Mỗi thế hệ người Việt Nam đều có những câu chuyện riêng để kể về ngày Quốc khánh 2/9. Trong chiến dịch Chúng Ta Là Chứng Nhân, The Influencer tìm kiếm những tiếng nói đa dạng để cùng nhau lưu giữ, tái hiện và lan tỏa tinh thần độc lập, tự chủ của dân tộc. Mở đầu cho chuỗi bài phỏng vấn nhân vật của chiến dịch là Phạm Mai Hương – một nhà sáng tạo nội dung Gen Z được yêu thích nhờ những video TikTok về văn học và phong cách sống. 

Với phong cách kể chuyện gần gũi, Mai Hương mang đến cách tiếp cận mới mẻ, giúp di sản tinh thần của dân tộc trở nên gần gũi hơn với giới trẻ. Trong cuộc trò chuyện này, Mai Hương chia sẻ ký ức cá nhân về ngày 2/9, hành trình lan tỏa tình yêu văn hóa qua nền tảng số cũng như trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc tiếp nối và gìn giữ giá trị lịch sử.

“Cảm giác như ông ngoại mình đã hòa vào non sông Việt Nam…”

Nếu chọn 3 từ khóa để gói gọn hình ảnh Việt Nam trong bạn, đó sẽ là gì?

“Kiên cường – Tình cảm – Sáng tạo”. Ba từ này cũng là ba thứ làm nên con người Việt từ xưa đến nay.

Khi nhắc đến ngày Quốc khánh 2/9, cảm xúc đầu tiên của bạn là gì? 

Với mình, đó là cảm giác yêu nước rõ ràng hơn bao giờ hết. Dù trong cuộc sống thường ngày, tình yêu đất nước vẫn luôn hiện diện, nhưng đến ngày 2/9 – như có một lực đẩy vô hình khiến cảm xúc ấy trở nên mãnh liệt, nồng nàn hơn. Mỗi lần nghe những bản nhạc về đất nước vang lên, hay đơn giản là hai tiếng "đồng bào", mình đều thấy bồi hồi, xao xuyến đến lạ. 

Mai Hương có câu chuyện nào về ngày 2/9 lịch sử mà thế hệ trước từng kể lại và chạm đến trái tim bạn? Có một kỷ vật, tấm ảnh hay đồ vật nào bạn luôn giữ vì chúng gắn liền với những kỷ niệm về đất nước?

Đó là câu chuyện mà bố mình đi nhận hài cốt của ông ngoại mình. Ông ngoại mình là liệt sĩ, ông hy sinh khi mẹ mình vừa lọt lòng, mẹ chưa từng được nhìn thấy mặt ông dù chỉ một lần và đương nhiên, mình cũng vậy. Ông hy sinh, hài cốt nằm ở nơi đất khách, đến tận khi mẹ mình kết hôn, hài cốt của ông mới được tìm thấy và đưa về quê nhà. 

Và chính bố mình đã đi xe vào Quảng Trị đón ông về. Trên đường xe gặp cướp, bố ôm lấy hũ hài cốt của ông không ngừng khấn và chuyến đó, bố và ông bình an trở về. Dù chưa từng gặp ông nhưng cả gia đình mình đều cảm thấy có một sự gắn kết rất mãnh liệt, cảm thấy ông rất linh thiêng và luôn bên cạnh phù hộ, bảo vệ gia đình. 

Thật sự nói hơi hoa mỹ một chút thì có cảm giác như ông ngoại mình đã hòa vào non sông Việt Nam, tồn tại trên mảnh đất hòa bình này.

Nếu được trò chuyện với thế hệ đi trước, bạn muốn hỏi điều gì về những ngày tháng lịch sử của dân tộc?

Mình muốn được lắng nghe về cảm xúc của thế hệ cha ông khi lựa chọn ra đi, giữa đi và ở, giữa cuộc sống cá nhân và Tổ quốc. Bởi mình tin rằng, để dám hy sinh thì phải có một niềm tin rất mạnh mẽ, một ý chí rất kiên cường. Mình muốn hiểu niềm tin, ý chí đó được nuôi lớn bằng điều gì – để biết trân trọng hiện tại hơn và hiểu rằng được sống trong hòa bình không phải là điều hiển nhiên, mà là một điều đáng biết ơn mỗi ngày.

Ngược lại, nếu nhắn nhủ cho thế hệ trẻ hơn (Gen Alpha) về tinh thần dân tộc, bạn sẽ gửi gắm điều gì?

Yêu nước không cần phải to tát. Nó bắt đầu từ việc sống tử tế, làm tốt việc của mình, hiểu về cội nguồn và trân trọng những giá trị đã làm nên dân tộc này.

Nếu chỉ có 60 giây để đưa người xem quốc tế cảm nhận vẻ đẹp, tinh thần của Quốc khánh Việt Nam, bạn sẽ kể gì trên kênh TikTok của mình?

Quả thực, thậm chí 60 phút cũng rất khó để truyền tải trọn vẹn vẻ đẹp của ngày Tết độc lập. Nếu như có một quỹ thời gian ngắn ngủi dựa trên lĩnh vực của mình thì mình sẽ kể về những vần thơ, câu ca dao Việt hoặc là chân dung những danh nhân Việt, những thành tích đáng tự hào mà người Việt đã đạt được. Mình tin rằng mỗi con người, mỗi nét văn hóa đều góp phần tạo nên một Việt Nam đẹp đẽ đầy tự hào.

“Mình không có tham vọng “dạy học” qua TikTok”

Là một người sáng tạo nội dung, bạn nghĩ “tinh thần độc lập – tự chủ” được thể hiện trong lĩnh vực sáng tạo nội dung như thế nào?

