Năm 2019, phong trào sống xanh rộ lên trong giới trẻ. Các nhãn hàng liên tục đưa ra các chiến dịch “xanh", vừa thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, vừa để xây dựng hình ảnh thương hiệu. Người tiêu dùng cũng vì thế mà bổ sung yếu tố “xanh” vào tiêu chí lựa chọn thương hiệu và sản phẩm.
Tuy nhiên, ý thức bảo vệ môi trường tốt hơn hết nên là trách nhiệm của mọi cá nhân và doanh nghiệp, được duy trì thành thói quen và lối sống, thay vì là phong trào. Mặc dù “trend sống xanh" không còn rầm rộ như trước đây, nhưng các KOLs có phong cách sống bền vững vẫn luôn là người mang lại giá trị tích cực đối với công chúng và sự phát triển của xã hội.
Những KOLs này hiện nay “đắt giá" hơn bao giờ hết, bởi những giá trị của họ là thực chất, không đơn thuần là chạy theo xu hướng để ghi điểm trong mắt khán giả.
1/Helly Tống
“be the change you wish to see in the world” (Hãy trở thành những thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy ở thế giới) là thông điệp được Helly Tống đặt trên website của mình. Sống đúng khẩu hiệu, với mong muốn trái đất có một hệ sinh thái cân bằng hơn, Helly Tống đã gắn bó với lối sống thanh tịnh trong nhiều năm - ăn chay trường, thiền định và luôn hành động vì môi trường.
Hiện nay, Helly Tống (1995) được khán giả biết tới với nhiều vai trò khác nhau. Cô vừa là người mẫu, vừa là diễn giả truyền cảm hứng, vừa là doanh nhân thành công với The Yên Concept và Lại Đây Refill Station, đồng thời là người ươm mầm cho những dự án xanh khi là Giám đốc Truyền Thông của Sống Foundation.
Cốt lõi trong kinh doanh của Helly Tống là nghệ thuật và giáo dục. Có lẽ bởi vậy mà Helly Tống rất được các nhãn hàng săn đón, bởi cách truyền tải thông điệp thương hiệu của cô chạm được đến lòng người, mang tính xây dựng cộng đồng cao.
2/ Jang Kều
Chị Jang (1979) có chia sẻ trên website cá nhân “Tôi tin rằng: ‘chừng nào bạn còn có ý tưởng, bạn vẫn tồn tại'. Tôi thích câu ‘To be is to do’ của Socratres, ‘To do is to be’ của Sartre”. Chắc hẳn chị Jang đang cảm thấy trọn vẹn khi được sống đúng với niềm tin của mình - một cuộc sống sáng tạo không ngừng nghỉ.
Chị Jang không chỉ “sống xanh" ở ý thức và hành động cá nhân, mà nâng tâm lối sống ấy trên khắp mọi miền tổ quốc. Dự án của chị luôn hướng đến sự an toàn của thiên nhiên và con người, thông qua các hoạt động trồng rừng, xây nhà nổi…
Yếu tố “bền vững” cũng chính là điều mà chị Jang áp dụng vào mọi dự án. Thay vì làm từ thiện dưới hình thức cho - nhận, chị Jang là người đồng hành cùng bà con để xây lên những ngôi nhà cho tương lai lâu dài, do bà con tự làm với sự giúp đỡ của chị. Chị làm như vậy để bà con cảm thấy gắn kết và thêm trân trọng giá trị ngôi nhà của chính mình, bớt bất an trong những ngày bão lũ.
Chị Jang chính là một biểu tượng của lối “sống xanh" với tầm nhìn xa, rộng, thật.
3/ Wowy
Mọi người chắc hẳn đã khá quen thuộc với hình ảnh “lão đại" gai góc, đầy chí khí qua những lời rap đầy triết lý cuộc sống. Thế nhưng bên cạnh đó còn là một Wowy với lối “sống xanh", luôn có ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường và đam mê lan tỏa thông điệp đó với khán giả.
Lối “sống xanh” của Wowy thể hiện rõ qua hành động và lời nói của anh trên chương trình Rap Việt. Trong vòng bán kết, Wowy cùng B:OKEH và Dế Choắt đã trình làng khán giả bài “Trái đất này" với thông điệp bảo vệ môi trường.
Một trường hợp khác trong Rap Việt thể hiện trách nhiệm gìn giữ thiên nhiên của Wowy là qua sự phản đối tiết mục “Sơn Tinh - Thuỷ Tinh” của hai thí sinh đội Binz. Wowy cho rằng việc đem voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao ra để thách cưới không còn phù hợp với ngày nay, đi ngược lại với thông điệp là bảo vệ môi trường và động vật".
