#5W1H là chuyên mục khai thác cách các influencer xây dựng thương hiệu riêng của mình, một cách cô đọng và trực diện - thông qua 6 câu hỏi “huyền thoại”: What - Why - Who - When - Where và How.

“Empty your mind

Be formless, shapeless, like water.

You put water into a cup, it becomes the cip 

You put it in a teapot, it becomes the teapot.

Now water can flow or it can crash 

Be water, my friend.” 

Trên đây là một câu nói của Lý Tiểu Long mà chị Yên Ly - nhà sáng lập Học viện Nghi thức Etík Academy - trích dẫn lại trong một bài viết về Nghi thức và Ý thức. Dẫu không trực tiếp nói về nghi thức, nhưng câu nói trên lại thể hiện rất rõ những đặc trưng của nghi thức. Khác với suy nghĩ của nhiều người, nghi thức không phải những nguyên tắc, quy tắc cứng nhắc. Thay vì cho rằng nghi thức giống như một bộ khung sắt, hãy liên tưởng tới nghi thức như làn nước - đa chiều, linh hoạt. Khi tiếp xúc với bộ môn nghi thức, bạn không dừng lại ở việc học thuộc quy tắc, mà phải thực hành, ứng dụng, thậm chí là phá bỏ quy tắc. Khi thành thục ứng dụng nghi thức, bạn có thể biến nghi thức thành ý thức, từ đó thể hiện cốt cách, con người thật sự của bản thân. Đó cũng là chìa khóa để bạn hòa nhập với những cộng đồng và nền văn hóa mới, trên tiến trình trở thành một công dân toàn cầu. 

Với mục tiêu phổ biến nghệ thuật giao tiếp và nghi thức quốc tế cho người Việt, chị Yên Ly đã sang Anh theo học Finishing School, ngôi trường dạy nghi thức và giao tiếp mà Công nương Diana từng theo học, sau đó quay về Việt Nam thành lập Học viện Nghi thức Etík Academy. Dựa trên nền tảng kiến thức của trường học Nghi thức tại Anh, các bài giảng của Etík sẽ được xây dựng và điều chỉnh phù hợp với bối cảnh văn hóa, xã hội của người Việt. Trong bài viết này, chị Yên Ly sẽ chia sẻ với The Influencer và độc giả về hành trình xây dựng Etík Academy - Học viện Nghi thức đầu tiên tại Việt Nam. 

Etík Academy là Học viện Nghi thức quốc tế đầu tiên tại Việt Nam. Hiện tại, Etik Academy cung cấp 5 khóa học cho 3 nhóm đối tượng: 

Dành cho nhóm người lớn/ phụ nữ từ 18 - 65 tuổi, Etík mang đến khóa The Modern Lady, giới thiệu mọi nghi thức xã hội cần thiết cho một quý cô, từ nghi thức ăn uống, thời trang, giao tiếp, đến cử chỉ cơ thể, đón tiếp khách, dùng trà chiều… Bên cạnh đó, họ cũng có thể tham gia khóa The Global You - nghi thức giao tiếp tập trung, cung cấp mọi kỹ năng cơ bản trong giao tiếp như giọng nói, cách đón ý, phương pháp lắng nghe chủ động, thấu hiểu đối tác qua biểu cảm, phương thức giao tiếp của người hướng nội và hướng ngoại… 

Dành cho các bạn trẻ trong độ tuổi 13 - 17 là khóa học Nghi thức cho Thanh thiếu niên và The Global You (phiên bản cho thanh thiếu niên). Không đặt nặng lý thuyết, các bài giảng tập trung vàoc rèn luyện ý thức ứng xử, cử chỉ cơ thể trong những tình huống thực tế, rèn giũa nếp nghĩ, thói quen đứng đắn cho các em ngay từ khi còn nhỏ, từ đó giúp hình thành nhân cách tốt đẹp và quen với cách ứng xử nề nếp trong quá trình trưởng thành. 

Cuối cùng, dành cho doanh nghiệp, Etík cung cấp khóa Nghi thức kinh doanh, bao quát mọi chủ đề xung quanh mục tiêu chuyên nghiệp hóa dịch vụ kinh doanh, giao tiếp và ứng xử trong công việc, nghi thức thời trang, đón tiếp khách, networking..

Lý do tôi quyết định thành lập ​​Etík bắt nguồn từ một quan sát: Mọi giao dịch trong cuộc sống - từ hoạt động trao đổi sản phẩm, mua bán giữa người tiêu dùng và nhãn hàng, cho đến mối quan hệ bạn bè, đối tác - đều vận động quanh cảm xúc. Chúng ta đều có xu hướng muốn kết nối và giữ quan hệ với những người chúng ta quý mến, tôn trọng. Kỹ năng giao tiếp thông minh và ứng xử lịch sử chính là nền tảng của những mối quan hệ bền vững như vậy. 

