Theo số liệu từ GMD – một trong những đơn vị nghiên cứu lớn nhất thế giới, thị trường e-learning toàn cầu được dự đoán sẽ đạt 390,6 tỷ USD trong năm 2026, tăng 11,7% mỗi năm. Trong bức tranh tổng thể đó, thị trường học tập trực tuyến theo cách học viên tự học với bài giảng thu sẵn ước tính có trị giá hơn 15,86 tỷ đô vào năm 2022 (chỉ riêng tại Hoa Kỳ). Ngoài những con số này, Udemy – một nền tảng bán khóa học trực tuyến, hiện có hơn 40 triệu người học. Và đó chỉ là một trong hàng chục trang web khóa học trực tuyến đang phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây.

Khi những môi trường học tập truyền thống không đáp ứng được trọn vẹn nhu cầu học tập của con người, các khóa học online ngắn hạn/ dài hạn trên nền tảng trực tuyến lại là lựa chọn không ít người tìm đến. Các influencer - bản thân là những người có tầm ảnh hưởng trên MXH, sở hữu chuyên môn ở một vài lĩnh vực nhất định, có nhiều tiềm năng để trở thành các course creator – người sản xuất các khóa học, mở rộng nguồn doanh thu cho bản thân.

Việc influencer/ KOL tự phát triển các khóa học trực tuyến không phải cách làm quá hiếm gặp. Dưới đây là một số ví dụ bạn có thể tham khảo:

• David Perell bắt đầu từ việc chia sẻ những lời khuyên viết lách trên Twitter và đạt tới mốc hơn 183.000 độc giả, sau đó đã xây dựng chương trình dạy viết online có tên Write of Passage với chi phí $9000 mỗi năm cho một người học.  
• Tiago Forte — một blogger chuyên về quản lý kiến thức cá nhân, đã phát triển khóa học “Building a Second Brain”. Hiện tại, anh đang có hơn 40.000 người đăng ký nhận bản tin hàng tuần của anh về chủ đề này.
• Mimi Bouchard - một influencer về lối sống, đang phát triển một tạp chí trực tuyến có tên MIMIBEE, cùng kênh Youtube với hơn 10k follower. Trong năm 2020, cô phát triển 3 khóa học online về phát triển bản thân, xây dựng lối sống và thu về gần 70.000 nghìn đô chỉ sau 2 tuần.
• Ali Adbaal là một Youtuber về hiệu suất làm việc với 1,5 triệu người theo dõi. Anh đã phát triển một “học viện online” hướng dẫn mọi người cách xây dựng kênh Youtube của riêng mình. Cùng với các bài giảng trực tuyến, Ali tổ chức các buổi hỏi đáp trực tiếp, trao đổi hỗ trợ nhau trong cộng đồng,… Năm 2020, Ali Adbaal tạo ra doanh thu hơn 1,3 triệu đô từ hình thức này.

Đó chỉ là một vài ví dụ trong vô vàn các câu chuyện thành công khi influencer xây dựng và bán các khóa học trực tuyến. Điều đáng nói, với các ví dụ kể trên, các khóa học này hoàn toàn được xây dựng độc lập bởi influencer, không có sự tham gia của nhãn hàng, cũng không thông qua các nền tảng trung gian như Skillshare hay MasterClass. Với sự hỗ trợ của công nghệ, các influencer hoàn toàn có thể tự thiết lập nền tảng học tập trực tuyến của riêng mình, họ phải chịu nhiều trách nhiệm hơn, nhưng cũng có sự quản lý cao hơn với nguồn thu và chất lượng khóa học của mình.

Tại Việt Nam, nhiều influencer cũng đã bắt đầu xây dựng những khóa học của riêng mình, ví dụ như khoá học Upwork của Minh Xin Chào, khoá học làm blog cá nhân miễn phí của chị Chi Nguyễn - The Present Writer,... Đây có thể là sự khởi đầu cho một xu hướng mới ở cộng đồng KOL/ influencer. 

