Việc sáng tạo với những chất liệu và tạo hình mới với Mito là một quá trình diễn ra như thế nào?

Tôi là người rất thích hoa, vậy nên trong đầu tôi đã luôn có một hình dung rất rõ về bông hoa mình định làm. Mỗi khi thử thách mình với chất liệu mới, tôi gần như chỉ mất thời gian để xử lý và học cách kiểm soát chất liệu đấy mà thôi. Ví dụ như làm hoa từ hạt sen, tôi chỉ mất nhiều thời gian trong việc nghiên cứu để tìm cách làm ra chất liệu có thể tạo hình hoa từ hạt sen. Mọi thứ đến sau rất dễ dàng khi tôi đã hiểu tường tận về cấu trúc một bông hoa và việc cần làm chỉ là xử lý chất liệu mình đang có. Điều này tương tự với các chất liệu khác như hoa đường, hoa chocolate hay gần đây nhất là hoa điêu khắc. 

Thành thật mà nói, công việc của tôi sau khi tìm tòi và xử lý chất liệu thì chỉ là một cái… máy photocopy thôi. Tôi không phải người quá sáng tạo, bởi những bông hoa đã có cấu trúc của riêng nó, tương tự với những loại tạo hình khác. Sao chép càng giống thì sản phẩm cuối cùng càng đẹp. Vậy nên với tôi, quá trình khó nhất chỉ là lúc làm việc với chất liệu. 

Nhưng bản thân việc đặt để những bông hoa ra sao, kết hợp màu sắc, bố cục thế nào… cũng đã là một loại sáng tạo rồi mà!

Cũng đúng một phần. Bởi có những người vẫn làm ra được những bông hoa đẹp nhưng lại không biết đặt để thế nào cho đẹp. Vậy nên tôi cũng chịu khó tìm tòi trong những công đoạn sau, tìm cách phối màu, sắp xếp và cân chỉnh ra sao để trở thành một tác phẩm hài hòa và bắt mắt. 

Tôi vốn là người không được học hành về mỹ thuật. Mọi thứ tôi có hiện giờ đều do mày mò mà có, cộng với việc làm nhiều và đọc nhiều thì thành quen. Bản thân khách hàng tìm đến tôi cũng do màu sắc trên các tác phẩm bánh của tôi rất ấn tượng, tôi đầu tư nhiều vào phần này để thật sự tạo ra những chiếc bánh đẹp đẽ. Tôi thích thử nghiệm và làm mọi thứ đến cùng, vậy nên tôi cũng tin rằng đây là một trong những thế mạnh của mình so với những người thợ làm bánh khác. 

Nhiều khi đi đến cùng để tạo ra một tác phẩm thỏa mãn mình, sẽ khó khăn hơn là mình xác định làm mọi thứ đơn giản hơn một chút để… kiếm thật nhiều tiền. 

Điều đó cũng đúng. Mới hôm trước, có người hỏi tôi rằng những chiếc bánh cầu kỳ như thế này thì liệu có đối tượng khách hàng nào sẵn sàng trả không? Một chiếc bánh tạo hình búp bê mặc váy của tôi có giá 3tr500 - 4 triệu. Tôi trả lời luôn rằng: Tôi thấy mình lấy xứng đáng với công sức mình đã đặt vào. Tùy giá tiền lại có những đối tượng khách hàng khác nhau, quan trọng là người mua những chiếc bánh của tôi có thể cảm nhận được công sức và giá trị, gout thẩm mỹ. Tôi xác định rằng, mình làm mỗi chiếc bánh không đơn giản chỉ để trả cho khách, mà còn để làm cho đã cái trải nghiệm của mình. 

Nhưng để nói ở khía cạnh kinh doanh thì cách làm này đâu đó cũng chưa hợp lý, và cũng đang là một trong những vướng mắc mà tôi cùng cộng sự đang chật vật để giải quyết. Quan trọng là tôi cần phải tìm được điểm giao giữa cái mình muốn làm và cái khách hàng thật sự cần. Đôi khi, điều khách hàng cần chỉ là cái gì đấy đơn giản thôi, đâu cần nghệ thuật hay cao siêu gì. Còn tôi lại muốn được dồn hết tâm huyết, được sáng tạo, được cài cắm nghệ thuật cho thật đã. Vậy nên nếu để nói về đam mê thì tôi thấy hợp lý, còn để nói là kinh doanh thì là câu chuyện vẫn đang rất đau đầu. 

