*Bài viết có tiết lộ nội dung phim
Địa Đạo: Mặt Trời Trong Bóng Tối là bộ phim điện ảnh do đạo diễn Bùi Thạc Chuyên thực hiện, được phát hành nhân dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước. Phim quy tụ dàn diễn viên thực lực như Thái Hòa trong vai Bảy Theo – người chỉ huy đội du kích can trường, Quang Tuấn vào vai Tư Đạp – nhân vật được lấy cảm hứng từ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Tô Văn Đực, và Hồ Thu Anh trong vai Ba Hương – một bóng hồng giữa lòng đất tối. Bên cạnh đó là sự góp mặt của nhiều gương mặt quen thuộc như Diễm Hằng Lamoon, Bạch Ngọc Anh Thư và NSƯT Cao Minh.
Phim mở đầu bằng khung cảnh nghẹt thở dưới lòng đất – nơi ánh sáng không thể len lỏi tới, chỉ có tiếng thở dồn dập, tiếng đất cát rơi lạo xạo và những ánh mắt cảnh giác chờ đợi giây phút tiếp theo. Địa đạo Củ Chi hiện lên không phải như một di tích lịch sử khô khan, mà là một cơ thể sống – chằng chịt, chật hẹp, gồ ghề – nơi những người lính du kích trẻ phải sống, sinh hoạt và chiến đấu trong điều kiện khắc nghiệt tột cùng.
Bắt đầu từ năm 1967, Căn cứ Bình An Đông bị đặt trong tình thế nguy cấp khi quân đội Mỹ ráo riết triển khai một trận càn quy mô lớn nhằm triệt phá toàn bộ hệ thống địa đạo chiến lược. Trong tình thế đó, một đội du kích gồm 21 người do Bảy Theo (Thái Hòa) chỉ huy đã được giao nhiệm vụ bất khả thi: giữ vững địa đạo, bảo vệ nhóm tình báo chiến lược đang nắm giữ những tài liệu có thể xoay chuyển toàn bộ cục diện chiến tranh. Nhiệm vụ không chỉ là sống sót, mà còn là ngăn chặn sự xâm nhập từ trên cao và chống lại những vũ khí hiện đại nhất mà Mỹ sử dụng để "lùa sạch" dưới lòng đất – từ bom chấn động, lựu đạn khói, máy dò địa hình, đến việc bơm nước ngầm nhằm nhấn chìm hệ thống.
Trong điều kiện khốc liệt ấy, từng mét hầm đều trở thành chiến trường, nơi kẻ địch có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào, và mỗi quyết định đều mang tính sống còn. Nhưng họ vẫn kiên trì bám trụ, không phải bằng sự ngông cuồng, mà bằng ý chí bền bỉ. Họ không có thời gian để khóc khi đồng đội ngã xuống, không có sự lãng mạn thừa thãi – chỉ có ánh mắt thấu hiểu, những lời dặn dò ngắn ngủi trước mỗi trận đánh, và hy vọng mong manh về một ngày mai có thể ngẩng đầu bước ra khỏi bóng tối. Họ chiến đấu như một phản xạ sinh tồn – nhưng trong sự sinh tồn ấy là cả một lý tưởng lớn, là khát khao sống sót không chỉ cho bản thân mà còn cho đất nước.
Giữa khung cảnh ám ảnh của bom rơi, đạn lạc, nơi cái chết luôn rình rập sau từng bức tường đất, tình yêu của Tư Đạp (Quang Tuấn) và Ba Hương (Hồ Thu Anh) hiện lên như một làn nước mát lành len lỏi trong kẽ nứt khô cằn của chiến tranh. Đó không phải thứ tình yêu mãnh liệt mà là thứ tình cảm lặng lẽ, đằm sâu – vừa đủ để níu một người ở lại, vừa đủ để khiến họ mạnh mẽ hơn giữa địa ngục trần gian. Tư Đạp là một người lính quả cảm còn Ba Hương là cô gái can trường nhưng giàu lòng thấu cảm. Giữa họ không có những lời thề non hẹn biển, chỉ có ánh mắt trao nhau trong những khoảnh khắc ngắn ngủi. Chính sự im lặng ấy mới làm nên vẻ đẹp đặc biệt cho tình yêu này - như một cách để họ giữ lại phần người trong chính mình – một chút dịu dàng giữa những giờ phút phải trở thành thép.
Chúng ta – những người sinh ra giữa thời bình – có thể tận hưởng những thước phim được quay đẹp mắt, được kể bằng thứ ngôn ngữ điện ảnh đầy xúc cảm, nhưng đôi khi quên mất rằng chính sự an yên hôm nay đã được đánh đổi bằng cả tuổi trẻ, cả mạng sống của những con người không ngại khom lưng trong bóng tối địa đạo. Bộ phim Địa Đạo: Mặt Trời Trong Bóng Tối không tô hồng chiến tranh, cũng chẳng cố biến những người lính du kích thành những hình tượng anh hùng phi thường. Họ chỉ là những người trẻ như chúng ta, có tên, có tuổi, có những nỗi sợ, những giấc mơ, nhưng phải sống trong một thời đại mà sinh tồn thôi cũng đã là một lựa chọn dũng cảm. Trong không gian ngột ngạt dưới lòng đất ấy, nơi mà mỗi bước đi đều có thể dẫn đến cái chết, những người lính vẫn kiên cường bám trụ – không phải vì họ không sợ, mà vì họ hiểu rằng nếu họ không giữ địa đạo, nếu họ buông tay, thì bầu trời ngoài kia sẽ không còn chốn nào gọi là tự do.
