Sau khi sang Hàn được 1 kỳ thì mình có ý tưởng. Thật ra động lực của mình rất đơn giản, khi muốn chia sẻ một điều gì đó với mọi người, chúng ta có xu hướng chọn những khía cạnh mình có nhiều kinh nghiệm, trải nghiệm trong một thời gian dài. Với Mei, ấy là học tập, là những bí kíp học tập và những trải nghiệm để lại cho Mei nhiều bài học. 

Mei vẫn nhớ video đầu tiên của mình là chia sẻ việc học tiếng Anh. Đó hoàn toàn là những đúc kết rất tự nhiên trong cả chặng đường mình đã đi, và may mắn là nội dung của mình được mọi người đón nhận. Thú thực mình vừa bất ngờ, vừa… không; bởi dẫu sao, lòng mình vẫn tin rằng ấy là những trải nghiệm thực sự có giá trị.

Thật ra điều đó rất… sướng. Nỗ lực của mình được mọi người công nhận mà, sao không tự hào cho được. Nhưng Mei không phủ nhận kỳ vọng của mọi người vô hình chung vẫn đặt mình trong tình thế phải liên tục phát triển. Trong đầu Mei vẫn luẩn quẩn một suy nghĩ thế này: Nếu cứ dậm chân tại chỗ thì mọi người sẽ chán mình mất. Thậm chí, có những thời điểm Mei còn cảm thấy mình đang đi lùi. 

Nhưng nói sao nhỉ, với Mei, áp lực ấy không quá tệ đâu! Mình cũng là con người bình thường, thỉnh thoảng mình sẽ nản chí, sẽ lười biếng. Nhờ áp lực mà mình có thêm động lực để làm việc, và khi ấy, chắc chắn mình sẽ tạo ra thành quả, dù nhỏ dù lớn.

Ngày xưa mình buồn nhiều hơn, nhưng rồi mình phải học cách thay đổi tư duy. Mình cố gắng tìm ra một giá trị nào đó trong những chỉ trích của họ. Chẳng hạn, nếu ai đó comment “Bạn này nói thì giỏi, chứ cách này không hiệu quả đâu”, mình sẽ nghĩ: Ừ thì mỗi chúng mình là một cá thể khác nhau, hiệu quả với mình chưa chắc đã phù hợp với người khác.

Nhận thức đó khiến Mei cẩn thận hơn trong việc chia sẻ trải nghiệm trên kênh của mình. Trước đây, khi chia sẻ một kiến thức, mình luôn vô thức nói với một thái độ khẳng định tuyệt đối, rằng “điều tôi nói là đúng”. Nhưng về sau, khi làm video, mình luôn nhắn nhủ mọi người rằng đây chỉ là trải nghiệm cá nhân của mình, mọi người hãy thử áp dụng xem có hiệu quả hay không; nếu không, bạn có thể tìm hiểu phương pháp khác. Học gì cũng vậy thôi, phải trải nghiệm thì mới tìm được thứ phù hợp.

Nói thật là không, vì mình cảm giác bản thân đã đúc kết được phương pháp học tốt nhất cho bản thân mình sau 12 năm đi học.

Nhưng khi bạn hỏi, mình lại nghĩ có lẽ mình nên xem. Biết đâu mình sẽ biết thêm những kiến thức hay ho để áp dụng trong cuộc sống và công việc; hoặc chí ít là để mở mang đầu óc, xem người khác học như thế nào, khó khăn của họ là gì, hiệu quả ra sao… Biết đâu mình lại có thêm cảm hứng mới, ý tưởng làm nội dung mới thì sao.

Thật ra, dạo gần đây Mei đang rơi vào trạng thái… không ưng nội dung của mình lắm. Mei vẫn nghĩ nội dung mình làm ra được chắt lọc từ những thứ sẵn có trong người mình; vậy nên nếu bản thân ngừng học, ngừng trau dồi kiến thức, trải nghiệm hay ho thì nội dung của mình khó mà hay hơn được.

Trời ơi, đâu chỉ là nỗi lo. Ấy là điều đang xảy ra đó! (cười).

