Cho những ai chưa biết đến Kiên Phạm, thì đây là một số thông tin cơ bản: Kiên sinh năm 2000, học tập và làm việc tại Nhật. Công việc hiện tại của Kiên là stylist assistant. Kiên đã làm Youtube được 3 năm, với những nội dung về thời trang và một chút những thứ liên quan đến cuộc sống của mình; và một kênh TikTok để bạn tham khảo những màn lên đồ đậm chất Kiên Phạm. Và dưới đây là video “nhập môn" Kiên Phạm mà tôi gợi ý bạn nên xem:
Có thể bạn đã theo dõi Kiên Phạm từ khi Kiên còn làm nội dung về grooming cho nam giới; hoặc mới biết đến Kiên gần đây với những video talkshow thảo luận về những fashion content creator Việt Nam hiện tại, và đặc biệt là sau khi Kiên đăng tải những fit phối đồ với váy cực kỳ chuếnh. Kiên Phạm là một trong những đại diện nổi bật của thế hệ fashion influencer trẻ của Việt Nam, những người đang tích cực tạo ra một không gian thảo luận văn minh, cởi mở, hiểu biết cho cộng đồng những người có chung niềm đam mê với thời trang.
Hành trình làm Youtube của Kiên đã bắt đầu như thế nào?
Mình bắt đầu làm Youtube từ cuối năm 2019, nhưng thực tế đam mê ấy đã có ở trong mình từ lâu lắm rồi. Nhưng mãi đến khi mình quan tâm và yêu thích thời trang, tích cóp được vốn kiến thức đủ dày để chia sẻ với mọi người, đồng thời nhìn thấy một khoảng trống trong ngách nội dung về thời trang nam ngoài streetwear tại Việt Nam, “thời cơ” trở thành Youtuber với mình mới chín muồi. Mình làm Youtube với một hy vọng to lớn: Giúp nam giới Việt Nam nói riêng và tất cả mọi người Việt Nam nói chung có cái nhìn đúng đắn hơn về thời trang để lên đồ đẹp hơn.
Cái “đẹp" ở đây được thể hiện ở 3 điều: họ cảm thấy thoải mái trong bộ đồ, họ khoe được bản sắc cá nhân, và họ thể hiện được tư duy thẩm mỹ cao. Hiện tại, mình cảm thấy rằng với phần đông các bạn trẻ Việt, “thích mặc đẹp" vẫn chỉ dừng lại một mong muốn rất… mông lung, chứ chưa phát triển thành một thứ đam mê để mọi người chịu đào sâu tìm hiểu về bản chất.
Và tâm thế của bạn khi bắt đầu là…? Làm cho vui trước đã, sau đó suy nghĩ theo đuổi danh xưng “fashion influencer” một cách nghiêm túc mới đến sau?
Ngay từ đầu mình đã đặt tâm thế làm nghiêm túc, nhưng lại chưa dám nhận bản thân là influencer. Mình ngày đó chỉ dám định vị bản thân là content creator mà thôi. Mình nghĩ đơn giản thế này: Content của mình chính là những món đồ mình mặc, cái vibe mình tỏa ra, vậy nên chỉ cần mình mặc đẹp ra đường, chụp ảnh lại và chia sẻ với cộng đồng thì mình có thể được xem là content creator rồi. Còn liệu mình có thể tạo ảnh hưởng đến mọi người hay không là một câu chuyện hoàn toàn khác. Mình cần một tiếng nói lớn hơn, uy tín và trách nhiệm hơn.
Đến khi mình cảm thấy bản thân đã tích lũy đủ kiến thức và một lượng người xem tương đối, thấy họ mặc đẹp hơn, phát triển tư duy thời trang đúng đắn hơn sau những chia sẻ của mình, thì mình mới dám nhận là một influencer. Mình nghĩ ở thời điểm hiện tại, mình đã đủ tự tin để khẳng định bản thân với danh xưng fashion influencer rồi đấy!
Nếu theo dõi Kiên Phạm đủ lâu, ai cũng sẽ để ý thấy hai “người chơi thời trang" Việt Nam mà Kiên thường xuyên đồng hành, nhắc đến: Minh (Dương Tổng) và Fashion Blogger Trí Minh Lê. Đâu là những giá trị lớn nhất mà Kiên học được từ hai người bạn ấy?
