Làm phim trăm tỷ không còn khó nữa?

Dù sở hữu loạt phim trăm tỷ gây chấn động phòng vé, điện ảnh Việt trong nửa đầu năm 2025 vẫn đứng trước câu hỏi rằng thành công doanh thu có đồng nghĩa với chất lượng hay không? Theo đó, thống kê từ Box Office Vietnam cho thấy gần 20 phim Việt ra rạp với tổng doanh thu hơn 1.800 tỷ đồng, chiếm khoảng 70% thị phần phòng vé - một con số đầy ấn tượng và tích cực. Trong đó có 8 bộ phim vượt mốc trăm tỷ, đứng đầu là Bộ tứ báo thủ của Trấn Thành (332 tỷ), Nhà gia tiên của Huỳnh Lập (gần 240 tỷ) và Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu của Victor Vũ (gần 249 tỷ), từ đó cho thấy sức mua nội địa không hề nhỏ khi khán giả sẵn sàng bỏ tiền ra rạp, miễn là phim đủ hấp dẫn và chất lượng. 

Đáng chú ý, Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã thành công ghi dấu ấn nhờ nội dung khai thác đề tài chiến tranh với cách thể hiện giàu cảm xúc, được lòng cả khán giả đại chúng lẫn những người yêu điện ảnh nghiêm túc. Đây có thể xem là sự xuất hiện hiếm hoi của một bộ phim thương mại vừa chạm tới các giá trị lịch sử, vừa đủ tinh tế để tránh sa vào lối mòn giáo điều, cho thấy nỗ lực dung hòa giữa nghệ thuật và thị hiếu có thể tạo ra hiệu quả cả về mặt cảm xúc lẫn doanh thu. Bên cạnh đó, sự xuất hiện nổi bật của những cái tên mới trong cuộc đua trăm tỷ như Huỳnh Lập, Thu Trang cũng cho thấy một làn sóng đổi mới đang tới, góp phần làm phong phú thêm màu sắc thị trường điện ảnh Việt Nam trong năm qua.

Tuy nhiên, đằng sau những thành tích doanh thu ấn tượng là không ít tác phẩm gây tranh cãi vì kịch bản khiên cưỡng, thông điệp sáo rông hoặc hướng giải trí nặng tính thị trường nhưng thiếu chiều sâu về cả nội dung lẫn nghệ thuật. Lật mặt 8: Vòng tay nắng của Lý Hải đạt gần 232 tỷ đồng nhưng lại nhận về nhiều ý kiến trái chiều bởi kịch bản thiếu sáng tạo, lạm dụng kỹ xảo và “vắt sữa” series Lật Mặt. Hay những bộ phim kinh dị như Đèn âm hồn của đạo diễn Hoàng Nam và Quỷ nhập tràng của Pom Nguyễn đều khiến nhiều khán giả thất vọng dù doanh thu đạt hơn trăm tỷ. Có thể thấy, trong bối cảnh khán giả ngày càng có nhiều lựa chọn giải trí đa dạng, từ nền tảng số đến phim ngoại chiếu rạp, việc một bộ phim đạt trăm tỷ không còn là thước đo duy nhất cho sự thành công. Thay vào đó, giá trị đọng lại sau suất chiếu, hiệu ứng lan truyền từ người xem và sức sống bền bỉ trong lòng khán giả mới là điều cần được đặt lên bàn cân và chú ý hơn là những con số thành tích khiên cưỡng mà ta luôn hướng đến.

Phim giờ vàng “rớt giá”

Từng là niềm tự hào của truyền hình quốc gia, khung giờ vàng từ 20h đến 22h trên sóng VTV đã từng chứng kiến không ít thành công vang dội như Người Phán Xử, Sống Chung Với Mẹ Chồng hay Về Nhà Đi Con. Những bộ phim này không chỉ là sản phẩm giải trí vào mỗi buổi tối của khán giả Việt mà còn tạo được tiếng vang lớn trong lòng người xem, đưa VFC trở thành trung tâm phim ảnh được yêu thích nhất nhì miền Bắc. Tuy nhiên, thời kỳ vàng son đó đang ngày một xa dần, nhường chỗ cho một thực tại nhạt nhòa - nơi phim giờ vàng giờ đây thường xuyên gây thất vọng kể cả được đầu tư bài bản.