Influencer, đặc biệt là những người có chuyên môn nổi trội trong một vài lĩnh vực nhất định, có rất nhiều ưu thế và tiềm năng để thành công trong hình thức kinh doanh các khóa học online. Cụ thể: 

• Influencer có sẵn cộng đồng tin tưởng: Lợi thế lớn nhất mà influencer đang có là một cộng đồng những người đã theo dõi, yêu quý và tin tưởng họ từ lâu. Nếu như bạn đã phát triển nhiều nội dung chất lượng về phát triển bản thân và tạo được uy tín trong thị trường ngách này, không quá khó để bạn bán được những khóa học xoay quanh chủ đề phát triển bản thân như quản lý thời gian, tối ưu hiệu suất,…
• Influencer có sẵn khả năng sáng tạo nội dung: Với các khóa học online, chất lượng nội dung và chất lượng hình ảnh khóa học và một trong những yếu tố quan trọng để tạo nên thành công. Bản thân influencer đã là một người sản xuất nội dung, quen thuộc với việc truyền tải thông tin tới cộng đồng, thành thạo các kỹ năng như viết lách, quay chụp,… vì vậy có rất nhiều lợi thế trong việc xây dựng nội dung hấp dẫn cho các khóa học. 

Khi thành công trong việc phát triển các khóa học online, influencer sẽ khẳng định được chuyên môn và sức ảnh hưởng của họ trong cộng đồng. Về bản chất, khóa học online là một sản phẩm nội dung lớn, đòi hỏi nhiều chất xám để tạo ra được những khóa học thực sự chất lượng. Khi influencer đủ chuyên môn và trải nghiệm để phát triển các khóa học online này, bản thân họ có cơ hội để nhìn nhận và hệ thống hóa chuyên môn của mình, đồng thời khẳng định sự chuyên nghiệp trong cộng đồng người theo dõi. Hơn nữa, thay vì phải phụ thuộc vào doanh thu từ các hợp đồng quảng cáo với nhãn hàng, với việc xây dựng và bán các khóa học, influencer có thể toàn quyền làm chủ nguồn thu này, không phải phụ thuộc vào bất cứ bên thứ ba nào khác. Hơn nữa, với các khóa học trực tuyến với hình thức video thu sẵn, influencer có thể chỉ cần sản xuất khóa học một lần, nhưng lại có nguồn thu nhập thụ động trong suốt một thời gian dài phía sau.

Việc đầu tư xây dựng một khóa học đòi hỏi thời gian, sự nỗ lực kiên trì, và sự thấu hiểu nhu cầu thị trường sâu sắc. Dưới đây là một vài bước gợi ý từ The Influencer.



1, Xác định chủ đề khóa học

Một trong những lỗi sai phổ biến nhất khi xây dựng khóa học là quá tập trung vào những gì mình có, thay vì tập trung vào điều khách hàng cần. Sau cùng, mục tiêu của khóa học là cung cấp kiến thức cho người học, giúp họ giải quyết được một khó khăn, một vấn đề, hoặc nâng cao một vài kỹ năng trong cuộc sống của họ. Vì vậy, chủ đề khóa học nên là giao điểm giữa điều mà influencer giỏi, và điều mà cộng đồng quan tâm và sẵn sàng chi tiền để học. 

Ví dụ, A là một influencer về lối sống tối giản. Trong hành trình theo đuổi lối sống tối giản của mình, A học được rất nhiều bài học liên quan đến việc dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp công việc, tối ưu tài chính cá nhân, quản lý các mối quan hệ. Khi nghĩ đến chuyện phát triển các khóa học, nhận thấy follower của mình chủ yếu là những bạn trẻ chưa có nhiều kiến thức kinh nghiệm trong mảng quản lý tài chính cá nhân, A xây dựng một khóa học nhỏ về quản lý tài chính cá nhân theo phong cách tối giản. 

Để tìm ra điểm giao thoa này, influencer có thể quan sát chất lượng nội dung của mình trong từng nhóm chủ đề, nhận biết những nhóm chủ đề được nhiều người quan tâm nhất. Hoặc, họ cũng có thể trực tiếp hỏi cộng đồng của mình về nhu cầu học tập của họ.

