phan: Hành trình phát triển từ freelancer đến solo-preneur với thu nhập $10,000/ tháng (Phần 2)

Tham khảo bản tin tại: https://manyonepercents.substack.com/ 

Many One Percents là bản tin hàng tuần được xây dựng bởi Tuấn Mon - hiện là Giám đốc Sản phẩm tại Shoppee. Bản tin Many One Percents là nơi Tuấn chia sẻ kiến thức và quan điểm của mình về công nghệ, năng suất, quản lý sản phẩm và cuộc sống. 

Many One Percents có 3 mảng nội dung chính: 

• Weekly Discovery: các ứng dụng/trang web thú vị nhất. Đảm bảo sẽ khiến bạn phải trầm trồ.
• Weekly Learning: một bài học hoặc suy ngẫm tôi đã có trong tuần qua. Đảm bảo sẽ khiến bạn phải suy nghĩ.
• Around the Internet: Những điều thú vị nhất/kỳ lạ nhất mà tôi tìm thấy trên mạng. Đảm bảo sẽ khiến bạn cười nghiêng ngả.

Tính đến nay, bản tin của Tuấn Mon đã phát triển được hơn 3 năm, với hơn 3000 độc giả. Các bản tin của Tuấn tạo thiện cảm lớn với người đọc nhờ tính chân thực, sự trải nghiệm thực tế của người viết, và những góc nhìn hiện đại về cuộc sống và hành trình trưởng thành của một người trẻ sâu sắc và giàu đam mê.

Tham khảo bản tin tại: https://akwaabatung.substack.com/ 

Như chính cái tên của bản tin, Akwaaba, Tung’s Newsletter là bản tin được xây dựng bởi Tùng – một nhà giáo dục, một người khởi nghiệp và một blogger trẻ. Tùng tự nhận xét về mình là một người “ham học hỏi, một người mộng mơ”, một “thợ săn hoàng hôn”. Tùng cũng thuộc đội ngũ sáng lập dự án Mở - Mơ và hỏi – dự án giáo dục kết nối và thúc đẩy sự phát triển của người trẻ Việt qua những cộng đồng nhỏ hình thành từ “các trải nghiệm học” trực tuyến.

Về nội dung bản tin, Tùng viết về những cách nhìn khác: giáo dục, nền kinh tế sáng tạo, trở thành con người tốt hơn, văn hóa tổ chức và khả năng lãnh đạo. Về định dạng, Tùng giải thích những suy nghĩ và cảm xúc phức tạp của con người bằng các biểu đồ đơn giản. Bản tin cũng là nơi Tùng ghi lại hành trình học tập của mình và chia sẻ nó với mọi người. 

(Chú thích: Akwaaba trong tên bản tin có nghĩa là Chào mừng trong tiếng Fante - một ngôn ngữ được sử dụng ở Ghana)

Tham khảo bản tin tại: https://www.thenextcreator.vn/ 

The Next Creator là bản tin dành cho content creator đầu tiên tại Việt Nam. Dự án được thành lập vào 03/2023 bởi các nhà sáng tạo nội dung tại cộng đồng Vũ Trụ Creator. Hà Minh, hay còn được biết đến với tên gọi Cosmic Writer là người sáng lập và mentor của dự án này. Hiện tại, bản tin được xây dựng bởi 5 cây bút chính: Kiều Trang, Ngọc Ánh, Quỳnh Thy, Minh Châu & Thần Uyên. 

The Next Creator định vị mình là một thư viện tri thức dành cho những nhà sáng tạo nội dung. Thông qua việc cung cấp những kiến thức chuyên sâu, những hướng dẫn chi tiết, kinh nghiệm thực tế, phân tích các xu thế và định hướng phát triển…bản tin mong muốn có thể cùng bạn đi xa hơn trên hành trình sáng tạo nội dung, giúp bạn phát triển được tầm ảnh hưởng, có được sự tự do và sống tốt với đam mê làm sáng tạo. Tác giả của bản tin là những content creator nhiều hoài bão, với kinh nghiệm "chinh chiến" ở khắp các "đấu trường" mạng xã hội.

