Fashion marketing đang thay đổi chóng mặt khi các thương hiệu không ngừng tìm kiếm những cách mới mẻ để tiếp cận nhóm người tiêu dùng ngày càng am hiểu công nghệ. Gần đây, sự dịch chuyển sang các công cụ số như Virtual Influencer (người ảnh hưởng ảo) và Digital Clone (bản sao số) đang định nghĩa lại cuộc chơi. Những công nghệ này giúp thương hiệu xây dựng các chiến dịch cá nhân hóa, sống động và tiết kiệm hơn – mở ra hướng tiếp cận mới mẻ với công chúng và tái định hình cách thời trang được quảng bá trong kỷ nguyên số.

Sự trỗi dậy của các Influencer ảo và Digital Clone

Virtual Influencer – những nhân vật ảo được tạo ra bằng AI để tương tác với công chúng – đang nhanh chóng trở thành “người chơi chủ chốt” trong ngành tiếp thị thời trang. Những gương mặt như Lil Miquela hay Shudu đã thu hút lượng lớn người theo dõi, đặc biệt là Gen Z – nhóm khán giả dễ bị hấp dẫn bởi sự chân thực và dễ đồng cảm mà các nhân vật số này mang lại.

Từ quảng bá sản phẩm cho đến kể chuyện thương hiệu, Virtual Influencer đang giúp các chiến dịch tạo được hiệu ứng lan tỏa và gắn kết sâu sắc hơn với người theo dõi. Sức hút của họ đến từ tính linh hoạt và khả năng kiểm soát tuyệt đối – thương hiệu có thể “điều chỉnh” ngoại hình, cá tính và hành vi của nhân vật sao cho phù hợp tuyệt đối với thông điệp và mục tiêu chiến dịch, mà không vướng phải những giới hạn như với Influencer thật. Không tuổi, luôn “online”, có thể xuất hiện ở bất cứ bối cảnh nào – các Influencer ảo là công cụ lý tưởng để tạo ra nội dung đồng nhất, ấn tượng và có sức lan tỏa mạnh mẽ cho các thương hiệu thời trang.

Dự báo thị trường Influencer toàn cầu sẽ đạt giá trị hơn 32,55 tỷ USD vào năm 2025, và Influencer ảo được dự đoán sẽ đóng vai trò ngày càng lớn, đặc biệt nhờ sự ủng hộ của thế hệ người dùng trẻ, am hiểu công nghệ và sẵn sàng tương tác với các nhân vật do AI tạo ra. Không còn là một trào lưu mang tính thử nghiệm, Influencer ảo đang dần trở thành công cụ tiếp thị phổ biến, đặc biệt là tại các thị trường như châu Á – nơi tốc độ tiếp cận công nghệ số và AI đang diễn ra mạnh mẽ.

Nếu Virtual Influencer là những nhân vật ảo có cá tính riêng để tương tác với công chúng, thì Digital Clone – hay Digital Twin – lại phục vụ một mục đích khác trong chiến lược tiếp thị thời trang. Digital Clone là bản sao số của người thật, được tạo ra bằng AI để hỗ trợ việc sản xuất nội dung, quảng cáo và các chiến dịch truyền thông. Không giống như Virtual Influencer, Digital Clone không có đời sống mạng xã hội hay tính cách riêng – chúng chỉ đóng vai trò hình ảnh, thay thế cho người mẫu truyền thống nhằm đảm bảo sự đồng nhất về mặt thị giác và tối ưu chi phí lẫn thời gian sản xuất.

Những thương hiệu như H&M hay Mango đã sớm ứng dụng Digital Clone để tinh giản quy trình sáng tạo. Các “người mẫu số” này được mô phỏng với độ chân thực cao, cho phép thương hiệu tạo ra hình ảnh và video chất lượng mà không cần tới các buổi chụp tốn kém. Bên cạnh đó, việc sử dụng bản sao số còn giúp các nhãn hàng thử nghiệm và tinh chỉnh chiến dịch từ sớm trước khi triển khai ở quy mô lớn, từ đó nâng cao hiệu quả vận hành.

