Khi làm sáng tạo nội dung, có biết bao khía cạnh cần bạn phải quan tâm và bao quát hết. Bạn như một kẻ ba đầu sáu tay vậy, điều gì cũng phải đáp ứng được tốt. Nào là: trau dồi tư duy, bổ sung thêm các kỹ năng, cập nhật cho kịp các công cụ và công nghệ, xu hướng mới…

Trong bài viết này, mình muốn giới thiệu và phân tích đến bạn mô hình mindset, skillset, toolset. Chúng ta sẽ cùng đi tìm câu trả lời cho câu hỏi:

• Làm sao để bạn biết đâu là yếu tố bạn nên tập trung phát triển trong thời điểm hiện tại?
• Content creator có thể ứng dụng mô hình này như thế nào trong lĩnh vực sáng tạo nội dung?
• Chúng ta nên làm cụ thể những gì trong từng yếu tố ấy?

Sơ lược về mô hình Mindset, Skillset, Toolset

• Mindset: Tư duy, cách suy nghĩ hoặc quan điểm.
• Skillset: Bộ kỹ năng, các kỹ năng mà một người sở hữu.
• Toolset: Bộ công cụ, các công cụ hoặc tài nguyên được sử dụng để thực hiện công việc.

Khái niệm Mindset, Skillset, Toolset thường được sử dụng để mô tả những yếu tố cần thiết cho sự thành công trong một lĩnh vực nào đó, đặc biệt là trong học tập và phát triển sự nghiệp.

Tôi bắt gặp khái niệm này lần đầu tiên trong một lần trò chuyện với ba về việc tôi nên sự hướng tập trung vào điều gì trước. Ba giới thiệu cho tôi 3 yếu tố trên, và giải đáp cho tôi đâu là điều quan trọng chính yếu, thứ yếu mà chúng ta cần tập trung vào.

Vậy thử nghĩ xem, khi là một content creator, nhất là trong giai đoạn hiện tại, bạn sẽ cần tập trung vào yếu tố nào trước hết?

Mindset - Rễ cây

Sự thật là một cái cây muốn có hoa trái phát triển xum xuê, vững mạnh đều có một bộ rễ khoẻ mạnh được cắm thật sâu vào lòng đất. Hay một toà nhà muốn xây càng cao, thì bộ móng phải được đổ thật cứng cáp, càng được đào sâu bên dưới lòng đất.

Con người chúng ta cũng vậy, điều gốc rễ mà chúng ta cần tập trung tích luỹ và trau dồi chính là tư duy. Nói không ngoa khi những tư duy càng được cập nhật, tiến bộ, những bộ não và nơ-ron thần kinh càng được liên tục hoạt động có tạo ra những sự khác biệt đáng kể. Hơn thế nữa, gần đây tôi đọc được trong cuốn “Think Again: The Power of Knowing What You Don't Know”, tác giả đã khuyến khích độc giả xem xét lại thách thức quan điểm của chính mình, chấp nhận sự không chắc chắn và phát triển thói quen học hỏi suốt đời, từ đó dẫn đến những quyết định thông minh và sâu sắc hơn.

Nói như vậy để thấy rằng, việc sở hữu một tư duy đúng đắn và liên tục được cập nhật là điều cực kỳ quan trọng. Chúng ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của một cá nhân.

Khi hoạt động và phát triển trong thế giới Internet để kiếm tiền online, nếu bạn không xây dựng được tư duy đúng đắn và bền vững, bạn sẽ dễ dàng bị cuốn vào những lời mời gọi và cơ hội kiếm tiền nhanh chóng, không chắc chắn, và chộp giật, dù có cố ý hay vô tình. Nhất là đối với những bạn còn trẻ người non dạ, thiếu tỉnh táo, FOMO, có nội lực chưa vững mạnh. Như trong một bài viết của anh Hà Minh đã viết: “Vì chỉ có một mình nên người ta đi lạc.”