Những quan điểm trên của Wowy được thể hiện rất mạnh mẽ. Có lẽ trong giây phút đó, Wowy cảm thấy bảo vệ môi trường là nghĩa vụ của mỗi con người trong mọi hoàn cảnh, thời điểm.
4/ Đỗ Việt Anh
Là một doanh nhân, thúc đẩy nhu cầu khách hàng là điều tất yếu phải làm để duy trì lợi nhuận. Tuy nhiên, đó không phải là tất cả đối với anh Đỗ Việt Anh. Thương hiệu thời trang BOO do anh sáng lập luôn tập trung vào giá trị lâu dài của sản phẩm với khách hàng và giá trị bền vững của doanh nghiệp đối với cộng đồng.
Với niềm tin vào tầm quan trọng của bảo vệ môi trường, anh Đỗ Việt Anh luôn nỗ lực "xanh" hóa mọi công đoạn của BOO. Trong sản xuất, BOO sử dụng chất liệu bền vững, ít hoá chất, giảm thải CO2. Trong khâu bán lẻ, BOO trích 10k/hoá đơn gây quỹ bảo vệ động vật hoang dã và trồng rừng cho khách hàng không lấy túi đựng.
Áp dụng “xanh hoá" với hơn 40 cửa hàng trên toàn quốc, anh Đỗ Việt Anh không chỉ nâng cao nhận thức người tiêu dùng, mà còn tạo điều kiện cho khách hàng được hành động vì môi trường thông qua nhu cầu cơ bản - “mặc".
Có thể nói, lối “sống xanh” của anh Đỗ Việt Anh vô cùng ấn tượng và thực tế, khi không chỉ dừng lại ở phạm vi cá nhân mà mở rộng ra cả “thương trường". Điều đó khẳng định rằng giá trị của các hoạt động bảo vệ môi trường tồn tại bền vững trong nhiều hoàn cảnh khác nhau.
5/ Suboi
Suboi có thể coi là nữ rapper đầu tiên của Việt Nam, bắt đầu rap từ những năm 14-15 tuổi (2004). Hiện nay, Suboi được mệnh danh Queen of Viet Rap, là người đưa rap và văn hoá Việt Nam ra thế giới, cũng là người truyền đạt tư tưởng hiện đại, văn minh của nước ngoài vào Việt Nam qua âm nhạc, quan điểm và phong cách.
Với tư tưởng cởi mở, nhân văn, Suboi thường xuyên lan tỏa thông điệp về bảo vệ môi trường với khán giả. Điển hình nhất là gần đây, Suboi đã gây bão dư luận với bản rap Bac Binh Saucin', nói về “bất bình sau sinh" của các mẹ bỉm sữa. Cuối video, Suboi có chia sẻ về việc dùng tã vải, thay vì việc sử dụng tã dùng 1 lần nhằm giảm thiểu rác thải. Với gần 5 triệu view trên Youtube, Suboi có lẽ đã khai phá được giải pháp “sống xanh" mới cho các mẹ nói riêng và cả các bạn trẻ hâm mộ nữ rapper nói chung.
Bên cạnh đó, Suboi cũng kêu gọi cộng đồng sống xanh bằng cách giảm thiểu đồ nhựa thông qua chiến dịch hợp tác với Toyota, hay thể hiện thái độ trân trọng môi trường trên các chương trình mà Suboi tham gia.
6/ Trần Quang Đại
Trần Quang Đại là một người mẫu, một người “du hành", một doanh nhân, và cũng là một người truyền cảm hứng về “sống xanh” với cộng đồng. Trên mạng xã hội, hình ảnh của Quang Đại luôn gắn liền với phong cách tối giản, hoà hợp với thiên nhiên.
Chàng trai “đa-zi-năng" này cũng thường xuyên chia sẻ các tips về “sống xanh" một cách gần gũi, dễ áp dụng cho mọi đối tượng. Một số bài đăng điển hình của Quang Đại là “Sống xanh đơn giản lắm", “Sống xanh có thật sự phải đầu tư quá nhiều".
7/ Giang Ơi
Có thể nói Giang Ơi (1991) chính là “top-of-mind" khi đề cập đến influencer về lối sống bền vững, Không chỉ tham gia nhiều chiến dịch về môi trường, nội dung trên Youtube của Giang Ơi cũng thường xuyên chia sẻ về những cách thực hành “sống xanh” đơn giản trong các hoạt động thường ngày như: vệ sinh cá nhân, nấu nướng, ăn mặc, trang điểm, tiêu dùng…
Chúng ta có thể cảm nhận rõ sự tâm huyết, chân thực, tỉ mỉ và bền bỉ trong lối “sống xanh” của Giang Ơi. Đó là những điều Giang Ơi thực sự trải nghiệm và đúc kết trước khi lan tỏa với cộng đồng.