Digital Clone cũng mở ra cơ hội cá nhân hóa chiến lược tiếp thị, khi thương hiệu có thể chủ động xây dựng những hình mẫu đa dạng về hình thể, màu da và phong cách – tất cả vẫn nằm trong hệ thống nhận diện nhất quán. Sự linh hoạt này là yếu tố then chốt để chạm tới những nhóm khách hàng đa dạng và nuôi dưỡng lòng trung thành thương hiệu trong một thị trường ngày càng khốc liệt.

AI và cuộc cách mạng nội dung trong ngành thời trang

AI trong marketing thời trang không chỉ là công cụ tạo ra những gương mặt ảo. Thứ mà công nghệ này thực sự mang đến cho ngành là một cuộc cách mạng về cách các thương hiệu suy nghĩ, xây dựng và vận hành chiến dịch – nơi mọi quyết định sáng tạo giờ đây đều có thể được “dự đoán trước” và tối ưu hóa bằng dữ liệu.

Thay vì dựa vào cảm tính hay kinh nghiệm truyền thống, các thương hiệu giờ đây có thể sử dụng AI để phân tích hành vi người tiêu dùng theo thời gian thực: từ màu sắc yêu thích, kiểu dáng thường chọn, đến những khoảnh khắc dễ tạo ra chuyển đổi mua hàng. AI biến từng lượt click, từng cú lướt trên mạng xã hội thành dữ liệu đầu vào cho những chiến dịch được “may đo” riêng cho từng nhóm khách hàng – đặc biệt hiệu quả trong bối cảnh Gen Z đòi hỏi tính cá nhân hóa cao và phản ứng cực nhanh với nội dung không phù hợp.

E.M - Người mẫu ảo đầu tiên tại Việt Nam

Một trong những ứng dụng đáng chú ý là khả năng mô phỏng chiến dịch trước khi sản xuất thật. Nhờ công nghệ AI, thương hiệu có thể dựng nên những bộ lookbook ảo với người mẫu ảo, thay đổi bảng màu, phối đồ, thậm chí “chạy thử” chiến dịch trên từng nền tảng để xem đâu là phiên bản thu hút tương tác tốt nhất. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm hàng trăm triệu đồng cho mỗi lần chụp hình hay quay video, mà còn giảm đáng kể rủi ro sáng tạo – thứ từng là “bài toán cảm tính” trong ngành.

AI cũng hỗ trợ các đội ngũ marketing bắt nhịp với xu hướng trước khi chúng thực sự bùng nổ. Bằng cách thu thập và phân tích lượng lớn dữ liệu từ mạng xã hội, hành vi tiêu dùng, hoặc các nền tảng thương mại điện tử, AI có thể phát hiện những tín hiệu xu hướng đang manh nha – từ một gam màu, một phom dáng đến một phong cách sống mới. Điều này cho phép thương hiệu không chỉ theo sau xu hướng mà còn có thể trở thành người khơi mào.

Điều đáng nói là AI không thay thế sáng tạo – nó mở rộng biên độ sáng tạo. Những marketer giỏi trong thời đại mới là người biết dùng dữ liệu như một điểm tựa để kể câu chuyện thương hiệu một cách thông minh và đúng thời điểm. Khi công nghệ trở thành cộng sự, các chiến dịch không chỉ đẹp về mặt hình ảnh, mà còn đúng người, đúng thời điểm, đúng kênh – và đó mới là sức mạnh thật sự của Fashion Marketing thời AI.

Thách thức đạo đức và cơ hội chiến lược

Như mọi công nghệ mới, AI trong tiếp thị thời trang không chỉ mang đến những đột phá về hiệu quả mà còn đặt ra hàng loạt câu hỏi về đạo đức – đặc biệt là khi ranh giới giữa “sáng tạo nhân tạo” và con người ngày càng mờ nhạt.

