Chỉ trong vòng hơn 4 năm kể từ ngày trở về Việt Nam, Vic Lee đã gây dựng cho mình một chỗ đứng đặc biệt trong làng thời trang. Vic Lee gắn liền tên của mình với những bộ hình thời trang mang đậm phong cách minimalism, nhưng cũng cùng với đó là tạo dựng một hệ sinh thái thời trang lành mạnh, với Art Class Creative - chuyên sáng tạo, tư vấn hình ảnh cho các thương hiệu Việt Nam, và gần đây nhất là MOD Agency - nơi tìm kiếm và đào tạo những người mẫu trẻ triển vọng cho thế hệ kế cận của thời trang Việt.
Thực sự mà nói thì khi rời Việt Nam, tôi vẫn còn khá nhỏ vừa chưa được trải nghiệm Việt Nam một cách trọn vẹn. Khi qua Mỹ, tôi trưởng thành và thu nạp văn hóa của mảnh đất đó vào mình. Nhưng sau 10 năm, tôi vẫn không cảm thấy nơi ấy là nhà. Mỗi ngày trôi qua, sống và làm việc - tôi cảm thấy tạm bợ và… không phải là mình. Tôi luôn có cảm giác lạc lõng và tâm trí của mình không hoàn toàn thuộc về nơi này. Vậy nên cuối cùng tôi quyết định trở về, thử cho mình một cơ hội để một lần nữa trải nghiệm ở chính nơi mình được sinh ra.
Rất nhiều là đằng khác. Ở bên kia, ngành thời trang đã phát triển đến tận hàng trăm năm và có cả một hệ thống với cách làm việc được đi vào khuôn khổ. Ở Việt Nam, mọi thứ mới phát triển gần đây thôi, chưa có một hệ thống cụ thể và mọi người làm việc một cách tự phát. Mọi thứ đều được gom góp từ những kinh nghiệm cá nhân. Việc gặp phải rất nhiều ý kiến với mindset khác nhau, từ đồng nghiệp đến khách hàng, là chuyện xảy ra như cơm bữa. Đơn cử như việc nói về một từ ngữ chuyên ngành nào đấy thôi là hình dung của mỗi người về cái từ ngữ đó đã khác nhau rồi. Đó chính là một rào cản rất lớn khi tôi về nước làm việc.
Như thử thách cũng đến cùng rất nhiều cơ hội. Mọi dự định, mọi kế hoạch và ý tưởng đều có thể khiến bạn trở thành người tiên phong. Khi đã ở vị trí của người tiên phong, những gì bạn làm sẽ là tiền đề, và nếu bạn thành công thì bạn sẽ có một nền tảng vững chắc để cứ thế phát triển.
Chà, đây là một câu hỏi nhạy cảm quá ta!
Nhưng tôi nghĩ rằng, chắc đâu đó cũng có một chút sự tiên phong đó. Tôi thấy thời trang đã thay đổi rất nhiều, kể từ lần đầu tiên làm việc với khách hàng cách đây 4-5 năm. Khi sáng lập ArtClass Creative, tôi có khát khao muốn tạo ra một fashion agency chuyên nghiệp có thể thay mặt cho một thương hiệu, hỗ trợ họ từ A-Z trong việc phát triển về hình ảnh. Tôi nghĩ ArtClass đã tiên phong làm việc đó ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, tôi cũng rất vui khi đã phổ biến được tính thời trang và phong cách minimal cho các bạn trẻ. Tôi không bắt tất cả khách hàng, hoặc thậm chí học sinh của mình phải theo đuổi phong cách đó, nhưng tôi đã giúp các bạn hiểu rằng minimal thật sự là gì, và nó đóng vai trò như thế nào với thời trang. Các học sinh của Artclass khi ra ngoài kia làm việc đều được khen là có chất riêng và không hề giống với Vic Lee hay Đức Ngô. Chúng tôi rất vui vì điều đó, vì đã giúp các bạn tìm được cái gout của riêng mình và hoàn thiện cái gout đó trở nên hoàn chỉnh.