Khi mở Etík, tôi nhận thấy hệ thống giáo dục của chúng ta, đặc biệt tại các nước châu Á, vẫn tập trung quá nhiều vào kỹ năng cứng, đặt nặng lý thuyết, coi trọng điểm số, nhất là các môn tự nhiên như Toán, Lý, Hóa. Điều này dẫn đến một hiện trạng là rất nhiều học sinh đạt thành tích rất tốt trên trường và trong các cuộc thi lớn, nhưng kỹ năng giao tiếp, ứng xử còn nhiều hạn chế. Trong môi trường doanh nghiệp, không thiếu các nhân viên, chuyên gia có năng lực chuyên môn và hiệu suất làm việc tuyệt vời, nhưng lại không thoải mái với những tình huống giao tiếp thực tế với đồng nghiệp, đối tác trong nước và nước ngoài.   

Trên thực tế, kiến thức hay IQ chỉ giải quyết được câu chuyện “kiếm việc làm". Còn để làm việc được trong một môi trường, giao tiếp hiệu quả với một cộng đồng, bất kỳ ai cũng phải học cách ứng xử (EQ). Nếu bạn có cơ hội làm việc tại nước ngoài hay làm việc trong môi trường đa quốc gia, đa văn hóa, bạn còn phải học cách ứng xử với một nền văn hóa hoàn toàn mới. 

Vào thời điểm đó, không nhiều người Việt Nam chú trọng đến những điều này. Ngược lại, lớn lên là một “third culture kid" (người đa văn hóa), tôi rất hiểu tầm quan trọng của việc trở thành một công dân toàn cầu trong thời đại hiện nay. Thông qua cách ứng xử, người ta có thể định hình một “hình tượng” và có ấn tượng tốt với một nền văn hóa. Do đó, người Việt Nam nên trau dồi cách ứng xử liên văn hóa thông minh để có những tiếp xúc, hòa nhập với môi trường quốc tế dễ dàng hơn, thông minh hơn. 

Đối tượng học viên mà Etík Academy hướng đến có độ tuổi trải rộng - từ 14 đến 65 tuổi, gồm các phu nhân, chính trị gia, chủ doanh nghiệp, học sinh chuẩn bị du học, hay bất kỳ ai mong muốn trở thành công dân toàn cầu và hội nhập môi trường quốc tế. 

Giá trị cốt lõi mà Etík mong muốn trao cho các bạn là sự tự tin trong giao tiếp, giúp họ hiểu rằng chúng ta không cần hòa tan khi hòa nhập với thế giới. Việc học tập nghi thức ứng xử quốc tế không biến bạn thành công dân của một quốc gia, dân tộc, một nền văn hóa khác. Bạn vẫn là bạn, một công dân Việt Nam, nay đã biết cách tôn vinh những điểm đặc sắc của người Việt Nam với cộng đồng thế giới. 

Trong các khóa học của Etík Academy, học viên luôn được làm chính mình trong những môi trường mới lạ, biết cách ứng xử để những người xung quanh cảm thấy thoải mái và được tôn trọng. Nói cách khác, nghi thức giao tiếp nên được hiểu đơn giản là đối xử với mọi người theo cách bản thân muốn mọi người đối xử với mình. 

Trở ngại lớn nhất của các học viên là quan niệm rằng cái đúng trong văn hóa Việt Nam cũng là cái đúng trong các nền văn hóa khác trên thế giới. Tuy nhiên, giữa các quốc gia luôn tồn tại culture gap (cách biệt văn hóa), và nếu không được giải thích rõ ràng, culture gap có thể gây ra hiểu lầm rất lớn. Chẳng hạn, người Việt Nam rất thích xoa đầu trẻ em, coi đó là biểu hiện của tình yêu thương, lòng quý mến. Nhưng trong một số nền văn hóa khác, đó là cử chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng. Thiếu nền tảng hiểu biết về các bối cảnh văn hóa khác biệt, chúng ta khó lòng nhận thấy một cử chỉ yêu thương của nền văn hóa này lại là hành vi bất lịch sử, thậm chí mang ý nghĩa hạ nhục trong nền văn hóa khác. 



Ý tưởng về học viện Etík Academy được thai nghén từ năm 2014, và chính thức được thành lập vào năm 2016. 

Năm 2014, tôi có ý niệm mơ hồ về một thương hiệu của riêng mình, tuy nhiên, tôi chưa thể gọi tên chính xác điều mình muốn thực hiện. Một năm sau, tôi tham gia một tổ chức giáo dục lớn, và đó là khi tôi tìm ra một thị trường tiềm năng với một nhu cầu thiết thực về phát triển kỹ năng mềm. Sau đó, tôi biết đến bộ môn Nghi thức và quyết định lên đường sang Anh du học. 

