Khác với “hình mẫu” Người Mẹ dịu dàng, tình cảm và gần gũi, “hình mẫu” Người Cha trong xã hội hiện đại vẫn được nhìn nhận trong những định kiến khó đổi: Xa cách hơn, khô cứng hơn, ít thể hiện tình cảm và cảm xúc hơn. Tình cảm của cha có tồn tại, nhưng thường chỉ được nhìn thấy qua những lời khuyên và răn dạy, thay vì những bộc bạch mang tính cảm xúc. Điều này đặc biệt dễ thấy ở những cặp cha - con có khoảng cách thế hệ.
Nhân Ngày của Cha 16/6, The Influencer xin được chia sẻ những ký ức lần-đầu-làm-cha đầy xúc động và thiêng liêng của những người cha ở độ tuổi và thế hệ khác nhau. Mong rằng những câu chuyện này sẽ giúp những người con thêm thấu hiểu cha mình, và đồng thời tiếp thêm sức mạnh, niềm tin cho những người làm cha để tiếp tục hành trình yêu thương này.
Trước khi vợ chồng tôi có em Chum, nhiều cặp bạn của tôi đã chia sẻ về hành trình trở thành bố mẹ không mấy dễ dàng. Nên khi vợ báo tin có em bé, tôi… không tin và cũng không dám tin. Cho tới khi nhận ra đây có lẽ là một món quà từ ông trời, thì tôi nghĩ: Phải trở thành một người đàn ông mạnh mẽ, trước hết để chăm lo cho vợ con, sau là để làm gương cho em bé noi theo.
Trong suốt giai đoạn thai kỳ, vợ chồng tôi thay đổi toàn bộ ưu tiên và mục tiêu trong cuộc sống. Trước đây, chúng tôi đặt công việc là mối quan hệ của hai đứa là “nhiệm vụ" hàng đầu; còn giờ là sức khỏe của mẹ và bé. Tôi nấu cơm hàng ngày thay vì gọi đồ bên ngoài, giảm hoàn toàn những nguồn thông tin tiêu cực tới vợ, và nhờ ông bà hai hai bên nội ngoại hỗ trợ nhiều nhất có thể trong khả năng của ông bà.
Rất may mắn là chúng tôi đã có sự chuẩn bị về tài chính và công việc tương đối đầy đủ suốt một thời gian dài trước đó. Khi Chum ra đời, tôi quyết định làm việc tại nhà 6 tháng đầu đời của con. Chúng tôi đọc sách, tham gia khóa học, nghe podcast, nhờ sự trợ giúp của ông bà, nhưng nói thật, hoàn toàn không hề có sự “làm quen" với vai trò làm bố, làm mẹ mới mẻ này.
Với tôi, làm bố của một em bé hoàn toàn phụ thuộc vào mình là cảm giác của một người không biết bơi phải nhảy xuống dòng sông siết và không được phép sặc nước. Thiếu ngủ, căng thẳng, lo lắng, hoang mang, nghi ngờ bản thân - đó là những cảm xúc thường trực. Tôi chỉ biết đặt niềm tin vào những thông tin tự tìm hiểu được, những lời động viên, khuyên nhủ của người đi trước, và tự học suốt quá trình cùng vợ chăm con từ cữ này tới cữ khác. Chúng tôi hứa với nhau phải làm mọi điều tốt nhất có thể cho Chum, quyết tâm biến trải nghiệm nuôi con thành một chặng đường tuyệt vời. Để mỗi ngày nhìn em bé lớn lên với những thay đổi nho nhỏ sẽ là một món quà bất ngờ cho hai người mới “lên chức" bố mẹ.