Tôi cảm thấy rất chạm vì nói đâu xa khi chính mình đã từng không ít lần đã hoặc sắp bị sa vào những nơi kém uy tín, thậm chí là lừa đảo thời mới bắt đầu làm sáng tạo. Lúc này mình đi trong hoang mang, uy tín cá nhân của mình có thể gặp tổn hại lớn, một sai lầm một li, có thể đi cả một dặm cho sự nghiệp sau này của mình.

Chỉ khi tôi được tham gia và tiếp cận với những con người có tư duy bền vững, cộng đồng sinh hoạt an toàn, lành mạnh, chất lượng. Bản thân tôi cũng đã nhận bài học, dần đủ tỉnh táo để nhận ra đâu là thật, là giả để tự biết bảo vệ mình khỏi những điều bất như ý trên không gian mạng này.

Vậy câu hỏi đặt ra là, làm sao để cải thiện tư duy khi là một nhà sáng tạo nội dung?

• Tiếp cận với những nguồn thông tin chất lượng, đáng tin cậy
• Theo dõi và kết nối với những con người thật việc thật, đồng điệu về những giá trị mang tính bền vững
• Tìm kiếm một mentor để nhận được kinh nghiệm và góc nhìn từ một người đã thành công.
• Tham gia cộng đồng chất lượng và đề cao tính bền vững như Facebook Group Vũ Trụ Creator

• Tham gia Facebook Group Vũ Trụ Creator
• Thực hành tư duy phản biện
• Lắng nghe và tiếp nhận phản hồi đóng góp tích cực
• Xây dựng mạng lưới mối quan hệ chất lượng…

Skillset - Thân cây

Kỹ năng là yếu tố quan trọng không kém cạnh để bạn thành công trong vai trò content creator. Khi bạn có một bộ kỹ năng đa dạng, bạn sẽ có khả năng tạo ra nội dung chất lượng cao và thu hút được nhiều đối tượng khán giả khác nhau.

Bạn lưu ý, kỹ năng cần thời gian để được trau dồi. Nó không phải ngày một, ngày hai mà có được. Ví dụ như:

• Tôi đã luyện viết và liên tục viết được khoảng 2 năm nay. Nhưng tôi luôn thấy viết là một hành trình dài cần rèn luyện. Tôi vẫn cần học và thực hành nhiều thêm. Thậm chí, chỉ cần ngừng viết khoảng 1-2 tuần thôi, tôi có thể nhận thấy mình gặp khó khăn khi quay trở lại viết, bí từ ngữ, cách diễn đạt lủng củng…
• Hay tôi thường nhận được các lời khen như: rất năng suất, kỷ luật, tập trung. Tôi có tự công nhận bản thân khá trùng khớp với những từ khoá như vậy. Bởi tôi quan tâm đến chủ đề quản lý thời gian, gia tăng hiệu suất. Bên cạnh đó, tôi luôn khiêm tốn để mình có thể tiếp tục trau dồi thêm nơi bản thân. Từ đó, có thể gia tăng hiệu suất làm việc nơi chính mình.

Thêm nữa, có một tư duy rất hay mà bạn có thể ứng dụng khi thực hành trau dồi bộ kỹ năng của tôi: Tư duy cầu tiến.

Hãy luôn có một tiêu chuẩn nhất định cho những nội dung bạn sản xuất và đăng tải lên không gian mạng. Nội dung chất lượng và bền vững sẽ giúp bạn xây dựng được tệp khán giả chất lượng và tin yêu để đồng hành cùng bạn lâu dài. Không những họ nhận được giá trị từ nội dung của bạn, mà trải nghiệm tiêu thụ nội dung của họ cần mượt mà, không rào cản. Hơn thế nữa, họ có thể cảm nhận được dấu ấn, nét đặc sắc, cá tính mà bạn muốn truyền tải.

Đó có thể là sự chuyên nghiệp, chỉn chu.