Tôi may mắn tìm được những cộng sự tuyệt vời ngay khi đặt những viên gạch đầu tiên, xây đắp nên nền móng cho Etík - những người đã giúp tôi xây dựng bộ mặt, hoàn thiện kế hoạch launching, soạn những hợp đồng đầu tiên với khách hàng, để tôi tập trung hoàn toàn vào công việc soạn giáo án phù hợp với nhu cầu và thực trạng của khách hàng Việt Nam.   

Bản thân các thế hệ học viên của Etík cũng truyền cảm hứng rất nhiều cho tôi. Qua thời gian dài tiếp xúc với học viên, tôi có thêm insights về thói quen ứng xử của người Việt Nam, từ đó có thêm ý tưởng điều chỉnh giáo án sát nhất với thực tế. Đổi lại, giáo trình học của Etík cũng hỗ trợ học viên hiểu thói quen ứng xử của mình, giúp họ kể câu chuyện văn hóa Việt Nam thông qua cách ứng xử. 

Các khóa học của Etík Academy được tổ chức tại Press Club và Metropole để đảm bảo môi trường học tập đẳng cấp. Đối với các lớp Nghi thức, Etík luôn ưu tiên tìm kiếm các địa điểm đạt tiêu chuẩn 5 sao quốc tế. Hiện tại, mô hình lớp học này vẫn đang cho thấy hiệu quả, tôi cũng không có ý định thay đổi mô hình lớp học. Tôi cũng chưa nghĩ đến chuyện tự xây một ngôi trường Nghi thức 5 sao, thú thực là nếu lựa chọn phương án này, tôi không biết bao giờ trường mới được xong để tôi… bắt đầu mở lớp. 

Khi ý tưởng về Etík bắt đầu nhen nhóm, tôi đã tìm hiểu về bộ môn nghi thức. Tôi hiểu rằng để lan tỏa và nâng cao nhận thức của cộng đồng về nghi thức, tôi cần làm một cách bài bản. Tức, quá trình học đó phải được bắt đầu từ tôi, bởi tôi. Vậy là tôi đi học về nghi thức, lựa chọn những khía cạnh phù hợp với văn hóa và con người Việt Nam để chia sẻ và giúp họ áp dụng trong đời sống hàng ngày. Tôi nghỉ công việc lúc đó, sang Anh học về nghi thức và quay về Việt Nam mở Etík Academy. 

Tôi và đội ngũ nhân viên của Etík xác định tinh thần với nhau rằng nghi thức là một bộ môn rất mới ở Việt Nam, mức độ nhận thức của người tiêu dùng về nghi thức rất thấp. Những năm đầu tiên, chúng tôi tập trung giải thích cho thị trường rằng nghi thức là một môn học truyền thống, có hệ thống kiến thức lý thuyết và thực hành lớp lang, bài bản, thay vì một hệ ý thức được ông bà, bố mẹ truyền đạt lại. Rất may mắn, bộ môn nghi thức do Etík Academy giảng dạy được khách hàng đón nhận rất hào hứng, nhiệt tình.   

Tuy nhiên, khó có thể nói hành trình gây dựng Etík Academy là “con đường trải đầy hoa hồng". Trong 2 năm COVID vừa qua, rất nhiều lớp học online được mở ra. Dường như COVID là một “động lực" để tất cả mọi người trở thành “chuyên gia". Một mặt, xu hướng này đáp ứng nhu cầu học tập của cộng đồng trong bối cảnh giãn cách xã hội. Mặt khác, nó khiến người tiêu dùng thêm hoang mang về chất lượng lớp học. Bản thân tôi cũng rất ủng hộ việc học online, nhất là trong một giai đoạn đặc thù như dịch bệnh hoành hành, hay khi khoảng cách địa lý không cho phép. Nhưng riêng với bộ môn nghi thức, tôi vẫn mong các học viên đánh giá cao những giá trị của các buổi học trực tiếp, cùng những hoạt động tương tác, thực hành mà các khóa học online không thể nào thay thế được. 

Cho đến nay, niềm tự hào lớn nhất của Etík là chúng tôi được truyền miệng bởi rất nhiều khách hàng có tầm ảnh hưởng trong xã hội dù không quá đầu tư về mặt truyền thông. Điều đáng quý nhất, đối với tôi lẫn Etík, là cho tới nay những học viên từng tham gia các khóa học của Etík Academy vẫn là những người thân thương đặc biệt của chúng tôi. Họ quan tâm đến sự chỉn chu, cái đẹp và sự tinh tế - đúng như sứ mệnh mà Etík Academy đặt ra ngay từ trong giai đoạn thai nghén ý tưởng. Với tôi, thành công lớn nhất của Etík là sở hữu một cộng đồng ở mọi lứa tuổi, cùng chung một sứ mệnh, một cốt cách, một ý niệm đúng đắn về nghi thức.