Tôi phần nào hiểu được cảm giác của Mito, đó là khi mình coi công việc này là nghệ thuật thì mình cũng coi trọng những chiếc bánh của mình như tác phẩm, như đứa con mà mình dày công tạo ra. 

Nếu chỉ là một chiếc bánh đơn thuần thì ta đâu phải bỏ nhiều công sức vào như vậy. Một chiếc bánh sinh nhật đơn giản đôi khi chỉ cần trang trí trái cây lên là đã rất đẹp rồi. Nhưng làm một nghệ sĩ làm bánh, ta sẽ muốn sáng tác như người họa sĩ vẽ bức tranh, cũng muốn truyền tải câu chuyện, cá tính và góc nhìn về cái đẹp. Tôi cũng vậy, tôi muốn làm ra một chiếc bánh nhưng chính tôi cũng được trải nghiệm vẻ đẹp của những bông hoa, muốn thực sự hiểu bông hoa đấy từ trong ra ngoài như thế nào, thậm chí khi làm bánh về chiếc váy, tôi cũng muốn biết được chiếc váy đấy từ thời kỳ nào, được tạo nên bởi những chất liệu ra sao. 

Bản thân việc trải nghiệm đó cũng giúp cho công việc của tôi được mới mẻ mỗi ngày. Tôi là người rất cảm tính, cái gì vui thì làm, thích thì làm, vậy nên lúc nào tôi cũng muốn tìm ra những thứ để mình cứ… thích mãi. Nếu cứ làm một công việc hàng ngày lặp đi lặp lại thì thật mau chán, vậy nên tôi cứ miên man tìm kiếm những chất liệu mới, những kiểu tạo hình mới, những thử thách mới trong công việc này để mình luôn thấy vui khi được trải nghiệm mỗi ngày. 

Trải qua rất nhiều năm trong nghề, Mito nghĩ để trở thành một người mà như bạn gọi - một nghệ sĩ làm bánh - rất cần những phẩm chất gì?

Để đi được đường dài, quan trọng nhất là phải chấp nhận thử thách. Tôi biết, có những người có xuất phát điểm bắt đầu với kem bơ như tôi, nhưng sau nhiều năm họ vẫn ở trong cái vùng an toàn đấy. Khi mình đã thử nghiệm với rất nhiều chất liệu và trải nghiệm khác trong từng ấy năm, họ vẫn làm một loại bánh kem bơ. Điều đấy không sai, nhưng tôi nghĩ để trở thành một nghệ nhân trong công việc này thì chúng ta nên cho phép mình trải nghiệm những cái mới, bước ra khỏi những gì đã quá quen thuộc với mình. Tôi chọn đi học thêm hoặc tự mình tìm tòi, điều đấy sẽ giúp tạo nên động lực để làm việc. Hãy cho bản thân mình được thử thách, hoặc nếu thử thách chưa tới thì hãy đi tìm kiếm nó. 

Hành trình tự thử thách và sáng tạo có dạy cho Mito điều gì về cuộc sống? 

Đừng nên bằng lòng với những gì mình đang có. Không phải trên khía cạnh kinh tế mà trên chính ham muốn của mình với nghề. Hãy luôn thấy mình chưa đủ và cần học hỏi thêm, cần dung nạp thêm những trải nghiệm. Tất cả những gì tôi muốn trong công việc này là cơ hội phát triển tay nghề và bản thân, vậy nên tôi cũng có những sự đánh đổi nhất định về tài chính. Tôi vẫn thường tâm sự thẳng thắn với các học viên của mình: Nếu các bạn có niềm đam mê cháy bỏng với bánh như tôi, hãy cân bằng với chuyện bán hàng kiếm tiền. Đam mê cũng không là thứ giúp chúng ta sống được nên quan trọng nhất là phải cân bằng được. Niềm đam mê của tôi trong công việc này rất cháy bỏng, và đó là thứ khiến tôi nhiều khi thấy mình làm hoài mà quay lại… chẳng thấy tiền đâu. Và khi đứng lớp dạy nghề, tôi phải chia sẻ thẳng như vậy để chính các học viên của mình có cái nhìn đúng nhất về công việc này. 