Trải nghiệm “lần đầu" với Chum mà tôi nhớ nhất chính là bản “performance review” đầu đời của con về bố. Một lần họp phụ huynh cho Chum ở trường, sau khi các cô chia sẻ cập nhật tình hình của con, các cô giáo có gửi lại performance review Chum viết về bố. Chum bảo, “cô ơi bố con không đi đón con, con buồn. Tối về bố không chơi với con, con buồn.” Tôi tự ngẫm nghĩ lại và thấy… đúng thật, tuần đó tôi quá bận bịu nên toàn nhờ ông bà đón Chum về, tối cũng không thể dành thời gian chơi với Chum. Ngày hôm ấy tôi chỉ biết bế Chum đi chơi, thủ thỉ với Chum: “Bố không chơi với Chum nên Chum buồn à? Bố không dành thời gian với Chum nên Chum buồn à? Từ nay chúng mình chơi với nhau nhiều hơn nhé”
Nói thật là cho tới giờ tôi vẫn đang chật vật tìm cách thích nghi công việc và cuộc sống: Vận hành 3 thương hiệu, thường xuyên đi công tác, nhưng vẫn cố gắng dành thời gian với vợ con và chăm sóc sức khỏe bản thân - cả thể chất lẫn tinh thần. “Lần đầu” được “performance review” này khiến tôi chợt nhớ ra một câu nói của Zig Ziglar (một diễn giả người Mỹ). Zig Ziglar nói rằng với ông, thất bại lớn nhất của đời ông sẽ là: Nếu con trai trở thành một kẻ thất bại, và đến khi ông trút hơi thở cuối cùng, con trách ông nếu ông đã có thể dành thêm thời gian cho con, dạy con, nuôi con — khoảng thời gian mà ông quá thản nhiên và thoải mái cho đi miễn phí với những người khác — thì cuộc đời con đã khác rồi.
Tôi biết con vẫn nhận thức về cuộc sống xung quanh, nhưng nói thật là tôi không ngờ con để ý chi tiết đến vậy ở một độ tuổi rất nhỏ. Tôi không biện minh gì hết. Tôi nghiêm túc và khắt khe hơn với cách mình sử dụng thời gian trong ngày. Tôi làm mọi cách có thể để kết thúc công việc trước 4h30 chiều - vừa kịp lúc Chum đang đứng ngóng ngoài ra ngoài cổng trường mẫu giáo, háo hức đợi bố mẹ đón về và hỏi han câu chuyện một ngày của con.
À, có một câu chuyện nhỏ tôi rất muốn chia sẻ. Khi Chum mới ra đời, tôi tạo trước cho con một địa chỉ email và tự mình gửi bức thư đầu tiên cho con. Trong email, tôi cảm ơn con và nói với con rằng:
“Vì con, vào những ngày tuyệt vời nhất bố nỗ lực để trở thành một người đàn ông khiến con tự hào. Trong những ngày tệ nhất, bố sẽ cố gắng hơn để con không thất vọng về bố.”
Tôi làm bố năm 26 tuổi. Non, xanh, chưa trải sự đời. Ngày đầu tiên làm bố, tôi lấy máy film ra chụp cho vợ một kiểu ảnh để sau này hai vợ chồng luôn nhớ về khoảnh khắc đầu tiên “lên chức”. Đêm hôm ấy tôi nằm lo lắng thấp thỏm: “Mình sẽ chăm sóc con ra sao? Nuôi dạy con thế nào?” Rất nhiều câu hỏi mông lung xuất hiện không ngừng.
Tôi làm quen với vai trò mới mẻ này một cách rất “sách vở". Vợ đưa tôi cuốn “The Baby's Book" bằng tiếng Anh, dày như một quyển từ điển. Thế là đêm nào tôi cũng chờ vợ ngủ rồi lấy sách ra nghiên cứu, học từ tiếng khóc của con đến cách vỗ ợ, thay tã cho con. Tôi đọc hết vừa kịp trước khi em bé ra đời. Nhưng khoảnh khắc được bế em bé trên tay lần đầu tiên trước cửa phòng hộ sinh, tôi cảm tưởng: Đây là một giấc mơ. Lần đầu xưng “bố" với em bé, tôi còn thấy… ngài ngại thế nào ấy. Về sau tôi mới bắt đầu quen hơn một chút với danh xưng này.
Trải nghiệm “lần đầu" mà tôi nhớ nhất trên hành trình làm bố là lần đầu tiên xa con gái đầu lòng. Tôi đi Mỹ học cao học khi em Mí mới được 4 tháng tuổi. Ngày bay, tôi một mình đi ra sân bay mà trong lòng cảm xúc hỗn độn. Phải đến khi kết thúc chuyến bay dài 30 tiếng, tôi về khách sạn gọi cho vợ và thấy Mí đang nằm ngủ ngon lành, tôi mới thấy yên lòng hơn.
Một “lần đầu" khác mà tôi đặc biệt nâng niu, ấy là lần đầu tiên tôi biết con gái thương mình. Mí lúc ấy một tuổi, mới bập bẹ biết nói những chữ đầu tiên. Hôm đó tôi ốm, đang nằm nghỉ ở một góc đệm thì tự nhiên nghe tiếng bò sột soạt lại gần. Thế rồi, tôi thấy Mí cúi đầu, thơm một cái rất yêu vào má tôi và cất tiếng gọi “papa" rất ngọt ngào. Bao nhiêu sức đề kháng trong tôi tăng vọt, và tôi đã khỏi bệnh ngay sau đấy.