Giá trị thứ nhất là tư duy về thời trang, thứ quan trọng nhất, cốt lõi nhất giúp mình định hình hướng đi cho bản thân. Bản thân anh Minh và anh Trí đều là những người có tư duy cầu tiến. Họ không hài lòng với việc dậm chân tại chỗ mà liên tục quan sát, học hỏi để phát triển bản thân. Họ cũng là những người “có gì nói đó", không gò bó, không đơm đặt, cũng không hạ bệ ai.
Giá trị thứ hai là kiến thức về thời trang. Mỗi khi nói chuyện với hai anh, mình đều rút ra được một bài học nào đó, từ kiến thức, quan điểm, cho đến thought process khi hai anh phối một bộ đồ… Mình và anh Minh gần như là hai “partners in crime" trên hành trình thời trang, có vấn đề là hai anh em đem ra tranh luận. Đôi khi chúng mình có những quan điểm khác nhau, nhưng đó là cơ hội để mình tiếp cận với cái nhìn của anh Minh, để từ đó bật ra những kết luận mà nếu chỉ tư duy một mình, mình sẽ không bao giờ có được.
Kiên định nghĩa thời trang là gì?
Thời trang, với mình, là “trang phục của thời đại". Thời trang bắt nguồn từ cuộc sống, dành cho tất cả mọi người, và có ở khắp mọi nơi. Hiểu đơn giản, thời trang nằm ở chính những món đồ bạn mặc trên người. Nhưng để thử nghiệm, chinh phục tính nghệ thuật của thời trang, bạn cần kiến thức, cần có gu, cần trau dồi và học hỏi.
Tuy nhiên, thay vì phân định rạch ròi thời trang cho mọi người và thời trang nghệ thuật thành hai trường phái tách biệt, mình nghĩ đó đơn giản là hai giai đoạn tiếp nối. Giống nhiều bạn, mình cũng bắt đầu ở mức “ăn mặc gọn gàng”, rồi đầu tư hơn vào trang phục đi học và trang phục dạo phố. Và khi đam mê với thời trang lớn dần lên, mình tìm tòi để cải thiện gu thẩm mỹ cũng như tư duy thời trang để từ đó tiến dần lên thời trang nghệ thuật.
Đó cùng là một hành trình mà Kiên đã đi qua?
Đúng vậy. Mình bắt đầu đến với thời trang không phải từ quần áo, mà từ đồng hồ. Khi sở hữu những chiếc đồng hồ đẹp, mình phải nghĩ phối quần áo với đồng hồ như thế nào cho hợp lý. Nhưng rồi một câu hỏi lớn hiện lên trong mình: Vì sao đồng hồ cứ phải đi với suit? Nếu mình hướng đến một tinh thần nghệ sĩ phóng khoáng hơn, mong muốn thể hiện tinh thần của từng chiếc đồng hồ, thì sao? Kể từ đó, mình bắt đầu chập chững khám phá bể kiến thức rộng lớn về thời trang, chăm chỉ xem runway của các nhà mốt để cập nhật những xu hướng mới.
Khoảng cuối năm 2020, một sự vụ xảy ra. Mình bị bash khá dữ dội khi đăng những quan điểm cá nhân có tính phá cách, “nghịch ngợm" trong nhóm Sartorial - một cộng đồng quan tâm và yêu thích trang phục cổ điển. Đó là cú hích “cảnh tỉnh" để mình nhận ra nếu cứ nhốt mình mãi trong 4 bức tường menstyle, real men thì không được. Thay vào đó, mình định hướng bản thân theo fashion forward và bắt đầu thử sức với những món đồ thời trang thú vị hơn.