Đó là chuyện hết sức bình thường. Vì đã là con người thì sẽ luôn luôn thay đổi. Và khi Meichan lớn lên, những subscribers của Meichan cũng trưởng thành. Các bạn sẽ có thêm những trải nghiệm mới, những mục đích khác để theo đuổi, những nỗi lo khác để đối diện. Đôi khi, những thứ mình làm hiện tại không còn thỏa mãn được nhu cầu của họ nữa. Và đó là khi thế hệ influencers mới xuất hiện, những người hiểu được tâm lý và nhu cầu người trẻ hiện tại, từ đó có cách sáng tạo nội dung thú vị hơn, phù hợp hơn.

Không nói đâu xa, bản thân mình cũng thế thôi. Có những Youtuber mình thích đã lâu lắm rồi, nhưng giờ đây mình không còn theo dõi họ nhiều như ngày trước. Nên… thôi, cứ tự trấn an rằng đó là một tiến trình tự nhiên, và rằng nhờ vậy, mình mới có thêm phần động lực để phát triển bản thân. Nếu lúc nào cũng được ủng hộ cuồng nhiệt thì mình rất dễ ngủ quên trên chiến thắng.

Hiện tại, Mei đang tạm dừng chia sẻ những bí quyết học tập, đơn giản bởi Mei nghĩ mình đã nói đủ rồi, mình không còn hứng thú với nó nữa, cũng không muốn khai thác đi khai thác lại một vấn đề. Thay vào đó, Mei tập trung chia sẻ nhiều hơn về lý do vì sao mình thích học; để mọi người thấy được nhờ vậy mà việc học trở nên “dễ thở” hơn rất nhiều, và nhờ đó, mình đã có được những điều tốt đẹp như thế nào. Trời ơi, ước gì hồi cấp 2, cấp 3 mình đã biết trước điều này, vậy thì học đã không… “hành” đến thế!

Thời đi học, mình thuộc nhóm “ở giữa”, tức là không hư mà cũng chẳng ngoan, xếp hạng học tập cũng loanh quanh mức tầm trung. Mei học trường chuyên lớp chọn nên việc vào top đầu thực sự khó lắm; chưa kể mình chỉ học như một nghĩa vụ, học vì áp lực điểm cao, chứ Mei không tìm thấy nhiều niềm vui trong việc học. Mãi đến năm 12 khi chuẩn bị đi du học, mình mới phát hiện, hóa ra học cũng vui đấy chứ! Và khi việc học trở nên thú vị, những năm tháng đi học của mình hẳn sẽ dễ thở hơn rất nhiều.

Một là, mình nhận ra bản thân thật nhỏ bé. Mình lớn lên trong một gia đình truyền thống, nên cho đến khi mình đi du học, được tiếp xúc với nhiều bạn có bối cảnh đa dạng, suy nghĩ của mình mới cởi mở hơn. Trường mình thường xuyên tổ chức hoạt động debate, buộc chúng mình phải đứng ở những điểm nhìn trái ngược để thể hiện quan điểm và biện luận về một vấn đề, chẳng hạn như trang phục phụ nữ ở các nền văn hóa khác nhau. Mình thích nói về những chủ đề như vậy, thích lắng nghe những ý kiến khác nhau, và đó là lúc mình nhận ra thế giới quan của mình bé nhỏ tới mức nào.

Hai là, mình tìm được tiếng nói chung với những người bạn không chung bối cảnh, không chung quốc tịch, không chung văn hóa. Những năm cấp 3 tại nước ngoài, trong trường mình có những bạn đến từ vùng chiến, lại có những bạn là đại gia, tỷ phú Hongkong… Nhưng dù bối cảnh khác biệt đến đâu, chúng mình vẫn có thể chung sống vui vẻ cùng nhau dưới một mái nhà. Mình thấy điều đó rất tuyệt vời. Nếu không được đi học, những con người ấy sẽ không có cơ hội lướt qua nhau trong đời. Thông qua giáo dục, chúng mình trở thành bạn trong một thế giới thu nhỏ như vậy đấy.

Bạn hãy chọn học thứ làm bạn vui! Khái niệm “học” không dừng lại ở học kiến thức, học các môn trên trường, học để làm kinh doanh, kinh tế… Nếu bạn nhìn vào giải thưởng We Choice Awards, bạn sẽ thấy những người truyền cảm hứng không chỉ là những doanh nhân. Họ còn là nghệ sĩ, ca sĩ, là game thủ - đó là minh chứng rằng ngành nghề nào cũng xứng đáng được trân trọng.