Mối lo đầu tiên đến từ khả năng thay thế nhân lực trong ngành sáng tạo. Khi các bộ ảnh có thể được dựng hoàn toàn bằng AI, người mẫu, stylist, nhiếp ảnh gia hay makeup artist – những người từng góp phần định hình hình ảnh thương hiệu – đang đứng trước nguy cơ bị “gạt ra lề”. Dù AI có thể tái hiện kỹ thuật, ánh sáng hay biểu cảm gần như hoàn hảo, nhưng vẫn còn khoảng trống rất người – cảm xúc, sự tương tác, cá tính – mà công nghệ chưa chắc lấp đầy được.

Một vấn đề khác là sự minh bạch và tính xác thực trong nội dung do AI tạo ra. Trong thời đại mà người tiêu dùng ngày càng tỉnh táo và khắt khe hơn với các giá trị thương hiệu, việc sử dụng hình ảnh “quá bóng bẩy”, thiếu trung thực hoặc gây hiểu lầm có thể phản tác dụng. Gen Z – thế hệ quan tâm đến tính chân thật, tính cộng đồng và sự đa dạng – sẽ không ngần ngại quay lưng với những thương hiệu chỉ chăm chăm dùng AI để "trình diễn", mà bỏ qua yếu tố con người thật sự phía sau câu chuyện.

AI cũng đặt ra câu hỏi về tính đại diện và đa dạng. Dù về mặt lý thuyết, AI có thể tạo ra nhân vật với mọi màu da, vóc dáng hay phong cách, nhưng thực tế cho thấy công nghệ này dễ bị giới hạn bởi dữ liệu đầu vào – vốn có thể chứa thiên kiến, sự đồng nhất hóa hoặc cái nhìn phiến diện về cái đẹp. Nếu không cẩn trọng, thương hiệu có thể vô tình sử dụng AI để tạo ra một "ảo ảnh" về sự đa dạng, thay vì thúc đẩy những chuyển biến thực chất trong tư duy thẩm mỹ và văn hóa.

Tuy nhiên, nếu được ứng dụng một cách chiến lược và có trách nhiệm, AI – cùng với các công cụ như virtual influencer hay digital clone – vẫn là chìa khóa mở ra những cơ hội tiếp cận mới mẻ. Chúng cho phép thương hiệu cá nhân hóa chiến dịch đến từng nhóm đối tượng cụ thể, phản ánh đúng những mối quan tâm về văn hóa, giới tính, hình thể hay phong cách sống – điều mà mô hình tiếp thị đại trà khó có thể đáp ứng.

Về mặt vận hành, AI cũng mang đến lợi thế rõ rệt: giảm chi phí sản xuất, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường – đặc biệt quan trọng với các thương hiệu fast fashion. Không chỉ bắt kịp xu hướng, AI còn giúp thương hiệu tạo ra xu hướng, thông qua khả năng phân tích, thử nghiệm và tối ưu hóa chiến dịch gần như theo thời gian thực. Và hơn hết, AI mở rộng biên độ sáng tạo: giúp marketer không chỉ sáng tạo tốt hơn, mà còn sáng tạo đúng người, đúng lúc, đúng ngữ cảnh – một điều kiện ngày càng thiết yếu trong thị trường nhiều cạnh tranh và ít kiên nhẫn như hiện nay.

Tương lai của AI trong ngành thời trang không nằm ở việc thay thế con người, mà ở khả năng đồng hành cùng con người để kể những câu chuyện thời trang vừa cá tính, vừa có chiều sâu – và đó là bài toán mà không công nghệ nào có thể tự giải nếu thiếu sự dẫn dắt từ tư duy chiến lược, hiểu biết văn hóa và lòng trắc ẩn rất người của người làm thương hiệu.

Bình dịch: AI, Digital Clones, and Virtual Influencers: The New Face of Fashion Marketing