Tôi thấy mình thay đổi nhiều sau khi làm bố. Bản tính tôi ngày trẻ vốn là một người nổi loạn, thích thử thách, ưa chinh phục. Ai khuyên gì tôi cũng phải làm… ngược lại. Có thể điều đó xuất phát từ việc tôi có nhu cầu chứng tỏ bản thân tương đối cao. Nhưng khi lên chức bố, tôi bỗng thấy bản năng ấy của mình giảm đi nhiều lắm. Tôi bắt đầu cân nhắc kỹ càng các sự lựa chọn để phù hợp với các em bé, để gia đình hòa hợp, và nhất là để giúp các bé có sự phát triển tốt nhất. Giờ đây, tôi không cần ép mình phải chứng tỏ bản thân nữa, bởi nội việc làm một ông bố đủ tốt cho các con cũng đã là một thành công rất lớn rồi.
Bài phỏng vấn này được chúng tôi thực hiện vào thời điểm bé Lily vẫn còn là một sinh linh nhỏ trong bụng mẹ. Ngày 02/06 vừa qua, gia đình anh Đức Bảo và chị Phương Thảo đã chính thức chào đón em bé Lily đến với cuộc đời.
“Cuối cùng thì ngày này cũng tới!”
So với bạn bè đồng trang lứa, tôi lên chức bố hơi muộn. Tôi đã mong chờ sự xuất hiện của em bé suốt mấy năm qua, và trong 9 tháng 10 ngày đồng hành cùng em, tôi chứng kiến em bé từ một cái chấm bé tí bắt đầu lớn dần lên. Tôi thấy bàn tay và bàn chân em bé xíu, thấy ngũ quan em dần rõ ràng hơn trên màn hình. Từ ngày biết mình có em, tôi không dám nói mình không thấy lo lắng hay vất vả; nhưng hơn cả, tôi cảm nhận được một thứ cảm xúc hạnh phúc và trọn vẹn bao trùm. Làm cha mẹ, nhất là khi lên chức lần đầu, tôi tin ai cũng choáng ngợp mà thôi. Nhưng rồi mình phải tìm cách để vượt qua tất cả những nỗi lo ấy, để có thể tận hưởng những tháng ngày nuôi nấng em bé và nhìn em lớn lên từng chút một.
Có con rồi, tôi bắt đầu có những lần đầu tiên rất đặc biệt. Lần đầu tiên thấy hình ảnh của con. Lần đầu tiên cảm nhận được những cái đạp. Lần đầu tiên quan sát con chuyển động trong bụng mẹ. Ban đầu tôi phải ấn nhẹ tay vào bụng vợ hoặc áp má vào để cảm nhận những chuyển mình rất khẽ khàng của em bé. Rồi tôi thấy em lớn lên, bằng mắt thường, khi bụng mẹ Thảo bắt đầu lớn dần lên. Có lẽ tôi không thể chọn ra một “lần đầu tiên" duy nhất. Tôi chỉ biết rằng tất cả những lần đầu tiên trên hành trình làm bố của mình đều góp phần quan trọng để tôi thật sự cảm nhận được: Một sinh linh đang thành hình với những tính cách và đường nét riêng của mình.
Tôi nghĩ sau này mình hẳn sẽ trở thành một ông bố rất chiều con. Bản thân tôi không phải một người quá khó tính; thêm nữa, tôi thấy rằng con gái thường sẽ rất tài trong việc… khiến bố phải chiều theo ý nó (cười). Tôi đang tìm cách để cho em bé đầy đủ sự yêu thương, nhưng vẫn dạy con kỷ luật và không nuông chiều nó quá mức. Hy vọng con sẽ lớn lên thật ngoan ngoãn, lễ phép, và trở thành một người có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hiện tại (PV - thời điểm phỏng vấn), tôi đang tập trung hỗ trợ cho vợ mình, bởi rõ ràng người mẹ đang rất vất vả mang nặng đẻ đau em bé trong bụng. Nhưng dần dà khi em bé lớn lên, người bố sẽ nắm tay em và kéo em ra khỏi vòng tay mẹ, để em được khám phá thế giới thực tế bên ngoài. Khoa học đã chứng minh rằng một đứa trẻ sẽ tự tin hơn khi có bố bên cạnh, cùng đồng hành trong những trải nghiệm cuộc sống. Tôi không nói rằng cuộc đời con sẽ thoát ly hoàn toàn khỏi những đau khổ và rủi ro; không thể, nhưng ít nhất tôi - một người bố - sẽ giúp con tự tin đối diện với tất thảy những buồn vui của một đời.