The Next Creator có các trụ cột nội dung chính như sau: 

• Mindset: những tư duy mà một content creator nhất định phải có để thành công trên con đường này.
• Skillset: những kỹ năng và công cụ thực tế để bạn có thể nâng cao chất lượng nội dung của mình.
• Stories: những câu chuyện thực tế đầy sáng tạo và cảm hứng của các content creator trong ngành.
• Strategy: những hướng dẫn chuyên sâu để bạn phát triển sự nghiệp, giúp bạn sống tốt với nghề content creator.
• Trends: những cập nhật mới nhất về các nền tảng, và những xu hướng mới của nền công nghiệp sáng tạo.

Tham khảo bản tin tại: https://selflab.substack.com/ 

Self Lab là dự án nội dung đồng hành cùng bạn trên hành trình thấu hiểu và khám phá bản thân. Dự án cung cấp kiến thức, công cụ thực hành, câu chuyện thực tế để bạn có thêm góc nhìn, cảm hứng và lực đẩy để tiến bước trên hành trình của riêng mình.

Các trụ cột nội dung chính của Self Lab là: 

• Knowledge: Kiến thức để hiểu bản thân ở ba khía cạnh: Cơ thể - Tâm trí - Tinh thần.
• Practice: Những công cụ, thực hành để đi sâu khám phá bản thân.
• Guideline: Tài liệu hướng dẫn chuyên sâu về các kiến thức, phương pháp, công cụ hữu ích trên hành trình khám phá bản thân.
• Story: Những câu chuyện trên hành trình tìm mình.
• Self-dictionary: Tái định nghĩa các ý niệm, quan điểm, thách thức các giới hạn trên hành trình khám phá và phát triển bản thân.

Self Lab được đồng xây dựng bởi Trang Đinh (Writer - Professional Coach - Host) và Thiên Nhi (Writer - Host - Facilitator). Khi xây dựng bản tin này, Trang và Nhi mong muốn có thể “mời gọi thái độ tò mò, lòng trắc ẩn, tinh thần sẵn sàng thử nghiệm, một chút vụn vỡ và thật nhiều niềm vui”.

Trong giai đoạn phát triển đầu tiên, Self Lab chia sẻ nhiều về phương pháp “Viết Chiêm Nghiệm" (Reflective Writing) – phương pháp viết giúp bạn đào sâu vào hành trình phát triển bản thân. Gần đây, Self Lab cũng giới thiệu đến cộng đồng khoá học “Một Chương Mới – 8 tuần viết chiêm nghiệm và sẵn sàng cho hành trình chuyển mình”.

Tham khảo bản tin tại: https://www.visibleyou.vn/ 

Visible You là bản tin hàng tuần tập trung chia sẻ những nội dung về định hướng tạo ảnh hưởng, phát triển thương hiệu cá nhân với các chủ đề chính:

• Trends: Những thông tin mới nhất về ngành Influencer, xu hướng và tiềm năng của nghề và loại hình tiếp thị này.
• Guides: Các bài viết hướng dẫn tư duy, tips giúp bạn xây dựng thương hiệu cá nhân.
• Mindset: Bài viết giúp độc giả có tư duy, góc nhìn mới về xây dựng sự uy tín và sức ảnh hưởng.
• Courses: Thông tin các khóa học của Visible You, tập trung hướng dẫn trực tiếp, đồng hành cùng học viên trong hành trình xây dựng thương hiệu cá nhân.

Trong các bản tin cũng như các chương trình đào tạo của mình, Visible You nhấn mạnh vào tính chân thực trong việc xây dựng thương hiệu cá nhân. Bạn không cần phải xuất hiện lộng lẫy trên MXH, không nhất thiết phải đầu tư chụp những bức ảnh đẹp hay những video rầm rộ, điều quan trọng là bạn phát triển thương hiệu cá nhân dựa trên sự thấu hiểu sâu sắc về thế mạnh chuyên môn, về đặc điểm tính cách của bản thân.

Bản tin chuyên môn này được đồng sáng lập và phát triển bởi Linh Phan (coach/ tác giả sách/ micro-influencer) và Mina Mai (Người tư vấn chiến lược xây dựng thương hiệu cá nhân & nano-influencer). Linh Phan cũng chính là tác giả đứng sau bản tin Freelance to Freedom (đã được giới thiệu phía trên). Mina có gần 9 năm kinh nghiệm trong viết lách với vai trò phóng viên, nhà tiếp thị. Trong suốt thời gian đó, Mina có nhiều cơ hội hợp tác, kết nối với nhiều doanh nghiệp, báo đài trong nước và Đài Loan. Bắt đầu từ 2022, Mina tập trung xây dựng doanh nghiệp cá nhân về tiếp thị ảnh hưởng, đặc biệt kinh doanh thông qua sức ảnh hưởng với dự án “Visible You”.