Bạn nhắc đến công việc dạy học, thế ở cương vị của một thầy giáo - trải nghiệm nào là ý nghĩa nhất với Mito? 

Chắc có lẽ là khi tôi xây được đủ trải nghiệm cho mình rồi thì có thể gửi gắm nó cho người khác. Việc dạy học giống như tôi được xả hết những gì mình đang có, để bên trong có thêm chỗ trống nạp được những trải nghiệm mới. Tôi là người đã làm cái gì sẽ làm đến khi chán thì thôi, và không bao giờ quay lại những trải nghiệm cũ nữa. Vậy nên tôi muốn dạy hết cho bất cứ ai cần, để các bạn thay tôi tiếp nối những trải nghiệm đấy. 

Từ khi khởi nghiệp đến giờ, Mito đã trải qua một khoảnh khắc nào mà bạn phải đối diện với thất bại? 

Có chứ. Trước đây, khi đọc về khủng hoảng tuổi 30, tôi nghĩ làm gì có chuyện đó. Thời điểm ấy, tôi kiếm đủ tiền để đi ăn, đi chơi, dù ngủ có 2 tiếng nhưng vẫn thức dậy đi làm bình thường. Tôi thấy mình có tất cả mọi thứ và kiểm soát được tất cả mọi thứ. Cho đến khi khủng hoảng tuổi 30 tìm đến. Tại khoảnh khắc đấy, có những thời điểm, tôi mở lớp mà chỉ có 1 -2 học viên, đơn hàng thì chậm. Việc vận hành một studio đòi hỏi rất nhiều thứ, dù mọi thứ đình trệ nhưng vẫn từng đấy điện thắp lên, vẫn từng đấy công sức bỏ vào nhưng thu lại chẳng được bao nhiêu. Tôi đứng giữa ngã ba đường của việc không biết nên tập trung dạy tiếp hay mở cửa hàng. Lúc ấy dịch bắt đầu bùng lên và mọi thứ ngưng lại, tôi cứ loay hoay mãi với những suy nghĩ của mình, nhiều lúc còn bị đắm đuối trong cảm giác tiêu cực mà không thể thoát ra. Cho đến một ngày, tôi quyết định mình phải dừng lại cảm giác này. Tôi lao vào tìm kiếm một thử thách mới và tìm tòi ra cách làm bánh điêu khắc. Khi đăng tải lên “Yêu Bếp”, những chiếc bánh đó đã nhận được sự phản hồi cực kỳ tích cực và chỉ trong một thời gian ngắn, tôi có thêm những 20 nghìn followers. Những lời khen, sự động viên của biết bao nhiêu người lạ đã mang đến những động lực mới mẻ, kéo tôi ra khỏi quãng thời gian tối tăm đấy. Đến bây giờ, hoa điêu khắc vẫn là thứ mang đến cho tôi rất nhiều điều. Học viên tìm đến là một, ngay các báo đài hay các đơn vị truyền thông cũng rất quan tâm. 

Là một thầy giáo và cũng là một người nghệ sĩ làm bánh nữa - Mito thích mình trong vai trò nào hơn?

Tôi nghĩ là một người nghệ sĩ làm bánh. Khi làm bánh, tôi có thể tự do làm mọi thứ mình muốn. Tôi không cần quan tâm xem thị trường cần gì hay học viên đang muốn học cái gì. Tôi chỉ tập trung làm thứ mình thích thôi và trải nghiệm đó thật sự rất đã. Khi trở thành người thầy giáo, tôi phải hiểu được học sinh của mình đang muốn học cái gì và các bạn cần học đến đâu là đủ. 

Tôi vẫn có một ước mơ là sau này khi đã có đủ kinh tế rồi, tôi sẽ… ở nhà và làm mọi thứ mình thích. Chẳng cần quan tâm thị trường nghĩ gì, cần gì, muốn gì nữa. Hàng ngày chỉ làm bánh, làm hoa rồi… chụp hình đẹp là vui rồi. Đơn giản vậy thôi nhưng để làm được sẽ là cả một hành trình khó khăn đấy.

Cảm ơn Mito về cuộc trò chuyện và chúc bạn mau chóng thực hiện được ước mơ của mình.