Dù rất khó nhưng tôi nghĩ là mình may mắn. Tôi biết một vài anh chị cũng yêu thích phong cách này và đã hợp tác qua một vài dự án nhỏ, rồi có chút tiếng vang. Dù vậy, phần lớn ngoài kia mọi người vẫn đặt câu hỏi là chụp nền trắng và đơn giản như thế thì có gì đặc biệt? Tại sao cứ phải chụp như vậy? Và vì nghĩ là dễ nên ai cũng làm. Nhưng rồi càng làm thì mọi người càng nhận ra là nó khó hơn việc chụp với cái nền sau lưng rất nhiều. Từ đó, sự chấp nhận của mọi người mới lớn dần. Nhìn lại thì, nhờ may mắn, nhờ thời điểm, nhờ xuất phát của tôi phù hợp nên mới có thể gặt hái được một số thành công nhất định như hiện tại.
Đây là một câu hỏi khá thú vị. Bản thân tôi cũng nhận được rất nhiều câu hỏi về việc: Tại sao các thương hiệu mà Artclass đảm nhiệm lại… giống nhau như vậy? Bộ sản xuất cho tất cả các bên đều y hệt nhau hay sao? Đó là bởi mọi người chỉ nhìn vào những bức hình mẫu đứng trên nền trắng hoặc trơn màu để nhận xét.
Thật sự, khi xây dựng chiến lược hình ảnh cho từng thương hiệu, chúng tôi đều tỉ mẩn đặt từng viên gạch cho câu chuyện của họ. Tất cả hình tượng các cô gái đều có thể là minimal đấy, nhưng cô này là một người con gái khác, cô kia lại là người con gái khác. Một cô gái thì thánh thiện. Một cô yêu thiên nhiên. Một người ở Paris. Người kia lại ở Hà Nội. Chúng tôi kể câu chuyện về những người phụ nữ khác nhau với những điểm nhìn khác nhau về cuộc sống. Họ yêu thích sự tinh tế, tối giản và đó là điểm chung duy nhất. Tất cả bọn họ đều là những cô gái riêng biệt và mọi người nên nhìn vào quá trình của một thương hiệu đã được xây dựng như thế nào để đánh giá.
Có thể các thương hiệu mà Artclass đang làm đều mang hơi hướng minimal nhưng chúng tôi vẫn rất tự tin nói rằng câu chuyện của từng brand là duy nhất.
Tôi nghĩ sự hài hòa đến từ việc ta phải hiểu thương hiệu. May mắn cho tôi rằng những thương hiệu mà tôi đang thực sự đụng tay vào nhiều thì đều là những người bạn. Mà đã là bạn, thì ta có thể chia sẻ và trò chuyện rất nhiều để cả hai hiểu được định hướng của nhau. Đôi khi, một hai bộ hình đầu có thể chưa rõ ràng, nhưng đến bộ hình thứ ba, thứ tư thì mọi thứ sẽ vào guồng nhịp nhàng. Đó là một quá trình dài trong việc hiểu, trò chuyện, lắng nghe, và tìm cách để người ta cũng lắng nghe, rồi sau đó mới có thể đồng điệu.
Có chứ! Đó là cái khiến tôi gây lộn với cộng sự của mình mỗi ngày.
Nói sao ta, commercial là thứ để kiếm tiền, để bán được sản phẩm. Còn sự sáng tạo là thứ khiến khách hàng tò mò và tìm đến thương hiệu. Trong kinh doanh thương hiệu, cả hai thứ đều quan trọng. Nhưng quan trọng hơn nữa là ta phải biết mình giỏi và không giỏi ở đâu. Nếu giỏi ở mặt sáng tạo thì ta nên tìm những người đồng hành giỏi về mặt commercial để giúp mình cân bằng lại sự bay bổng, còn mình lại giúp họ cân bằng những… tính toán. Dù phải gây lộn mỗi ngày nhưng vấn đề sẽ được giải quyết và mang đến một kết quả tốt hơn cho sản phẩm. Làm thời trang nói riêng hay nghệ thuật nói chung, sản phẩm là thành quả của một team chứ không chỉ một cá nhân nào. Và khi mỗi người đều được đưa ra góc nhìn của mình thì sản phẩm sẽ ngày càng hoàn thiện.