Ba Hương – người nữ chiến sĩ tình báo, không chỉ là biểu tượng cho sự gan góc, thông minh, mà còn là hiện thân của lòng nhân đạo giữa chiến tranh. Khi cô quyết định thả người lính Mỹ, dù chính anh ta là một phần trong cỗ máy chiến tranh đã giết hại đồng đội cô, đó không phải là sự yếu đuối, mà là sự mạnh mẽ vượt lên thù hận. Giữa khói lửa, Ba Hương vẫn giữ được sự nhân văn, như thể khẳng định rằng chúng ta đánh giặc không phải để giết, mà để sống – để giữ gìn phần người trong mỗi chúng ta.
Chiến tranh, như cách phim tái hiện, là một chuỗi dài của những cái chết không kèn không trống. Có những nhân vật ra đi chỉ sau một cú máy, không kịp để lại một lời từ biệt, không ai đủ thời gian để khóc, để đau thương. Mọi thứ xảy ra dồn dập như những quả bom trút xuống Địa Đạo – tàn nhẫn và lạnh lùng. Nhưng trong chính những phút giây đó, Địa Đạo vẫn thắp lên những tia sáng hy vọng, bằng sự đoàn kết, tình đồng đội, tình yêu lặng lẽ giữa Tư Đạp và Ba Hương, hay đơn giản là sự sống sót của một con tắc kè nhỏ bé giữa lòng đất sau trận đánh – như một ẩn dụ cho ý chí sống mãnh liệt và niềm tin về một ngày mai không còn súng đạn.
Những người chiến sĩ trong phim không phải là những người khổng lồ bất khả chiến bại. Họ là những người trẻ biết rõ cái chết luôn rình rập nhưng vẫn chọn ở lại. Họ khom lưng bước tiếp dưới lòng đất – nơi từng nhịp thở là một sự phản kháng, từng bước chân là một lời thề âm thầm còn sống là còn giữ đất. Và chính nhờ sự kiên cường ấy, thế hệ hôm nay mới có thể thẳng lưng ngắm nhìn bầu trời tự do, bước đi trong hoà bình mà không phải khom mình trốn chạy giữa tiếng bom. Địa Đạo không chỉ là một bộ phim chiến tranh, mà là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc: hãy sống sao cho xứng đáng với những ai đã chọn hy sinh để chúng ta được sống.
Ngay từ những ngày đầu ra mắt, phim đã thu hút sự quan tâm lớn từ khán giả trẻ và người yêu điện ảnh lịch sử. Tính đến thời điểm hiện tại, theo số liệu từ Box Office Vietnam, Địa Đạo đã đạt doanh thu hơn 89 tỷ đồng – một con số ấn tượng cho thể loại phim chiến tranh – và đang tiếp tục tạo nên hiệu ứng mạnh mẽ tại phòng vé. Cụ thể, trong ngày nghỉ chính của dịp lễ Giỗ Tổ Hùng Vương (7/4), bộ phim thu về gần 20 tỷ đồng, bán gần 200.000 vé với 4.882 suất chiếu. Đây là thành tích chưa từng có đối với một bộ phim thuần đề tài lịch sử - chiến tranh tại Việt Nam.
Đáng chú ý, Địa Đạo: Mặt Trời Trong Bóng Tối là bộ phim cách mạng đầu tiên tại Việt Nam được sản xuất hoàn toàn bằng vốn tư nhân, không sử dụng kinh phí Nhà nước. Doanh nhân Nguyễn Thành Nam, một trong những nhà đầu tư chính, nhấn mạnh rằng họ đã thành công khi quyết định đầu tư mạo hiểm vào bộ phim này. Ông cho biết mục tiêu lớn nhất của dự án là khơi dậy sự quan tâm của giới trẻ về chiến tranh Việt Nam và giới thiệu cho khán giả quốc tế một góc nhìn khác ngoài Hollywood.
Cùng với đó, ngay từ khi trailer ra mắt, bộ phim đã nhanh chóng tạo sóng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Instagram, với hàng loạt bài đăng, video reaction và bình luận xúc động từ khán giả trẻ. Nhiều người chia sẻ rằng họ đã rơi nước mắt trong rạp, không chỉ vì câu chuyện đau thương mà còn vì sự thấu cảm với những người trẻ trong phim – những người cùng thế hệ, nhưng sống trong một thời đại khác, nơi không có lựa chọn nào ngoài việc cầm súng và sống trong bóng tối.
Không ít bạn trẻ còn chia sẻ cảm giác biết ơn sâu sắc sau khi xem phim, và coi đây là bộ phim "phải xem một lần trong đời" để hiểu thế nào là hy sinh. Các video tóm tắt và cảm nhận về phim liên tục viral trên TikTok, nhiều clip đạt hàng trăm nghìn lượt xem, với chủ đề xoay quanh tinh thần yêu nước, sự xúc động khi thấy những con người nhỏ bé dám đối đầu với bom đạn, và đặc biệt là hình tượng người lính du kích trẻ sống – và chết – trong những địa đạo chật hẹp. Cộng đồng mạng cũng dành nhiều lời khen cho cách kể chuyện của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên – không giáo điều, không rao giảng mà thấm đẫm sự nhân văn và gần gũi. Có lẽ chính nhờ điều này mà Địa Đạo không chỉ là một bộ phim lịch sử, mà đã thực sự trở thành một hiện tượng văn hóa trong lòng thế hệ trẻ.