Đạo diễn Trần Anh Hùng là ai?

Trần Anh Hùng là vị đạo diễn tài ba người Pháp gốc Việt. Sinh ra tại Việt Nam và di cư đến Pháp khi còn nhỏ, tình yêu Việt Nam trong ông vẫn chưa bao giờ dập tắt, đặc biệt thể hiện qua mỗi tác phẩm điện ảnh mà ông từng đi qua như Mùi đu đủ xanh, Người thiếu phụ Nam Xương hay Mùa hè chiều thẳng đứng. Tại Pháp, đạo diễn Trần Anh Hùng theo học tại trường điện ảnh danh tiếng École Louis-Lumière, từ đó viết lên giấc mơ về phim ảnh trong ông.

Một trong những thành công đầu tiên của vị đạo diễn này phải kể đến Mùi đu đủ xanh - một bộ phim đậm chất Việt Nam được giới chuyên môn công nhận. Bộ phim có bối cảnh Sài Gòn thập niên 1950, nhưng thực quay dựng tại Pháp. Chính điều đó đã khiến người xem không ngừng cảm thán trước phần hình ảnh và nghệ thuật mà Mùi đu đủ xanh mang lại. Cùng với đó, bộ phim đã đoạt giải Camera vàng tại Liên hoan phim Cannes 1993, một giải César cho phim đầu tay hay nhất và được đề cử giải Oscar cho Phim ngoại ngữ hay nhất tại lễ trao giải Oscar lần thứ 66, giúp nó trở thành bộ phim nói tiếng Việt đầu tiên và duy nhất cho đến nay từng nhận được đề cử tại giải thưởng danh giá này.

Đọc thêm: Oscar 2024 - Vượt qua loạt đối thủ nặng ký, đâu là những tác phẩm xuất sắc được xướng danh?

Mùi đu đủ xanh

Sau thành công của Mùi đu đủ xanh, đạo diễn Trần Anh Hùng lựa chọn bối cảnh Hà Nội thông qua Mùa hè chiều thẳng đứng, có sự tham gia của Như Quỳnh, Lê Khanh và Trần Nữ Yên Khê - vợ của anh. Mặc dù không nhận được quá nhiều sự chú ý như tác phẩm trước đó nhưng Mùa hè chiều thẳng đứng cũng đánh dấu mốc vươn tầm quốc tế khi được công chiếu lần đầu tiên ở hạng mục Un Certain Regard tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 53. Ngoài ra, một số tác phẩm đáng chú ý khác của đạo diễn Trần Anh Hùng phải kể đến Rừng Na Uy, I Come with the Rain hay gần đây nhất là Muôn vị nhân gian (The Taste of Things).

Có một Việt Nam tình đến thế qua Mùi đu đủ xanh

Được công chiếu vào năm 1993, Mùi đu đủ xanh xoay quanh câu chuyện của cô bé Mùi - một bé gái đi ở cho một gia đình gốc Bắc buôn vải ở Sài Gòn. Giống như bao cô bé khác, Mùi luôn tò mò về thế giới xung quanh, ưa thích khám phá và rất ham học hỏi. Được dìu dắt bởi bà Ty - người làm việc lâu năm trong nhà, Mùi học được cách chăm sóc cho gia đình bà chủ cùng với những cậu con trai nghịch ngợm của bà.

Cô bé Mùi ngày còn nhỏ

Rồi biến cố ập đến, 10 năm sau Mùi trở thành người giúp việc cho bạn của con trai cả - một nghệ sĩ dương cầm tên Khuyến. Tình cảm của Mùi và Khuyến bắt đầu nảy sinh từ đây, dù cho Khuyến đã có vị hôn thê. Bỏ qua sự khác biệt về giai cấp, hoàn cảnh, cuộc sống, Khuyến và Mùi đến với nhau, xây dựng một gia đình hạnh phúc và trọn vẹn. Phim kết thúc với cảnh Mùi đang đọc thơ cho chồng mình sau những ngày tháng được Khuyến dạy chữ và học cách cư xử để trở thành một người vợ trong gia đình.

Những phân cảnh nên thơ của Mùi đu đủ xanh

Với nội dung đơn giản, Mùi đu đủ xanh lại mang đến xúc cảm nghệ thuật đầy duy mĩ và nên thơ của một Sài Gòn những năm 1950. Những thương vụ giao lưu buôn bán khắp phố phường, những phân cảnh sinh hoạt rất đỗi gần gũi và quen thuộc, những bữa cơm gia đình ngon mắt được làm ra bởi bà Ty; hay đơn giản là hình tượng quả đu đủ xuất hiện xuyên suốt trong bộ phim, từ những ngày Mùi bắt đầu bước chân vào nhà bà chủ cho đến khi em trở thành bà chủ của một gia đình - tất cả đã thành công khơi gợi vẻ trữ tình và vẻ đẹp của người phụ nữ trong gia đình.

Ngoài ra, Mùi đu đủ xanh còn khéo léo lột tả được lối suy nghĩ xưa cũ về số phận của những người phụ nữ trong gia đình. Họ phải chịu sự hy sinh, đau khổ hay thậm chí là mối quan hệ phục dịch người đàn ông - dù cho chính người này mang lại rất nhiều nỗi đau cho gia đình. Hình ảnh của Mùi sau này khi lên duyên với Khuyến cũng mở ra một tương lai tươi sáng hơn cho những người phụ nữ, khi giờ đây họ cũng có quyền được lựa chọn, được yêu thương săn sóc, được học tập và phát triển. Chính những yếu tố sâu sắc này đã giúp cho Mùi đu đủ xanh nhận được nhiều đánh giá cao của giới chuyên môn trên toàn cầu.

Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes 2023

Đạo diễn Trần Anh Hùng một lần nữa mang lại niềm tự hào cho Việt Nam khi được xứng danh ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes 2023 với bộ phim Muôn vị nhân gian (The Taste of Things). Bộ phim được dựa trên nhân vật Dodin-Bouffant trong cuốn tiểu thuyết The Passionate Epicure của tác giả Marcel Rouff. Muôn vị nhân gian là câu chuyện giữa ẩm thực và tình yêu, được cố vấn bởi Pierre Gagnaire - đầu bếp danh tiếng sở hữu 14 sao Michelin.

Sự tinh tế và lối kể khéo léo của Trần Anh Hùng đã giúp tác phẩm nhanh chóng chinh phục khán giả lẫn giới phê bình tại Cannes. Ngay ở buổi công chiếu đầu tiên, vị đạo diễn tài ba này cùng ekip đã nhận được tràng vỗ tay dài gần 7 phút, đánh bại nhiều đối thủ nặng ký để có cho mình giải thưởng điện ảnh danh giá. Thành công của đạo diễn Trần Anh Hùng đã góp phần mang đến nhiều cái nhìn khác về điện ảnh Việt lẫn niềm tự hào trước tài năng của người Việt. 

Muôn vị nhân gian (The Taste of Things) sẽ chính thức được khởi chiếu từ 22/03 tại Việt Nam.