8/ Châu Bùi
Với vai trò của một người trẻ có sức ảnh hưởng lớn, Châu Bùi rất có ý thức về hành động, lời nói của bản thân đối với cộng đồng. Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực thời trang hay nghệ thuật, Châu Bùi luôn cập nhật thói quen ăn uống lành mạnh, lối sống “zero waste" thông qua các trang mạng xã hội cá nhân. Sự đáng yêu, chân thành của Châu Bùi đã chiếm được cảm tình và sự ủng hộ, hưởng ứng của nhiều khán giả, đặc biệt là các bạn trẻ - thế hệ tương lai của Việt Nam. Nỗ lực chia sẻ của những KOLs “sống xanh” như Châu Bùi đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao nhận thức, ý thức và thay đổi hành vi của cộng đồng.
9/ The Present Writer
Với dấu ấn từ “Một Cuốn Sách Về Chủ Nghĩa Tối Giản”, Chi Nguyễn tiếp tục đam mê chia sẻ những giá trị sống tốt đẹp với cộng đồng qua blog The Present Writer. Là một minimalist và là một tiến sĩ giáo dục tại Mỹ, thông điệp của Chi Nguyễn giúp mọi người phát triển bền vững về cả mặt vật chất, trí tuệ lẫn tinh thần.
Những điều mà Chi Nguyễn chia sẻ gần gũi, xuất phát từ chính trải nghiệm cá nhân, từ đó khai sáng một góc độ mới, cởi mở, tích cực, để khán giả có thêm động lực thay đổi, buông bỏ những điều tiêu cực để cuộc sống thêm “xanh".
10/ Phương Hà
Phương Hà chính là một nguồn năng lượng tích cực của nhiều cô gái. Hà thường xuyên chia sẻ tips phối đồ sáng tạo từ những trang phục có sẵn, hay là kinh nghiệm lựa chọn đồ 2hand rẻ, đẹp, chất lượng cho cộng đồng. Đó chính là một trong những giải pháp hữu hiệu để giảm thiểu rác thải thời trang ra môi trường, hạn chế tình trạng tiêu dùng quá nhu cầu của các bạn nữ “cuồng shopping".
Các phương pháp giảm thiểu đồ nhựa, túi nilon, đồ dùng một lần luôn được Phương Hà áp dụng trong các video của mình, truyền cảm hứng cho giới trẻ hành động vì môi trường.
Dường như các KOLs sống xanh hiện nay không còn được các nhãn hàng săn đón nhiều như khoảng 1-2 năm về trước. Nhiều influencers cũng không còn “khoe" lối sống xanh thường xuyên trên trang cá nhân như trước đây.
Có lẽ một phần lý do là người tiêu dùng hiện nay chưa cảm thấy thực sự tin tưởng vào giá trị của các sản phẩm hay chiến dịch với thông điệp bảo vệ môi trường. Đó chính là hậu quả của việc quá nhiều thương hiệu đã sử dụng yếu tố “xanh" làm công cụ branding, thay vì là một hoạt động trách nhiệm xã hội thực chất. Nói cách khác, đôi khi việc “sống xanh” chỉ nhằm phục vụ mục đích đánh bóng thương hiệu, tăng doanh thu thay vì phục vụ mục đích cộng đồng đã làm lối sống đó bị “biến chất” trong mắt khán giả.
Tuy nhiên, giá trị của việc sống bền vững, hướng tới mục đích bảo vệ môi trường thì không bao giờ thay đổi. Do vậy, nếu các nhãn hàng thực sự có trách nhiệm với cộng đồng, những chiến dịch và sản phẩm xanh chưa bao giờ “mất giá".
Khi thương hiệu thể hiện được trách nhiệm cộng đồng của mình một cách chân thành, thực chất, chắc chắn thông điệp tích cực sẽ “chạm” được tới khách hàng. Hiệu quả branding và marketing trong các chiến dịch phát triển xã hội là điều tất yếu xảy ra. Còn nếu branding và marketing được coi là mục tiêu chính trong hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, chắc chắn sẽ gây phản tác dụng. Có thể lấy trường hợp của Highlands Coffee, Phúc Long là ví dụ điển hình, gây mất niềm tin khách hàng vì sự màu mè, hời hợt trong các hoạt động bảo vệ môi trường.