2, Xác định hình thức khóa học

Trên thực tế, các khóa học online có thể được xây dựng, vận hành dưới rất nhiều hình thức. Một số hình thức phổ biến như:

• Học online qua Zoom hoặc các nền tảng trực tuyến khác
• Tự học trực tuyến với video thu sẵn
• Nhận bộ tài liệu online và tự học
• Nhận chuỗi email hướng dẫn từng bước để phát triển một kỹ năng cụ thể
• Workshop chuyên môn tính phí 
• …

Mỗi một hình thức sẽ có những ưu - nhược điểm khác nhau. Ví dụ, nếu như khóa học tổ chức qua Zoom, influencer sẽ có cơ hội tương tác trực tiếp với học viên, tuy nhiên hình thức này sẽ có sự giới hạn số lượng học viên. Mặt khác, nếu phát triển theo hình thức tự học trực tuyến với video thu sẵn, influencer sẽ không có cơ hội tương tác trực tiếp với học viên, nhưng nội dung bài học có thể tái sử dụng nhiều lần

3, Xây dựng một phiên bản khóa học mini thử nghiệm

Nếu như chưa chắc chắn về mức độ đón nhận của thị trường, influencer có thể thử nghiệm một khóa học mini trước khi đầu tư phát triển cả một khóa học lớn. Ví dụ, trước khi xây dựng một khóa học lớn dành cho Gen Z về chủ đề phát triển bản thân trong môi trường công sở, bạn có thể thử nghiệm với một module riêng lẻ trong khóa học về việc xây dựng CV và nộp hồ sơ xin việc. Sau đó, bạn đăng tải lên cộng đồng và quan sát sự đón nhận, số lượng người đăng ký khóa học và mức độ sẵn sàng chi trả của người học. Đây là cách thức trực quan nhất để bạn đánh giá tiềm năng khóa học của mình.

4, Hoàn thiện khóa học

Khi đã tự tin vào mức độ đón nhận của thị trường, influencer có thể bắt tay vào hoàn thiện nội dung của khóa học. Quá trình này bắt đầu bằng việc thiết kế cấu trúc khóa học, nội dung các module chính và kết quả dự kiến mà người học sẽ nhận được sau khóa học. Sau đó, influencer tiến hành phát triển nội dung cụ thể cho từng module. Nội dung có thể được biểu hiện dưới dạng video quay sẵn, slide bài giảng, tài liệu tổng hợp,… Tại bước này, influencer có thể có những sự hỗ trợ của ekip trong chuyện quay, dựng, thiết kế, để giảm khối lượng công việc cho bản thân và có thể tập trung trọn vẹn vào việc phát triển nội dung cho khóa học. Ở cuối bước này, bạn cũng cần định giá khóa học của mình. 

Khi đã hoàn thành, influencer có thể tận dụng các website hỗ trợ như Thinkific, Teachable hoặc Gumroad để đăng tải và vận hành nền tảng học online của mình. Các nền tảng này đều hỗ trợ bạn đăng tải khóa học, xây dựng landing page cho khóa học, kết hợp với các nền tảng thanh toán online.

5, Truyền thông và kinh doanh khóa học

Sản phẩm đã hoàn thiện. Đến bước này, influencer sẽ tiến hành truyền thông về khóa học của mình trên MXH. Với các influencer đã khẳng định được uy tín về chuyên môn trong cộng đồng của riêng mình, công đoạn truyền thông và kinh doanh khóa học thường không gặp quá nhiều khó khăn. Influencer có thể định kỳ đăng tải những nội dung liên quan đến khóa học của mình, hé lộ những mảng kiến thức chất lượng mà người đọc sẽ được học để tạo sự tò mò.

Nói tóm lại, trong nền kinh tế sáng tạo (creator economy), một trong những mục tiêu mà các influencer/ KOL nên nghĩ tới là tự chủ về mặt doanh thu, không phải phụ thuộc vào các hợp đồng quảng cáo từ nhãn hàng. Việc kinh doanh các khóa học có thể là một cách giúp influencer đạt được mục tiêu này, đồng thời tạo dựng được nhiều giá trị thực chất cho cộng đồng thông qua kiến thức, kinh nghiệm thực tế của bản thân.