Bên cạnh đó, mình cũng muốn khơi gợi ở các bạn một sự dũng cảm, một tâm thế “bạn có thể làm bất cứ điều gì”. Dưới các video, mình thường xuyên nhận được những bình luận như “em rất sợ điểm kém”, “em muốn đi du học nhưng sợ không apply được”. Nhưng nỗi sợ ấy lại chính là bước cản đầu tiên ngăn bạn bứt phá.

Gần đây mọi người biết đến mình nhiều hơn qua video ứng tuyển vào Vietcetera. Lý do mình làm video thật ra rất đơn giản, ấy là công ty hiện không tuyển intern, nên để có cơ hội làm việc tại môi trường mơ ước, mình buộc phải… tự mở đường. Mình cũng muốn nhân cơ hội này thử thách bản thân làm một điều gì đó vui vẻ mà vẫn văn minh.

Nói vậy chứ mình cũng… sợ lắm, vì mình không biết mọi người sẽ đón nhận video như thế nào: họ sẽ thích, hay sẽ thấy mình vô duyên? May mắn là trường hợp thứ 2 đã không xảy ra.

Với kênh podcast Vừng Va Vấp, mình muốn bình thường hóa những khó khăn mà các bạn học sinh có thể gặp phải. Mình tin rằng ngoài kia có nhiều bạn đang mắc kẹt, muốn thoát ra mà không thể phân tích vấn đề, không biết giải pháp là gì.

Phần nào đó mình nghĩ là đúng. Và mình muốn bổ sung thêm một điều nữa, một bài học mình nhận được từ rapper Gonzo trong tập Have A Sip mà mình có dịp đi quay cùng. Anh nói: “Anh sẽ hạnh phúc khi được là version mà anh - trong hình hài đứa bé 6 tuổi hay ông lão 60 tuổi - khi nhìn vào đều thấy tự hào.”

Trên phần mô tả kênh Youtube, mình viết “Làm việc thú vị để sau này kể cho cháu mình nghe và nó nói: “Ngày xưa bà ngầu thế!”. Mình không chỉ muốn trở thành phiên bản mà mình ngày xưa sẽ ngưỡng mộ, mà còn là phiên bản mà về già nhìn lại, mình cũng thấy tự hào.

Cái dễ nổi bật nhất là bản thân mình đã được trải nghiệm nhiều nền giáo dục khác nhau, được tiếp xúc với nhiều phương pháp học mới, rút ra nhiều kinh nghiệm, trải nghiệm mới. Và đó là những chất liệu để mình xây dựng nội dung học tập trên kênh Youtube.

Nhưng cái khó là mình không chắc chắn liệu những điều mình chia sẻ có thực sự hữu ích cho người khác hay không, bởi mỗi người có một cách học khác nhau mà. Thêm nữa, giờ đây có rất nhiều người đang nói về cùng chủ đề này, mình phải biết sáng tạo để nội dung của mình thật thu hút, hấp dẫn, nổi bật.

Mình thích làm nội dung dạng edutainment, tức là kết hợp entertainment (giải trí) và education (giáo dục). Đó cũng là thứ khiến nội dung học tập của Vừng mang màu sắc hoàn toàn khác biệt so với các Youtuber khác. Chẳng hạn, mình rất thích làm prank để “mua vui” cho thầy cô, bạn bè trên trường. Ngoai ra, khi xem video của mình, mọi người sẽ thấy được một câu chuyện về hành trình nỗ lực thay đổi bản thân xuyên suốt một quá trình dài. 

Chẳng hạn như trong video “Hey Vietcetera”, khán giả sẽ được đồng hành cùng mình trong vòng 2 tháng, dõi theo từng công đoạn chuẩn bị cho màn apply đặc biệt này. Những lúc bật khóc vì sợ hãi và áp lực, mình cũng quay lại và không ngại chia sẻ với mọi người những khoảnh khắc tồi tệ ấy. Mình muốn mỗi video sẽ là một bộ phim ngắn, một câu chuyện trọn vẹn, truyền cảm hứng hơn là chỉ liệt kê ra những bí kíp học tập, thực tập.