Hay sự nhí nhảnh, gần gũi…

Để làm được điều đó, buộc bạn sẽ phải đặt ra câu hỏi cho chính mình:

• Làm sao để tôi có thể cải tiến hơn trong những nội dung tiếp theo của mình?
• Đâu là kỹ năng cần thiết, quan trọng nhất mà tôi cần tập trung vào ở thời điểm hiện tại?
• Làm sao để tôi có cơ hội để có thể bổ sung thêm kiến thức, và rèn luyện kỹ năng ấy nhiều hơn nữa?
• Làm sao để tôi có thể đo lường và theo dõi sự tiến bộ của bản thân trong kỹ năng ấy?

Toolset - Hoa lá cành

Cuối cùng, công cụ sẽ là những bàn đạp cực kỳ vững chắc, hỗ trợ bạn trong việc phát triển sự nghiệp. Những công cụ phù hợp không chỉ giúp bạn tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao chất lượng của thành phẩm sáng tạo của bạn.

Thời điểm hiện tại, đã có rất nhiều những công cụ hỗ trợ cho người làm sáng tạo:

• Notion
• Canva
• Chat GPT/ AI
• Adobe Creative Suite
• Larksuite
• Capcut
• Audacity/ Anchor…

Một số lưu ý của tôi khi bạn bắt đầu tìm hiểu và sử dụng một công cụ mới:

• Đánh giá nhu cầu: Xác định rõ bạn cần công cụ nào cho loại nội dung bạn tạo ra (viết, thiết kế, video, v.v.).
• Hãy kiên nhẫn và không ngại thử nghiệm: Bởi học cách sử dụng công cụ mới có thể mất thời gian, và cần sự thích nghi rất tốt. Đối với công cụ, không còn cách nào khác ngoài chúng ta phải học, thực hành, ứng dụng, cải tiến quy trình tôi ứng dụng.
• Sẵn sàng thay đổi: Nếu một công cụ không còn phù hợp, hãy sẵn sàng tìm kiếm và chuyển sang công cụ khác.
• Đặt thời gian sử dụng: Tránh bị cuốn vào việc khám phá công cụ mà quên mất mục tiêu chính của bạn.

Khi là một nhà sáng tạo, các công cụ đã hỗ trợ mình như thế nào?

1. Công cụ rút ngắn thời gian làm việc

Ví dụ như:

• Notion, Larksuite đã giúp tôi hệ thống thông tin, dữ liệu cần thiết. Liên lạc và trao đổi với các bạn làm việc cùng một cách dễ dàng, tối ưu hơn các phương tiện trao đổi đơn thuần.
• AI đã giúp tôi phản hồi và giải đáp nhanh chóng những thông tin mà tôi cần biết chỉ trong cái chớp mắt. Thay vì trước đó, phải lên Google Search, và mò mẫm từng nội dung để đi tìm đáp án. Hay AI đã hỗ trợ tôi trong việc đề xuất các ý tưởng, các thông tin hỗ trợ cho việc sáng tạo nội dung.

2. Công cụ đơn giản hoá những kỹ năng chuyên môn cao phức tạp

Ví dụ như Canva được ra đời với sứ mệnh mang lại khả năng thiết kế dễ dàng và tiếp cận cho mọi người, bất kể trình độ kỹ năng. Tôi là một đối tượng như thế, một đứa mù thiết kế, không quan tâm nhiều đến những thông tin chi tiết và các công cụ trong nền tảng chỉnh sửa hình ảnh phức tạp hơn.

3. Mở ra những cơ hội mới

Một ví dụ cực kỳ rõ nét cho việc khi nắm trong tay những kiến thức và kỹ năng sử dụng thành thạo những công cụ, những cơ hội mới có thể mở ra với bạn.