Chặng đường tìm hiểu về high fashion và fashion forward của mình khá hay ho. Bất kỳ ai khi bắt đầu tìm tòi cũng đều rất… ngố, kiểu “tưởng thế là ngầu" đó bạn à (cười). Tinh thần thì… kinh khủng lắm, nhưng thực hành thì phải thử nghiệm và mò mẫm nhiều, cũng không tránh khỏi bị phản đối bởi cộng đồng yêu thích thời trang. Nhưng lần này, mình chọn chấp nhận và nhìn thẳng vào mọi sự phản đối để phát triển. Mình tìm đọc rất nhiều, nghiền ngẫm những bài viết của những fashion blogger uy tín, tiếng tăm như anh Trí Minh Lê và dần dà vỡ ra được nhiều thứ.
Sau thời gian liên tục thử nghiệm, mình định hình được thị hiếu cá nhân, nhìn ra vibe của từng nhãn hàng, thấu hiểu mục đích của từng món đồ và từng quy tắc thời trang. Đó là nền tảng để mình “chơi” với thời trang. Cũng giống như làm toán, ai cũng xuất phát từ phép toán cơ bản 1+1=2. Nhưng khi phát triển lên, chúng ta thấy được có rất nhiều cách tư duy khác nhau về cùng một phép tính, quan trọng là mình hiểu được bản chất vấn đề và vận dụng nền tảng kiến thức để tìm ra lời giải phù hợp nhất với bản thân.
Thẳng thắn mà nói, cộng đồng khán giả của Kiên vẫn chưa đông đảo đến mức… “gây bão” hay viral bùng nổ. Nhưng giả sử ngày đó đến, thì sao? Có thể khán giả sẽ liên tục kỳ vọng và áp đặt bạn phải thế này, thế kia: Mặc như này mới là “chất Kiên Phạm”, mặc khác đi thì thành… mất chất. Đến lúc nào thì một fashion blogger phải chịu trách nhiệm với sở thích và thị hiếu của cộng đồng; hay cột mốc đó vốn không tồn tại?
Đó là điều vốn không nên tồn tại. Mình từng đăng một video TikTok phối đồ “mới ốm dậy ăn mặc đơn giản thôi” - đó đúng nghĩa là một bộ outfit đơn giản mà mình sẽ mặc đi chợ, đi siêu thị. Và mình nhìn thấy ngay lập tức hai luồng quan điểm phản đối dưới video. Người chê “phối đồ nhạt nhẽo, đừng có làm”; người thắc mắc “đi chợ thôi mà, sao phải lồng lộn lên?”
Cái “chất" mà người ta cứ nhắc đi nhắc lại hẳn phải toát ra từ nội tại người mặc đồ, chứ đâu có đến từ bản thân món đồ? Vì sao Kiên Phạm mặc menstyle hầm hố “đúc chảo" mới là đúng chất, còn phối đồ với váy thì thành ra… mất chất? Ngay từ đầu mình đã xác định tinh thần “đây là cuộc chơi của tôi, tôi làm nội dung vì bản thân tôi trước nhất". Tức, nếu bạn theo dõi Kiên Phạm và học hỏi được điều gì đó từ Kiên Phạm thì tốt, còn không thì cũng chẳng sao. Mình không cố chấp chạy theo thị hiếu của khán giả để rồi đánh mất chính mình.
Việc Kiên Phạm đột ngột đăng những bộ fit phối đồ với váy đã tạo ra những thảo luận cực… gay gắt đấy! Nhưng trước hết, hãy quay ngược thời gian: Điều gì khiến Kiên nảy ra ý tưởng phối đồ với váy?
Vì… mình thích, đơn giản thế thôi!
Từ xưa mình đã thấy các bạn nữ mặc váy đồng phục rất xinh, rất dễ thương mà lại năng động. Thế là mình cũng muốn được mặc váy đi học một lần trong đời. Mãi đến khi mình sang Nhật và bắt đầu tìm hiểu về thời trang, mong muốn ấy mới “sống lại" một lần nữa. Hôm đó, mình ngồi xe bus cùng các em nữ sinh cấp 3, và đột nhiên một tiếng nói hiện lên trong đầu mình: “Ừ nhỉ, tại sao không?” Về nhà, mình lên Amazon đặt ngay một chiếc chân váy tennis.
Hỏi thật lòng: Kiên có đấu tranh nhiều trước khi quyết tâm mặc schoolgirl fit ra ngoài?