Mình đang có một vài ý tưởng. Thứ nhất, mình muốn làm nhiều prank vui vẻ hơn là chỉ ngồi học. Thứ hai, mình muốn đem đến những trải nghiệm học tập, làm việc khác lạ hơn là chỉ học trên lớp, làm trên văn phòng. Nếu để nói mình mơ ước làm nội dung gì, thì mình muốn làm video dạng “một ngày thử chạy Grab Bike”, “một ngày thử làm bảo vệ”, hay “một ngày đi bán cá viên chiên”... Mình thích thú với việc được thử nhiều công việc, rất tò mò về những cuộc đời mà mình chưa được trải nghiệm.

Đó là vào cuối năm lớp 12. Lúc đó mình bắt đầu được biết tới trên mạng xã hội, nhiều bạn nhắn tin cho mình để xin bí kíp học tập, mà sức mình không trả lời được hết. Thế là mình mới nghĩ đến cách quay video giải đáp những thắc mắc quen thuộc rồi đăng lên, để đỡ mất công trả lời từng tin nhắn một. Rất tình cờ và may mắn là video đầu tiên ấy được mọi người xem rất nhiều, và rồi mình cũng bắt đầu hành trình làm Youtuber một cách hết sức tự nhiên như thế.

Lúc bắt đầu, mình không hề có bất kỳ tính toán gì. Tuần trước mình mới quay video reaction video đầu tiên ấy, mà thú thực là… mình hoàn toàn không nghe được mình nói gì. Mình quay bằng một chiếc điện thoại đời cũ, rất mờ, đèn không bật, mic không có, thậm chí chân máy cũng… không luôn. Mình chỉ đặt điện thoại lên một chồng sách và bắt đầu quay. Nếu để ý, hỉnh thoảng bạn sẽ còn nghe thấy tiếng chó sủa inh ỏi, át cả tiếng mình. Thế mà mọi người vẫn xem, xem nhiều, và dành tình cảm cho mình.

Ngày xưa mình làm video theo cảm xúc, thích thì làm, có khi mấy tháng mình mới lên một video. Giữa năm ngoái, mình có thông báo sẽ tạm dừng làm Youtube trong nửa năm, và phải đến đầu năm nay mình mới chính thức quay lại, và đã quay lại là làm chỉn chu, nghiêm túc.

Năm ngoái, mình bắt đầu có ý tưởng dài hơi hơn cho tuyến nội dung trên Youtube, nhưng nguồn lực, điều kiện và tình hình dịch Covid khi ấy không cho phép mình triển khai ngay lập tức. Mình chán nản với thực tại, buồn bực vì bị gò bó, có ý tưởng mà không thể thực hiện. Nên mình quyết định cho bản thân một khoảng nghỉ, tận dụng thời gian đó để tích lũy tài nguyên, và đến khi đã có đủ khả năng và đủ tự tin, mình sẽ hiện thực hóa điều mình muốn làm. Mình để ra một khoản đầu tư cho máy móc, tìm kiếm nhân sự phù hợp để xây team. Để khi quay trở lại, mình sẽ mang đến những nội dung chỉn chu, đều đặn cho kênh Youtube. Mình không muốn cứ mãi tùy hứng, làm được một ngày rồi lại… bỏ đi vài tuần, vài tháng. Mình nghĩ rằng khán giả của Khiemslays xứng đáng nhận được trải nghiệm tốt hơn.

Ý tưởng cho “Gen Z đi làm Zì” đến với mình trong khoảng thời gian 6 tháng nghỉ ngơi. Khi nhìn các bạn đồng trang lứa sắp ra trường, mình nhận ra các bạn cũng đang ở trong tình trạng… không biết phải làm gì giống như mình. Các bạn học sinh cấp 3 cũng đối diện với nỗi lo gần tương tự, ấy là không biết chọn ngành học nào ở Đại học, không rõ môi trường làm việc sau này sẽ ra sao.

Đó là động lực để mình thực hiện “Gen Z đi làm Zì”. Mình may mắn được tiếp xúc với nhiều anh chị rất giỏi ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực, cũng có cơ hội trải nghiệm nhiều môi trường khác nhau. Mình nghĩ rằng “Gen Z đi làm Zì” sẽ mang đến một cái nhìn thực tế, trực quan về các môi trường làm việc đa dạng, giúp các bạn có sự định hướng tốt hơn.