Tham khảo bản tin tại: https://www.contenthacks.site/ 

Content Hack's Newsletter là bản tin chuyên môn về chủ đề viết thương mại. Khi nói về chủ đề viết thương mại, phần đông mọi người vẫn cho rằng viết thương mại là thuật ngữ cao siêu, chỉ phù hợp cho những người được học hành bài bản. Vì không thể viết hiệu quả, nhiều người đã đánh mất những cơ hội để phát triển sự nghiệp của bản thân và gia tăng thu nhập. Bản tin này cung cấp những nội dung chuyên sâu và nhiều kinh nghiệm thực tế để bạn phát triển kỹ năng viết thương mại hiệu quả. Bản tin phù hợp với các nhóm đối tượng như content writer, copywriter, freelancer, người kinh doanh. 

Bản tin được xây dựng chính bởi Ngọc Ánh – một người tư vấn chiến lược nội dung với 4 năm làm Copywriter chuyên nghiệp và hơn 10 năm tham gia vào ngành sáng tạo nội dung. Thông qua chuỗi hướng dẫn được gửi mỗi tuần, bạn đọc sẽ được khai phá sức mạnh của nội dung và tìm hiểu những cách thức vừa đơn giản, vừa hiệu quả để viết nội dung thương mại. Ngoài ra, Ngọc Ánh cũng sẽ chia sẻ những trải nghiệm cô đã tích lũy được suốt thời gian làm nghề và đào tạo Copywriter, nhằm giúp bạn sáng rõ hơn trên chặng đường trở thành Copywriter/Content Writer chuyên nghiệp.

Tham khảo bản tin tại: https://norahvo.substack.com/ 

Insights with Norah là bản tin chuyên sâu về chủ đề insight được xây dựng bởi Ngọc Noral Võ. Hiện tại, Ngọc sống và làm việc tại Thụy Điển với vai trò Insight Specialist tại IKEA. Song song đó, cô đảm nhiệm vai trò Cố Vấn Insight (Insight Advisor) cho các khách hàng cá nhân, giảng viên môn Digital Marketing tại Đại học quốc tế và làm mentor/trainer trong lĩnh vực Marketing Insight. Trước đó nữa tại Việt Nam, Ngọc chuyên quản lý các dự án nghiên cứu thị trường, tập trung vào nghiên cứu hành vi người tiêu dùng và phân tích insight người tiêu dùng. 

Insights with Norah ra đời vào đầu năm 2022 với những định hướng chia sẻ cụ thể::

• Kiến thức và kinh nghiệm về việc tiếp nhận xử lý thông tin nói chung. 
• Phân tích chuyên sâu về các mô hình, học thuyết trong lĩnh vực consumer insight, digital marketing, chiến lược, thương hiệu,...
• Case study trong quá trình làm việc với khách hàng từ Việt Nam sang Châu Âu và Bắc Mỹ. 
• Cập nhật các xu hướng thị trường 

Một tháng, bạn đọc của Insights with Norah sẽ nhận được tổng cộng 8 bài viết, trong đó tập trung vào 3 nhóm nội dung:

• THINK: Tư duy trong phân tích, cách nghĩ và các tư duy phát triển
• CREATE: Chia sẻ về việc sáng tạo, các cách sử dụng công cụ
• SENSE: Cách nhìn nhận và đo lường từ nhịp đập thị trường cho đến đo lường hoạt động công ty

Tham khảo bản tin tại: https://thetoobluescientist.substack.com/ 

The Too Blue Scientist là bản tin về khoa học, giáo dục, công nghệ (và đôi khi là những nội dung khác) được xây dựng bởi Hải Nguyễn – nghiên cứu sinh thạc sĩ ngành Giáo dục khoa học (Science Education) tại National Taiwan Normal University. Hải Nguyễn từng phụ trách chuyên môn bộ môn Khoa học tại Tp. Hồ Chí Minh trong 3 năm, từng làm việc với nhiều trường, nhiều học sinh tiểu học, phát triển nhiều chương trình dạy, học và nghiên cứu khoa học.

Các bài viết của The Too Blue Scientist được trình bày với giọng văn hài hước và thông minh. Các chủ đề của bản tin cũng là sự kết hợp thú vị giữa góc nhìn khoa học cùng với những quan sát về cuộc sống và xã hội.