Như tôi từng đi học edit video trên capcut, tôi có thể cung cấp dịch vụ edit short video, edit video khoá học, làm trợ lý truyền thông. Trên thực tế, tôi đã trải nghiệm qua tất cả các vị trí trên nhờ việc có công cụ hỗ trợ. (tất nhiên cũng cần đến tư duy chỉnh sửa video).

Mở rộng

Ở trên, tôi đề xuất bạn đọc nên tiếp cận ưu tiên từ Mindset → Skillset → Toolset. Tuy nhiên, điều quan trọng không chỉ nằm ở việc sở hữu từng yếu tố một cách riêng lẻ, mà còn ở khả năng dung hòa và tối ưu hóa chúng để tạo ra sức mạnh tổng hợp.

Mỗi yếu tố đóng một vai trò quan trọng trong hành trình sáng tạo. Mindset là nền tảng, giúp bạn hình thành cách nhìn nhận vấn đề và động lực để vượt qua thử thách. Skillset cung cấp các kỹ năng cần thiết để thực hiện ý tưởng, trong khi Toolset là những công cụ hỗ trợ, giúp bạn hiện thực hóa những gì đã được lên kế hoạch.

Nếu thiếu một trong ba yếu tố này, bạn có thể sẽ gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu sáng tạo của mình. Lý tưởng nhất bạn nên dung hoà và sở hữu cả ba yếu tố để đạt được kết quả rõ rệt, mạnh mẽ nhất cho hành trình sáng tạo của chính mình.

Một content creator, tôi nhận thấy họ đang sở hữu cả 03 yếu tố trên, không thể không nhắc đến anh Hà Minh - founder của Vũ Trụ Creator và cũng là anh Mentor của tôi. Tôi đã chứng kiến quá trình phát triển của anh, cũng như những gì anh đã đem lại thông qua những công sức lao động của mình.

• Tôi có thể nhận thấy anh sở hữu một tư duy bền vững, có tầm nhìn xa trông rộng về tiềm năng của nền kinh tế sáng tạo, về đa dạng lĩnh vực.
• Không những thế, anh đã tích hợp được đa dạng bộ kỹ năng tưởng chừng như rời rạc, trở thành những bộ kỹ năng riêng có, tạo nên ấn tượng riêng biệt đối với người khán giả của anh - một trải nghiệm tiêu thụ nội dung: chuyên nghiệp, chỉn chu, mượt mà.
• Anh còn có khả năng sử dụng những công cụ một cách thành thạo, và anh không ngần ngại đầu tư cho những công cụ đó để gia tăng hiệu quả làm việc của mình.

Kết quả bạn có thể thấy, anh đang trở thành một nhà sáng tạo có sức ảnh hưởng trong lĩnh vực của mình. Anh lại còn là người đầu tàu, dẫn dắt và đồng hành cùng những nhà sáng tạo khác. Giúp cho hành trình của họ bớt cô đơn, bớt trở nên vô định và lạc hướng.

Có thể thấy, lúc này, 3 yếu tố Mindset - Skillset - Toolset sẽ là chiếc kiềng ba chân cực kỳ vững chắc, giúp bạn bền bỉ và tiến xa hơn với hành trình sáng tạo này. Và bạn cũng đừng quên rằng việc phát triển và dung hòa ba yếu tố này không phải là điều có thể đạt được trong một sớm một chiều. Nó đòi hỏi thời gian, sự kiên nhẫn và bền bỉ. Hành trình sáng tạo là một quá trình liên tục, nơi bạn sẽ cần phải điều chỉnh và thích nghi theo từng giai đoạn. Hãy kiên trì với những nỗ lực của mình, và kết quả sẽ đến theo cách mà bạn không ngờ tới.

Bài viết được thực hiện bởi Vũ Trụ Creator - thư viện tri thức dành cho content creator, bởi content creator.

Đón đọc bản tin hàng tuần của Vũ Trụ Creator tại: https://www.thenextcreator.vn/ 

Tìm hiểu thêm về Vũ Trụ Creator tại: https://beacons.ai/vutrucreator