Đó là nỗi sợ, không phải cuộc đấu tranh. Nội việc “con trai mặc váy” vốn đã bị xem là một cái gì đó rất… kỳ. Chưa bàn đến câu chuyện giới tính trong thời trang, thì bản thân vóc dáng cơ thể to và thô của phần đông nam giới vốn đã không hợp với một item thời trang lả lướt, mềm mại như váy. Nhưng nếu đã hiểu món đồ đó rồi, mình hoàn toàn có thể phối nó rất mượt. Một chân váy, một áo sơ mi, nhìn vào gương là thấy “vào việc” ngay tức thì. Trong khi 2 năm trước, khi lần đầu phối chân váy tennis, mình nhìn vào gương và chỉ thấy… một ông chú biến thái mà thôi (cười).
Nghe Kiên chia sẻ về quá trình bạn bắt đầu phối đồ với váy, tôi cảm giác bạn không có nhiều mâu thuẫn nội tâm về giới tính?
Cuộc chiến về giới tính của mình đã kết thúc từ năm 18 tuổi. Mặc váy hay không hoàn toàn là một quyết định về sở thích cá nhân.
Dĩ nhiên, đó vẫn là một hành trình thực sự khó khăn. Mình không phủ nhận định kiến của bản thân và xã hội đã từng khiến mình bị đè nén tâm lý nặng nề. Lần đầu tiên mặc váy ra đường, mình vừa đi vừa run bần bật. 6 tháng sau đó, mỗi lần mặc váy ra đường, mình đều không dám nhìn thẳng vào mắt ai, tay luôn cầm điện thoại giả vờ check tin nhắn.
Đỉnh điểm là một lần mình bị cảnh sát gọi lại vì tưởng mình là biến thái. Trời ơi, lúc đó mình như muốn… chết đi ngay, bởi chính mình vẫn còn cái định kiến “con trai mặc váy là không bình thường".
Mình đã mất 2 năm để hiểu và làm quen với chân váy. Đồ mặc ở nhà của mình là chân váy tennis thay vì quần như thông thường. Mình tập cho chân thon lại, skincare 7749 bước để chân mịn màng hơn. Đến một ngày, mình… quen với nó. Hôm đó nhà mình hết cà chua, nên mình mặc nguyên bộ đồ ở nhà với váy chạy ra siêu thị mua đồ. Đột nhiên mình bừng tỉnh: Ồ, mình thậm chí còn chẳng nghĩ đến chuyện bản thân đang mặc váy! Mình nhận ra mặc váy cũng như mặc quần, phải học cách mặc và làm quen với nó. Giờ đây, với mình, chân váy hay quần thì cũng chỉ đơn giản là một lựa chọn trang phục mà thôi.
Liệu tôi có thể hiểu như thế này: Nếu đã có cảm giác quen thuộc với một món đồ, bạn có thể diện nó tự tin mà không còn lấn cấn?
Đúng, chính là cảm giác quen thuộc đó! Nam giới lần đầu mặc vest, mặc suit hẳn cũng sẽ tự cảm thấy… bối rối, ngại ngùng, không quen. Cũng có những bạn nữ không quen mặc váy vì cảm thấy mặc váy khó vận động, nếu một ngày tự dưng bị bắt mặc váy thì bạn cũng sẽ thấy rất kỳ.
Nhìn chung, mình nghĩ nếu bản thân thoải mái khi diện một chiếc váy, thì những người xung quanh cũng thấy thoải mái khi nhìn vào hay tiếp xúc với mình. Ngược lại, mình diện đồ mà nơm nớp sợ bị đánh giá thì ai đi qua cũng sẽ cảm nhận được bầu không khí nặng nề.
Chia sẻ thật lòng, từ khi bắt đầu đăng fit phối váy đến nay, subscribers và followers của mình tụt kha khá đấy. Nhưng thôi, đó cũng là một cách để mình biết được đâu là những bạn có tinh thần cởi mở, ham học hỏi và sẵn sàng đón nhận cái mới như mình. Mình cảm thấy bản thân được nhiều hơn mất, nên mình cũng không còn lăn tăn gì hết.
Cám ơn Kiên vì một bài phỏng vấn rất cá tính và thú vị!