Lý do không nằm hoàn toàn ở ekip, bởi vẫn còn đó những đạo diễn uy tín, những diễn viên từng chứng minh được thực lực vẫn được khán giả mến mộ đến tận ngày hôm nay. Vấn đề nằm ở sự thiếu dũng cảm đổi mới trong khâu kịch bản và tư duy kể chuyện. Những mô típ phim gia đình, yêu đương, ngoại tình, ly hôn… bị tái sử dụng đến mức cạn kiệt cảm xúc, khiến người xem chỉ cần vài tập đầu đã đoán được toàn bộ diễn biến về sau. Song song, nhân vật chính thường được xây dựng một chiều, rập khuôn, thiếu điểm chạm thực tế đối với khán giả. Đặc biệt, nhịp phim chậm rãi cùng thoại khô cứng, thiếu tự nhiên đã trở thành rào cản cảm xúc đối với khán giả. 

Hai bộ phim đang gặp nhiều tranh cãi của khán giả

Hai cái tên đang lên sóng gần nhất trong năm nay chính là Dịu dàng màu nắng và Mặt trời lạnh đã lặp lại đúng những hạn chế kể trên. Nếu bộ phim đầu tiên bị đánh giá là nhàm chán với diễn biến lê thê, lời thoại như đọc kịch bản và cặp đôi chính diễn đơ đến đáng tiếc, thì bộ phim còn lại đi vào lối mòn u tối, cố tạo chiều sâu bằng màu phim xám xịt và những tuyến nhân vật mờ nhạt. Không có điểm bùng nổ, không có kịch tính, cũng không có bất cứ gương mặt nào thật sự khiến khán giả quan tâm, các bộ phim này đã thể hiện rõ sự “rớt giá” của khung giờ vàng từng là hoàng kim một thời trong mắt khán giả.

Khán giả đang đứng giữa vô vàn lựa chọn giải trí 

Trong bối cảnh khán giả hiện nay đang sở hữu vô vàn lựa chọn giải trí đa dạng, từ các nền tảng streaming quốc tế cho đến mạng xã hội, từ các sự kiện nghệ thuật, gameshow thực tế cho đến đến hoạt động ngoài trời như concert, phim ảnh Việt rõ ràng không còn giữ được vị thế trung tâm như trước. Đây không chỉ là sự thay đổi thị hiếu đơn thuần mà còn phản ánh một thực tế rằng công chúng ngày nay kỳ vọng nhiều hơn ở những nội dung có khả năng chạm tới cảm xúc, đề cao tính mới mẻ và tạo được giá trị trải nghiệm cá nhân. Đây là lý do vì sao phim ảnh dù vẫn được làm với doanh thu ấn tượng nhưng lại ngày càng thiếu đi sức sống thật sự. Không còn nhiều bộ phim khiến khán giả phải tranh luận hay mong đợi tập tiếp theo, cũng như cảm thấy cần chia sẻ ngay lập tức vì bị đánh trúng một nỗi niềm nào đó.

Đáng chú ý hơn, các thương hiệu - vốn là những người từng đồng hành với phim ảnh - cũng đang dần dịch chuyển sự quan tâm sang những hình thức giải trí có khả năng tạo kết nối cảm xúc trực tiếp hơn. Thay vì chỉ tài trợ cho một bộ phim truyền hình hay điện ảnh, họ đầu tư vào concert, tạo ra sân chơi âm nhạc nơi nghệ sĩ và khán giả thực sự giao thoa. Họ cũng đồng hành cùng các gameshow, nơi người xem được khám phá nhiều điều mới lạ và thực tế hơn những bộ phim trên màn ảnh nhỏ. Trong một thế giới mà khán giả không còn đơn thuần là người tiêu thụ nội dung, mà là người lựa chọn và lan tỏa, phim ảnh nếu không kịp thay đổi sẽ chỉ còn là một món ăn cũ kỹ bị gác lại trong một bữa tiệc giải trí đang ngày càng phong phú.

Đây chính là lời nhắc về một nhu cầu đã thay đổi. Khán giả hôm nay không cần nhiều phim hơn mà họ cần phim hay hơn, chân thành hơn và dám đi xa hơn với chính trải nghiệm cảm xúc của họ.