Hiện tại, nội dung các tập “Gen Z đi làm Zì” được dựng theo một format “xương sống”. Khán giả sẽ được khám phá các vị trí công việc và vai trò tương ứng tại công ty, cảm nhận của nhân sự khi làm việc với Gen Z, và kinh nghiệm apply vào công ty của các bạn Gen Z. Thú thực, mình không biết nếu làm thêm vài tập nữa thì format này có rơi vào lối mòn hay không; nhưng hiện tại, đó là format tốt nhất mình có thể nghĩ đến. Rất may là các bạn khán giả đã đón nhận series này rất hào hứng, với những phản hồi rất tích cực.

Vài tuần trước, một bạn team member của mình vô tình nhắc đến các bài trắc nghiệm tính cách trong buổi họp tuần, và mình chợt nghĩ: Sao không thử làm một tuyến nội dung riêng cho các bài test tính cách? Với mình, bài test giống như “miếng trầu làm đầu câu chuyện”, để từ đó giúp mình khai thác những câu chuyện về tính cách, sự nghiệp, định hướng tương lai với các khách mời. Mình nghĩ điểm thú vị của series này là khán giả có cơ hội biết đến những bài test hay và uy tín để thấu hiểu bản thân, và chúng mình - những content creator - cũng có dịp nhìn lại mình và đưa ra một định hướng cụ thể cho tương lai. Đây cũng là nơi chúng mình thể hiện nhiều khía cạnh mới mẻ mà trước giờ chúng mình chưa chia sẻ với khán giả.

Trước đây mình không thấy có gì khó cả, có lẽ vì thời điểm mình bắt đầu, chưa nhiều bạn khai thác hướng nội dung này. Nhưng những năm gần đây, rất nhiều content creator về học tập đã và đang hoạt động cực kỳ sôi nổi; đặc biệt là sau sự bùng nổ của TikTok. Điều đó vô hình chung khiến việc sáng tạo nội dung mới mà hay trở nên rất khó, vì gần như nội dung nào cũng đã có người làm rồi.

Nhưng gần đây mình có nói chuyện với một người chị, chị nói với mình thế này: “Có những thứ ta cho là hiển nhiên, ai cũng biết, ai cũng xem rồi. Nhưng thật ra là chưa! Cái “hiển nhiên” đó của mình, rất nhiều người chưa từng nghe qua, chưa từng xem đến.” Trước đây, có rất nhiều nội dung hay mình nghĩ đến, nhưng lại chọn không làm vì nghĩ nội dung đó cũ rồi, đăng lên người ta chê mình… quê (cười). Nhưng sau này khi có team, mọi người “ép” mình đăng, và đúng là đăng lên thì những video đó hot thật, nhiều bạn còn tag nhau vào khen hay. Đến mình còn thấy bất ngờ nữa là. Nên gần đây mình đang tập tin vào câu nói: Cũ mình, mới người.

Đó là chuyện đang xảy ra đấy chứ. Có rất nhiều bạn mới làm gần đây mà số lượng subscribers đã vượt cả mình rồi (cười). Mình thấy điều đó cũng bình thường. Khi mình tập trung chia sẻ trải nghiệm riêng của cá nhân, giữ được màu sắc riêng, thì mình không sợ bị thay thế.

Đó cũng là lý do mình thay đổi định hướng, không còn ngồi một chỗ để nói về tips học như ngày xưa nữa. Mình bắt đầu ra ngoài trải nghiệm nhiều hơn, mang những vốn sống đang có vào nội dung mình làm, mở rộng network và tận dụng điều đó để có những series mới thật thú vị và những màn collab thú vị trên kênh. Mình cũng hay xem video của các bạn Youtubers mới để học hỏi.

Đó cũng là lý do mình thay đổi định hướng, không còn ngồi một chỗ để nói về tips học như ngày xưa nữa. Mình bắt đầu ra ngoài trải nghiệm nhiều hơn, mang những vốn sống đang có vào nội dung mình làm, mở rộng network và tận dụng điều đó để có những series mới thật thú vị và những màn collab thú vị trên kênh. Mình cũng hay xem video của các bạn Youtubers mới để học hỏi.