Tôi đề cao nhu cầu của khách hàng. Nhãn hàng mong muốn điều gì từ team sản xuất? Muốn sản phẩm được nhìn thấy rõ ràng, thật đặc biệt và chất lượng sáng tạo có thể chỉ ở một mức nào đó thôi? Mục đích của bộ hình là dành cho social và cần phải cực kỳ dễ hiểu? Tính sáng tạo phải thật cao để mang về hiệu quả branding? Càng hiểu về nhu cầu của khách hàng, tôi sẽ càng dễ dàng trong việc đáp ứng.
Vẫn là câu chuyện hiểu khách hàng của mình mà thôi! Đến cuối ngày, ta vẫn đang sản xuất nguyên liệu và hình ảnh cho thương hiệu để họ sử dụng với tùy mục đích. Ngày trước, tôi cũng từng có thời gian chỉ muốn làm những gì mình thấy đẹp, làm cho “đã cái nư”. Nhưng càng ngày, khi đứng ở góc nhìn của khách hàng, tôi càng hiểu rằng sản phẩm nào có thể áp dụng vào nhiều khía cạnh, thương hiệu có thể sử dụng được nhiều và từ đó tạo ra lợi nhuận thì đó mới là một bộ hình thành công. Câu chuyện không còn đơn thuần mang tính mỹ thuật thế nào để mình cảm thấy đẹp nữa, bởi thời trang bây giờ đang phát triển theo hướng fashion commercial nhiều hơn.
Nói thêm một chút thì fashion commersial vẫn là câu chuyện kinh doanh thời trang, kinh doanh lifestyle của một thương hiệu thôi! Công việc của Artclass hiện tại cũng là giúp thương hiệu tăng lợi nhuận, tăng độ nhận diện và tăng giá trị hình ảnh của mình.
Trăn trở lớn nhất chính là sau những lần đi chụp mà không tìm được người mẫu mới. Bên cạnh đó, tôi nhận thấy các bạn mẫu ở Việt Nam đều làm việc freelance khá nhiều. Điều đó có phần nguy hiểm cho các bạn, bở nếu ngành thời trang Việt Nam phát triển lớn hơn nữa - sẽ chẳng có ai đứng ra bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các bạn. Người mẫu ở Việt Nam đang bị lạm dụng sức lao động rất nhiều. Các bạn không được trả đúng với công sức mình bỏ ra, thậm chí đi chụp mà không có hợp đồng, deal chụp 5 tiếng nhưng lên set bị bắt chụp 7-8 tiếng, bị đòi hỏi phải posing những hành động trái với ý muốn, tệ nhất còn là bị quỵt tiền. Đó là lý do tại sao tôi và Tuyết Lan quyết định mở MOD Agency, để không chỉ tìm thấy những gương mặt mới mà còn là tạo ra một platform để các bạn làm nghề được an toàn hơn và yên tâm phát triển.
Có chứ! Tôi đã nhận về nhiều phản hồi từ khách hàng và người quen rằng họ rất hài lòng về cách làm việc chuyên nghiệp và minh bạch của MOD. Đó cũng chính là thành công của chúng tôi khi phần nào đã tạo ra được một ý niệm về sự chuyên nghiệp trong ngành này. Thứ hai, MOD cũng đã tìm được khá nhiều gương mặt mới trong ngành thời trang. Dù con số vẫn mới đếm trên đầu ngón tay, nhưng chúng tôi sẽ cố gắng tìm thấy nhiều gương mặt hơn, mang đến nhiều sự lựa chọn hơn cho các nhãn hàng.
Phát triển mạnh hơn nữa, tìm kiếm được nhiều gương mặt mới hơn nữa, và cố gắng thực hiện hóa kế hoạch đưa chính những gương mặt hiện tại của MOD được làm việc tại môi trường nước ngoài. Chúng tôi muốn các bạn được trải nghiệm và mang về Việt Nam những gì mình đã học hỏi được, từ đó góp phần giúp ngành công nghiệp này phát triển hơn ở chính đất nước mình. Dự định tiếp theo nữa đó là chúng tôi sẽ tìm kiếm thêm những gương mặt mang tính commercial nhiều hơn. Chúng tôi cũng nhận thấy rằng các talent hiện tại của mình đang “thời trang” quá, chưa đáp ứng được hết những khía cạnh của môi trường Việt Nam.