Là dám kể câu chuyện của mình – theo cách của mình, là không cố trở thành bản sao của ai khác. Mình tin rằng người làm sáng tạo chỉ thực sự có chỗ đứng khi họ có “giọng kể” riêng.

Có ý kiến cho rằng một bộ phận giới trẻ ngày nay có phần ‘xa cách’ với lịch sử. Ở góc nhìn của mình, Mai Hương thấy nhận định này ra sao - và khi sáng tạo nội dung, Hương lựa chọn cách nào để đưa lịch sử, văn hóa đến gần hơn với khán giả trẻ?

Mình nghĩ là đánh giá giới trẻ nói chung “xa cách” với lịch sử có phần hơi “oan”. Hiện nay có rất nhiều dự án và các bạn trẻ tài năng ấp ủ ước mơ mang lịch sử, văn hóa dân tộc gần hơn tới giới trẻ. Không phủ nhận là các bạn cũng gặp khá nhiều khó khăn, từ việc tiếp nhận tìm hiểu thông tin, có quá nhiều các nguồn tin cần phải chọn lọc, ngay cả những bạn trẻ tìm hiểu rất nhiều cũng khó tránh khỏi những lần vấp phải những tranh cãi. Có thông tin, kiến thức rồi thì việc truyền tải thế nào đến người xem cũng là một vấn đề lớn. 

Cá nhân mình làm nội dung cũng có liên quan tới văn hóa Việt Nam, cụ thể là mảng Văn học, mình cũng gặp khá nhiều khó khăn để tìm ra cách truyền tải nội dung tới người xem. Mình hay áp dụng cách đưa các vấn đề nhìn dưới góc nhìn gen Z, kể bằng giọng văn gen Z. Tuy nhiên để cân bằng sao cho vui, giải trí mà không bị thái quá cũng là một thách thức lớn với mình.

Có video nào về chủ đề lịch sử hoặc văn hóa Việt Nam đã mang đến cho bạn phản hồi đặc biệt từ khán giả — khiến bạn xúc động và thấy công việc của mình thật sự có ý nghĩa?

Đó là series tóm tắt nội dung Các tác phẩm văn học Việt Nam. Ban đầu mình làm với mục đích đơn thuần là: “À, tác phẩm này hay, ý nghĩa nhưng mình cũng hiểu nhiều bạn không có nhiều thời gian cho việc đọc hoặc đơn giản là cần một bản tóm tắt để xem có hay không thì mới đọc”. Vậy nên mình quyết định làm series đó và không ngờ rất may mắn nhận được sự quan tâm của người xem. 

Mình chợt nhận ra các bạn cũng rất quan tâm đến văn học nước nhà và mình thì thấy rất vui khi góp phần đem những tác phẩm ấy gần hơn với độc giả.

Trong mắt bạn, văn học, văn hoá và sáng tạo nội dung có thể gặp nhau ở điểm nào để cùng lan tỏa niềm tự hào về đất nước?

Cả ba có thể cùng gặp nhau ở “chạm vào cảm xúc”. Văn học cho mình chất liệu – văn hóa cho mình góc nhìn – còn sáng tạo nội dung là phương thức để lan tỏa. 

Bạn mong muốn khán giả sau khi xem video của mình sẽ nhận lại điều gì ngoài kiến thức: một cảm hứng, một niềm tự hào hay một động lực hành động?

Là cảm hứng, là cảm xúc rung động, là thứ khiến họ tạm dừng lại vài giây ngạc nhiên: “Ồ, mình chưa biết về điều này, hóa ra nước ta có những bậc kỳ tài như thế, hóa ra tiếng Việt có thể hay như vậy!”.

Nếu được như vậy, thì video không chỉ đơn thuần là nội dung – mà còn là một trải nghiệm.

Nhìn về chặng đường sáng tạo sắp tới, bạn mong muốn phát triển kênh của mình theo hướng nào để vừa hấp dẫn giới trẻ vừa giữ được chiều sâu văn hóa?

Mình không có tham vọng “dạy học” qua TikTok. Mình chỉ muốn chia sẻ, để ai đó thấy rằng Văn học không hề nhàm chán hay “buồn ngủ”. Mình vẫn sẽ làm nội dung văn học, nhưng nếu có cơ hội – mình muốn thử kể lại những tác phẩm đó dưới dạng phim ngắn, podcast, hoặc tương tác đa nền tảng hơn. Nhưng để làm điều đó, mình sẽ cần những người đồng hành nữa còn hiện tại mình vẫn đang làm kênh một mình.

Sau tất cả, bạn kỳ vọng bản thân mình sẽ được nhớ đến như một người kể chuyện văn hóa – lịch sử theo cách nào?

Mình mong muốn được đồng hành cùng khán giả như những người bạn, chia sẻ những câu chuyện, thông tin hay mà mình biết. Hy vọng rằng các bạn sẽ có những giờ phút vui vẻ, nhẹ nhàng khi xem video của mình.

Nếu một ngày bạn thử làm video kể về Kỷ niệm Quốc khánh 100 năm (năm 2045), bạn hình dung nội dung ấy sẽ như thế nào?

Có thể mình sẽ kể một câu chuyện, một chân dung con người hoặc một kỉ niệm đáng nhớ trong dịp này.

The Influencer xin gửi lời cảm ơn tới Mai Hương vì đã chia sẻ những câu chuyện và cảm xúc rất chân thành. Hy vọng rằng qua cuộc trò chuyện này, độc giả sẽ thêm yêu, thêm tự hào và thêm động lực để cùng nhau lan tỏa tinh thần độc lập – tự chủ.