Còn một khoảnh khắc mà tôi nghĩ mình muốn quay trở lại và làm tốt hơn hả? Vợ tôi đang ngồi cạnh đây thì bảo là có nhiều lắm (cười). Nhưng tôi tin là các ông bố đều có chung một câu “thần chú" thế này: We try our best, but it's never enough (Chúng ta cố gắng hết sức, nhưng điều đó không bao giờ là đủ). Rất khó để trở thành một ông bố hoàn hảo, việc tôi có thể làm là gắng hết sức để làm tốt hơn ở những lần sau.
Hóa ra, việc làm một ông bố bỉm sữa còn “happy" hơn những gì tôi tưởng tượng. Tôi rất tận hưởng vai trò này, từ việc ở nhà trông Cue Cam, chơi với Cue Cam, cho Cue Cam ăn, thậm chí là… thay bỉm cho hai đứa. Có thể do bản tính tôi vốn rất thích chơi với trẻ con chăng? Bây giờ mục tin nhắn của tôi với Giang trên Instagram chỉ có độc các thể loại video các ông bố chơi với con mà vợ chồng tôi sưu tầm được để sau này chơi với Cue Cam.
Cuộc sống của hai vợ chồng tôi thay đổi đúng 180 độ: Trước đây chúng tôi workaholic bao nhiêu, thì bây giờ chúng tôi tập trung vào hai con bấy nhiêu. Nhìn cuộc sống bây giờ, tôi còn… không tưởng tượng được cuộc sống cắm mặt vào làm từ sáng tới đêm ngày xưa. Tôi sắp xếp lại khối lượng công việc và dành phần nhiều thời gian cho em bé. Vợ chồng tôi tập làm quen với nhịp 3 tiếng của Cue Cam: Cứ 3 tiếng hai đứa lại tỉnh, nhịp đầu vợ chồng tôi lục tục dậy cho hai đứa ăn, nhịp sau dậy thay bỉm, nhịp sau dậy chơi, nhịp sau ru ngủ… Tụi trẻ con “hoạt động" theo đúng cữ 3 tiếng đều chằn chặn như vậy đó!
Còn gì nữa nhỉ? Đúng rồi, nhà chúng tôi bây giờ tuyệt nhiên không có tiếng động nào. Ngày xưa thì trái ngược hoàn toàn, tôi và Giang có thể nói chuyện với nhau cả ngày. Không biết vì sao mà tôi với Giang rất hợp nhau, nói với nhau đủ thứ trên trời dưới biển không chán. À, kể đến đây mới nhớ, hôm trước vợ chồng tôi có một hoạt động rất hay: Chúng tôi đợi đến 10 rưỡi tối - lúc hai đứa vào giấc ngủ sâu và sẵn bà nội ở nhà trông - để… trốn con xuống sân chung cư, mua nước với bim bim ra một góc ngồi tâm sự.
Chỉ dám “trốn" hai đứa đúng 30 phút thôi mà vui và thú vị lắm! Như thể hai vợ chồng được quay trở lại thời điểm trước khi Cue Cam ra đời. Tôi nhận ra từ khi có Cue Cam, các đoạn hội thoại của tôi và Giang chỉ loanh quanh chuyện con cái: Hôm nay cho ăn bao nhiêu ml sữa mẹ? Hôm nay sữa mẹ hay sữa công thức? Thay bỉm cho con chưa? Con dậy chưa?... Chúng tôi đang dần dần tìm lại những cuộc tâm sự tỉ tê ngày trước.
Có lẽ hai vợ chồng sẽ biến cuốc đi dạo 30 phút dưới sảnh vào 10 rưỡi tối thành “routine" hàng ngày. Chỉ cần được ra ngoài hít thở không khí một lát thôi là đầu óc mình thông thoáng hơn rất nhiều rồi. Tối nay chúng tôi sẽ có một pha “trốn con" ra ngoài ăn nướng đây. Tôi đã nhờ bà Cue Cam trông hai đứa khoảng một tiếng vì hai vợ chồng… quá thèm đồ nướng (cười).