Rất nhiều. Mọi người tôn trọng chất xám nhiều hơn. Các thương hiệu và khách hàng cởi mở hơn trong việc tìm đến những cái mới. Chúng tôi nhận được rất nhiều lời mời hợp tác để re-branding cho thương hiệu. Điều đó chứng tỏ rằng, chính các thương hiệu cũng nhận ra việc mình làm tự phát từ trước đến nay đã không còn hiệu quả. Nhu cầu của người dùng đang ngày một lớn hơn và mình cần phải tốt hơn, ấn tượng hơn để đáp ứng nhu cầu đó. Tôi nghĩ, đây chính là những tín hiệu cực kỳ khả quan.
Chắc là có đó.
Ngành thời trang, nói thật là khá toxic. Thời trang là những gì phù phiếm, là trang sức, là sang chảnh. Bởi vậy, những người làm trong ngành thường khá cực đoan, nhưng họ rất rất yêu nghề, và sự cực đoan đó - dẫu khắc nghiệt - nhưng là thứ khiến họ tỏa sáng. Ví dụ như model là một trong những nghề sẽ bị ảnh hưởng bởi sự cực đoan của thời trang rất nhiều. Có những bạn model rất yêu nghề, rất đam mê và khát khao trở thành mẫu runway hoặc quảng cáo. Thế nhưng bản thân tính chất nghề model đã không giống với những ngành nghề khác, rằng bạn chỉ cần cố gắng là bạn làm được. Với nghề người mẫu, trước khi cố gắng thì bạn phải có ngoại hình phù hợp. Dù rất nhạy cảm khi nói ra chuyện này, nhưng đó là sự thật và là sự khắc nghiệt không thể tránh khỏi.
Trong công việc, Vic Lee ngược lại, rất xồn nha. Muốn gì là phải làm được ngay lập tức, giật team lên làm liền. Ngoài ra cũng khá là khó tính đấy, cái gì không đúng với chất lượng thì bỏ luôn! Nhiều khi sự cầu toàn đó cũng khiến tôi mệt mỏi, nhất là khi chạy nhiều dự án cùng một lúc. Tuy nhiên, điều nổi lại cho tôi một cảm giác sung sướng khi được cống hiến và nhìn lại thành quả mỹ mãn của mình và đồng đội. Có những sản phẩm làm được mấy năm rồi, giờ nhìn lại vẫn thấy đẹp. Tôi nghĩ đó cũng là một kiểu thành công đấy chứ. Bởi nếu giờ nhìn lại mà thấy sản phẩm cũ của mình xấu tệ thì có lẽ là mình đã sai ở đâu đó rồi.
Đó chính là cái tôi!
Trong cung cách làm việc, hãy học cách hạ cái tôi xuống để hòa hợp với tập thể. Nhưng cái tôi riêng, cái bản sắc của mỗi người phải cực kỳ rõ ràng. Ngành nghệ thuật có rất nhiều người làm, khách hàng có biết bao nhiêu lựa chọn. Điều gì khiến họ lựa chọn mình? Đó là bởi cái tôi mà ta cho họ thấy, dấu ấn của ta trên sản phẩm khiến ta là duy nhất trên thị trường.
Tôi luôn dạy các học viên của Artclass rằng: Dù gout của em là gì? Em thích sự nữ tính hay nam tính? Minimal hay maximal, cổ trang cũng được! Miễn sao em thật sự biết mình thích cái đó, hiểu nó và phát triển tốt nhất theo cách của riêng mình. Gần đây, tôi không thích ai đó nói rằng, họ muốn phát triển theo hướng nghệ sĩ đa năng. Đa năng là sao? Gì cũng làm được nhưng liệu có tốt không? Điều gì khiến người ta nhớ tới bạn? Với tôi, nghệ sĩ phải hiểu rõ bản thân, có cái tôi rõ ràng với một DNA riêng biệt.
Cảm ơn Vic về cuộc trò chuyện này và chúc bạn có thêm những thành công mới mẻ nữa trong tương lai!
